Over de geestelijke spijze
De catalogus van de Lochemse Volksbibliotheek
Bezorgd door de redactie
In 1784 werd hier te lande de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen opgericht. De Loche
mse afdeling, "Departement" genoemd, kwam in november 1830 van de grond. Over het
bijzondere werk van de afdeling is uitvoerig geschreven in het boek Een eeuw burgerzin.
Werken aan welzijn in Lochem, dat in 2002 verscheen. Ook in Belvédère, tijdschrift van de
Stichting Streekgeschiedenis Lochem en omstreken is in het verleden aandacht besteed aan
het "Nut".
Ten behoeve van vooral de arbeidende bevolking werden door het "Nut" cursussen en lezingen georga
niseerd. Voor de toen nog schaarse leesliefhebbers werd een Volksbibliotheek opgericht, die geleidelijk
aan populariteit zou winnen. In de loop der jaren breidde de boekenvoorraad zich steeds verder uit,
zodat er geregeld een nieuwe catalogus moest worden uitgebracht.
In 1892 is de Volksbibliotheek overgebracht naar het in dat jaar opgerichte Volkshuis. De conciërge van dat
gebouw was vanaf 1895 onder andere belast met het uitlenen van de lectuur. In een bericht in de Lochemsche
Courant van 5 oktober 1915 werd nog eens benadrukt, hoe groot het belang was van de verplichte aanschaf
van zo'n register van aanwezige boeken: "Gedurende den afgelopen zomer is de Volksbibliotheek nagezien.
Tal van werken die nimmer werden gevraagd, zijn eruit verwijderd en daarentegen een groot aantal nieuwe
boeken aangeschaft. Dit had tengevolge dat een nieuwe catalogus gedrukt moest worden. Zij, die boeken wil
len halen, dienen er dus op te rekenen, dat het koopen van zoo'n catalogus, a 20 cent, noodig en verplicht is".
Via een ingezonden brief kwam het volgende commentaar op dit persbericht:
"De aankondiging dat onze Volksbibliotheek a.s. Donderdag heropend wordt, zal in menig gezin met blijdschap
begroet zijn. Want nu de avonden langer worden hebben de liefhebbers van lezen behoefte aan een aantrekkelijk
boek, en de Heeren, die zich met het uitdeelen der boeken belasten, zijn weer gereed in die behoefte te voorzien.
Ze nemen achtereenvolgens de lijstjes met de verlangde nummers ter hand en geven af, wat gevraagd wordt.
Voor zover mij bekend is, oefenen ze geen invloed uit op de keuze der boeken. En toch zou zulks mijns inziens
van groot belang zijn, want 't is ontegenzeggelijk gewenscht, dat de lezer het voor hem geschikte boek in handen
krijgt. Dan alleen wordt het doel bereikt dat bij de stichting der bibliotheek op den voorgrond gesteld werd:
het boek zij niet enkel
een tijdpasseering, maar
tevens een middel om
den geest te verrijken.
Bij een herdruk van den
catalogus zou 't daarom
een goede zaak zijn daar
in niet alleen titel en
schrijver van 't werk op
te nemen, maar ook een
korte aanduiding van
zijn inhoud en tevens te
vermelden voor welken
leeftijd het geschikt is.
Vaders en moeders, die
ook over de geestelijke
spijze hunner kinderen
hun oog wenschen te
laten gaan, zouden een
dergelijke uitbreiding
der boekenlijst waar-
deeren".
Lochem, Volkshuis
Mjifii B. G. 1.0 vink.
Het voormalige Volkshuis aan de Dr. Rivestraat in Lochem omstreeks 1900. In dit gebouw, een
schepping van architect H.P. Berlage, was de Volksbibliotheek ondergebracht.
Land van Lochem 2012 nr. 1 21
