De boerderijen zijn ruim 22 meter lang en ongeveer 6 meter breed. Ze hebben twee ingangen tegenover elkaar
gelegen aan de lange kant van het gebouw. Een deel van het gebouw is voor de stalling van het rundvee. Dit
deel bevat met vlechtwerk afgezette veeboxen. Het andere deel is het woongedeelte met het haardvuur en de
slaapplaatsen voor de bewoners.
De afbeelding laat goed zien hoe de besproken boerderijtjes op de Boerkamp eruit zagen.
De term "zwervende erven" was het duidelijkst van toepassing op een periode enkele eeuwen eerder. De
boerderijen lagen aan zogenaamde "Celtic Fields". Toen werden een maal per generatie meerdere boerderijen
van een buurtschap tegelijk verplaatst. De verhuizingen gebeurden binnen een territorium van enkele kilome
ters. Na enkele verplaatsingen was men weer op de oude startplaats terug (4).
In de periode van de woonstalboerderijen van de Boerkamp is de stijl van zwerven veranderd. Men zwerft
individueel en niet meer met de hele buurtschap tegelijk. Ook is het areaal waarover "gezworven" wordt niet
meer zo groot. De boerderijverplaatsingen bleven beperkt tot de plaatselijke dekzandrug.
De Ijzertijd in de gemeente Lochem
In de Ijzertijd raakten nagenoeg alle dekzandkoppen van Doesburg tot Zwolle bewoond. In tegenstelling tot
veel andere delen van Europa, zijn er in dit gebied geen steden of grote bewoningsconcentraties. Slaven,
boeren en elite woonden op het platteland. Kern van alle activiteiten was de landbouw vooral gericht op het
voorzien in eigen behoeften.
In de gemeente Lochem zijn meer tekens van menselijke bewoning uit die periode gevonden.
Zo is in Epse - Waterdijk een Ijzertijdnederzetting aangetroffen.
In de stad Lochem werden losse vondsten, met zekerheid stammend uit de Ijzertijd, verzameld onder de
Gudulakerk, de Molenstraat en de Markt.
In het buitengebied werden losse vondsten aangetroffen op de Lochemse Berg, bij de Barchemseweg, in
Groot Dochteren, in Almen en de Mettray.
(*)Archeologische Werkgroep voor Lochem.
Uw vragen en opmerkingen zijn welkom: j.kleinen@hetnet.nl
Op de foto van Staatsbosbeheer District Drents Loo Aa staat een nagebouwd
IJzertjdboerderjtje (3).
Op de afbeelding staat ook een half open spieker. Spiekers zijn bovengrondse opslagplaatsen. Ze werden ook
op de Boerkamp aangetroffen.
In dit soort gebouwtjes kunnen gewassen, voorraden en zaden droog en relatief beschermd worden opgesla
gen. Het vloertje staat op vier tot zes poten los van de grond en heeft, in tegenstelling tot een schuurtje, een
vaste overkapping.
Literatuur
(1) ADC Archeoprojecten rapport 219
(2) BJ. Groenewoudt e.a., Het Zandeilandenrijk van O verijsseISBN 90-5799-082-2
(3) O.H. Harsema, "De reconstructie van een IJzertijdhuis bij Orvelte, gem. Westerbork", in: Nieuwe Drentse Volksalmanak 1980,
Assen, p. 149 e.v
(4) Otto Harsema, Nederland in de prehistorie,1SBN 90 351 24847, p. 546-548
20
Land van Lochem 2010 nr. 2
