samen met schutterskoning Nijenhuis en schutters- koningin Gerda Scholten gehuldigd werd tegen een achtergrond van vijf Olympische ringen. Gerda Schol ten, werd kampioen hij het vogelgooien. Barchemse optocht Ook in 2007 was de jaarlijkse optocht een eclatant succes, waar het hele dorp voor uit liep. Men wil niets missen van de bonte stoet. In genoemd jaar werd door de Borculoseweg een stoomtram tot in details nagebouwd. Deze tram reed van Borculo naar Deventer. Wagens met kabouters, Witte Wieven, marsmannetjes en smurfen bepalen het dorpsbeeld. De inzendingen worden per wijk gemaakt. De toe komst van de Barchemse optocht ziet er rooskleurig uit. Aardappeloogst Meester Heuvel vertelt dat het aardappelrooien daags na de kermis begon. Dat was dan per dorp of ge hucht verschillend. Hij schrijft in Oud Achterhoeks boerenleven (1928): "Tot de Lochemse kermis in 't midden van Oktober duurde de campagne van het "aerpelstekken". Boeren, die op hun tijd pasten, to gen op de Dinsdagmorgen, al waren ze nog maar half uitgeslapen, met de grepen over de schouders naar de akker", aldus Heuvel. Iets verder zegt hij: "Daar staan de mannen en vrouwen in frontrij voor een "park" (akkerstrook), dat ze al achteruitgaande rooien. Ieder gooit met zijn drietandsgreep eerst een struik los en bukt zich dan, om den onderaardschen schat te sorteren in groote, poters en kleine(kriel), die hij in afzonderlijke manden gooit. Om beurten moet een der rooiers de mandenrij aanzetten en als er een mand vol is, dan draagt men de grooten met zijn tweeën naar gindsche stortkar terwijl men de poters in zakken bergt". Hier en daar ziet men op het land nog wel hopen aardappels liggen, eind september. De mais is echter heel wat later aan de beurt om geoogst te worden. Vroeger sprak men van de "aardappelvacantie" die dan samenviel met het rooien van de zandige aardappel, hier vaak "eigenheimer" geheten. De bodemknol werd na 1600 uit de Nieuwe Wereld geïmporteerd (voedsel van de Indianen). In Twente werd gezegd: "De domste boeren hebt de dikste tuffe". Rogge zaaien Verdwenen is de rogge, die tussen eind september en eind november ingezaaid werd. Oude dagboekjes van boeren getuigen daar nog van. Ieder perceel werd genoemd, waar de boer actief was. Ook dat vinden we weer aangetekend in het prachtige boek van Heu vel, Oud-Achterhoeks Boerenleven. Heuvel vertelt: "Met het zaadschepel voor het lijf stapt Vader over het zwarte land en smijt met volle handen het zaad boogsgewijze uit, zoodat het blinkt in de zon. Aan 't eind op de grasheg vult hij het schepel weer uit de zak. 't Is een groote kunst, het zaad zo te spreiden, dat nergens te veel of te weinig staat. Vader kan het als de beste". Van Gogh schilderde de zaaier ook meesterlijk, in het voetspoor van Millet. Na 1960 was het afgelopen met de roggebouw, die eeuwenlang de essen en enken van Oost-Nederland beheerst had. Daarnaast kende men boekweit, dat hier en daar aar zelend op de Oost-Nederlandse akkers terugkeert. Kolde markt in Lochem Adriaan Buter schrijft: "De boeren uit land van Berkel en Schipbeek voorzagen zich op de Lochemse koldemarkt (begin november) van boeskool (kabuiskool) en uien. Van Diepenheim uit gingen ve len lopend naar het stadje om met 'n viefkop siepel (uien) in een zak huiswaarts te keren. Boerenwagens die ter markt reden, vormden 's morgens en 's avonds een hele optocht. De markt in het Gelderse viel sa men met de Overijsselse Dankdag voor het gewas. Ook het Twentse Ootmarsum kent de koalde Markt. Sunte-Matten (Sint-Maarten) - 11 november Eertijds waren er in Nederland nog oude Sint Maartensvuren bekend. Het was het grote oogstfeest en viel volop in de slachttijd. In Lochem trekken he den ten dage kinderen met hun ouders langs de hui zen, o.m. op de Molenbelt, op 11 november, en zin gen daarbij, in de schemering: 't Is 11 november dat wij met lichtjes lopen Mijn echtgenote, Anneke Vestering, die haar jeugd in Zutphen doorbracht, zong daar met leeftijdsgenoten in 1948: Sint Maarten bisschop dat wij hier met lichtjes lopen is voor ons geen schande hier woont een rijke man geef ons een appel of een peer ik kom van het hele jaar niet weer 25 lvTv7/; Aardappelrooien in Oolde bij Laren, uit: Oud-Achterhoeks Boerenleven, 1928, H.W. Heuvel. Illustratie door J.H. Persijn. kom van alle landen die ons wel wat geven kan Land van Lochem 2010 nr. 1

Periodiekenviewer van Erfgoedcentrum Zutphen

Land van Lochem | 2010 | | pagina 25