TOERISTENBELANG
LAREN GLD
Dit is typisch voor de noordelijke Achterhoek. Jong
en oud doet er aan mee.
Het grootste paasvuur was te vinden in de buurt
schap Dijkhoek bij Borculo. Achter buitencentrum
Kerkemeijer werd op eerste paasdag een stapel van
ruim twaalf(!) meter hoog, met een doorsnede van
acht meter in de brand gestoken. Op zaterdagavond
voor Pasen traden daar zelfs Nick en Simon uit Volen-
dam op. Ook Geesteren bezat een "boaken". In
Gelselaar hebben de inwoners in 2009 voor de vijfde
keer hun eigen vuur. De stoet vertrok daar om acht
uur vanaf café Florijn richting Tieberinkweg. Muziek
vereniging Excelsior en acht kinderen met fakkels
liepen voorop. De kinderen mochten in 2009 het
paasvuur aansteken. Bij erve Brooks in Gelselaar
konden op paasmorgen eieren worden gezocht en
beschilderd, terwijl het zoeken om twee uur 's mid
dags begon. "De Stentor" bracht een cartografisch
overzicht van de paasvuren in de regio. Een spring
levend gebruik! Ook in de gemeente Berkelland heeft
men het paasvuur van Haarlo in 2008 gestimuleerd.
Ambtenaren wilden het verbieden. Al 25 jaar wordt
het op dezelfde plek, een perceel langs de Borculose-
weg, opgetast en ontstoken. Binnen een straal van
honderd meter ligt een houtwal: vandaar het gesputter
van de ambtenarij. Toch adviseerde de brandweer
dat een paasvuur op die plek veilig is. Hulde!
Burgemeester Spekreijse van Lochem gaf acte de
présence bij het ontsteken van het paasvuur in Exel,
in 2008, door de eerste fakkels te ontsteken. Een
grote ventilator van Jan Oudenampsen verrichtte
wonderen om de vlammen aan te wakkeren. Het werd
een prachtig laaiend vuur!
Pasen op de oude boerderij (en de periode
daarna)
D.J. Wonnink schrijft in Olbert en Jannao. Vijftig
jaar boerenleven in de Achterhoek 1900-1950, Heino
2003, dat op de boerenerven tijdig het paasfeest werd
voorbereid: "Zoals dat eeuwenlang was gebeurd, werd
op veel boerderijen lang van tevoren, allerlei brand
baar afval opgescharreld voor het paasvuur, doorn
struiken en dergelijke rommel werd op een hoop ge
gooid. Vaak waren het maar kleine vuurtjes, maar
het gaf groot genoegen, vooral voor het jonge volk.
Veelal werd het voor eerste paasdag, als het donker
was, aangestoken, op enkele plaatsen gebeurde het
ook wel op tweede paasdag. Meestal had iedereen,
voor het paasvuur in de brand ging, een klein of groot
aantal eieren gegeten.
Eerste paasavond betekende onbeperkt eieren eten,
sommige jonge kerels scheppen dan op, ze hadden
wel twintig of meer eieren gegeten. Tegen het voor
jaar begonnen de weinige kippen die er waren op de
boerderijen te leggen, dus met Pasen waren er eie
ren, waar velen dan een goed gebruik van maakten.
Eieren waren er het jaar door maar weinig, het ge
ringe aantal dat er was, werd meest verkocht, het
bracht nog iets geld op. Zieken en ouden van dagen
kregen wel een eitje. Gezonde mensen kwamen er
gewoonlijk niet voor in aanmerking. Alleen eerste
paasdag was het een ongebreideld eetfestijn.
Na de paasdagen, de paaseieren en het paasvuur
wachtte weer het voorjaarswerk, de haver was al of
moest nog gezaaid worden en een poosje later wer
den de aardappels gepoot en koolrapen, mangelwortel
of voederbietzaad werd gezaaid, dit gebeurde veelal
met een klein handzaaimachientje op rijen, later werd
het gewas uitgedund en geschoffeld. In het "höfken"
(de groentetuin) moest gespit en de verschillende
groentezaden gezaaid worden. Spitten deden de
"mansleu" en het zaaien was meestal "vrouwleu-
wark".
Voorjaarsvisite
Wonnink vervolgt: "Als de (voorjaars)schoonmaak
achter de rug was, gingen de boerenfamilies nog wel
eens op een doordeweekse dag op familiebezoek, "op
visite gaon" werd dan gezegd. Bij aankomst werd
iedereen begroet, "Hoo is't, alles good"? Soms werd
een hand gegeven, er werd niet gezoend. Dan werd
koffie gedronken, met een snee koek of een koekje.
Bruiloften en visite waren hoogtepunten in het leven
van de plattelandsmensen, dan kwam er wat extra's
op tafel. Vacantie kende men niet, dat was alleen
weggelegd voor rijke mensen en mensen in overheids
dienst. Gewone boeren, daghuurders en arbeiders
mensen hadden geen vacantie." Tot zover dit inte
ressante relaas.
1 Meiviering
De dag van de arbeid wordt nog steeds gevierd in de
socialistische en communistische landen, en in grijs
gelokte afdelingen van de PvdA, SP en de klein ge
worden Communistische partij. het schrijnende on
recht is wel in west-Europa grotendeels van de baan,
waardoor het strijdbare karakter ingeboet heeft. Dat
geldt ook voor het land van Lochem. Zutphen kent in
het centrum nog steeds het "Volkshuis" dat terug
gaat op de sociaal-democratie, vgl. de wandversiering.
Muziekcorpsen in Lochem hebben ook een variabele
culturele oorsprong.
Meimarkt, Keidagen en Koninginnedag
Adriaan Buter vertelt in 1988, dat op de eerste woens
dag in mei de Lochemse, Borculose en Hoksebarger
meimarkt valt. Dit waren ook "jennechiensmarkten"
waar vrijlustige jongens en meisjes elkaar konden
ontmoeten. Er zijn vele huwelijken uit voortgekomen!
22
Paasvuur
Toeristenbelang Laren organi
seert ook dit jaar weer het
paasvuur op 1e paasdag 12
april samen met OJWL.
op zaterdag 4 april van 8.00
tot 17.00 uur
op vrijdag 10 april van 8:00 tot
17:00 uur
op zaterdag 11 april van 8.00
tot 16.00 uur
Snoeihout inleveren
Op het terrein aan de Len- Informatie over de fakkelop-
derinkstege kan het snoeihout tocht volgt t.z.t.
aangeleverd worden:
Paasvuuradvertentie, Laren(G.), 18-2-2009.
Land van Lochem 2010 nr. 1
