Zutphen. Deze kelder behoorde ooit
bij uitspanning 't Harenberg, die
zich op deze plek bevond. De
buurtschap Bronsbergen (vroeger
gemeente Warnsveld) was perfect
voor een uitspanning, prachtig ge
legen met uitzicht op de IJssel, aan
de belangrijke verbindingsweg tus
sen Zutphen en Doetinchem en
daarbij een halte van de tram. Het
mooie uitzicht op de IJssel en een
speeltuin hadden veel aantrek
kingskracht en zorgden ervoor dat
't Harenberg floreerde. Ook in heel
oude tijden had de plek al een aan
trekkingskracht op de bewoners
van de streek. Bij verschillende
opgravingen zijn er grafresten uit
de Brons- en IJzertijd gevonden.
De ijskelder dateert van omstreeks
1900 toen de toenmalige uitbater,
de familie Wunderink, de ijskelder
liet bouwen. De bomen, die op de
heuvel werden geplant, zorgden
voor extra koelte. Door het toene
mend gewicht van de bomen, was
een restauratie van het gewelf op
den duur noodzakelijk. Op het
moment ligt de kelder in de bos-
tuin van een naoorlogse particu
liere woning. De familie Meerstad,
die het huis nu bewoont, probeert
de kelder zo goed mogelijk te con
serveren.
Menig Achterhoekse agrariër kent
het pand, omdat hier jarenlang de
districtsbureauhouder, de DBH,
gevestigd was. Inschaarbewijzen,
vervoersbewijzen, de meitelling,
waren bekende begrippen uit die
tijd.
Ijskelder bij kasteel Baak
Een derde, nog gave, kelder waar
aan we in dit artikel aandacht wil
len schenken, bevindt zich bij kas
teel Baak te Baak. Huis Baak wordt
al in 1294 voor het eerst genoemd.
Het huis is in deze tijd bezit van de
graven van Gelre. Het 'Goet to
Bake' wordt in akten uit 1326 be
schreven als een goed van de her
tog van Gelre. Pater Jan Koekoek
heeft hiervan melding gemaakt in
zijn boek 'De heerlijkheid Baak'.
In de achttiende en negentiende
eeuw was het bezit van diverse ba
ronnen en jonkheren. In de jaren
1737 tot en met 1741 werd het
door G.W.J. van der Heijden her
bouwd en vernieuwd met gebruik
making van enig muurwerk van het
middeleeuwse slot en kreeg het
huis Baak in grote lijnen zijn hui
dige vorm. De ijskelder zal vermoe
delijk ook in deze periode zijn ge
bouwd. Helaas is het nu niet mo
gelijk om de kelder van binnen te
bekijken. Bij een recente telling
bleek namelijk dat er dertien vleer
muizen een onderkomen hebben
gevonden.
Dit artikel werd eerder geplaatst
in Den Schaorpoal^, tijdschrift
van het Staring Instituut te
Doetinchem.
26
Uitspanning 't harenberg „Jtjronsbcpgcn
Ansicht van uitspanning 't Harenberg van voor 1903 (collectie Stedelijk Archief Zutphen)
Noten
1. De tekst over de historie van de
ijskelder is afkomstig uit een verslag van
Martijn Haitink. In het kader van zijn
opleiding tot restau-ratiemedewerker
was hij betrokken bij de restauratie van
de ijskelder in Park Sonsbeek te
Arnhem. Deze restauratie werd
uitgevoerd door Bouwbedrijf Hoffman
uit Beltrum.
Land van Lochem 2010 nr. 2