materiaal. De fraaie eikenhouten kap is bij de recente renovatie vervangen. Over de bewonersgeschiedenis in
de zeventiende eeuw is vooralsnog niet veel bekend. In de eerste helft van de negentiende eeuw was ook dit
huis echter in handen van een niet onbemiddelde Lochemer, de koopman Willem Vellers.
Verdwenen huizen
Het "huis van de dames de Visser"
In 1897 werd een oud huis afgebroken, dat tot dan toe de oostzijde van het grote marktplein in Lochem had
afgesloten. De gemeenteraad had het huis al in 1892 aangekocht van de familie de Visser, met het doel het
marktplein te verruimen en een betere verbinding met het pleintje ten noorden van de Grote Kerk te verkrijgen.
We kennen het huis daarom alleen
nog van enkele oude foto's en de
tekeningen van de Markt, die in
1743 door Jan de Beijer en door
een anonieme tekenaar in de vroege
negentiende eeuw zijn gemaakt.
Ook dit huis was begin negen
tiende eeuw al van een voor die
tijd "moderne" lijstgevel voorzien,
maar de prent van Jan de Beijer
toont het huis nog met zijn zeven-
tiende-eeuwse trapgevel. Ook deze
was sterk vergelijkbaar met de ge
vels van Bierstraat 2 en Markt 9:
een eenvoudige getrapte gevel bo
ven een éénlaags pui, met twee ho
rizontale waterlijsten. Op de begane
grond waren er vensters met kruis
kozijnen, luiken bij de onderramen
en glas-in-lood in de bovenlichten.
Boven de vensters bevonden zich
gemetselde ontlastingsbogen met
geboorte- en sluitsteentjes. De ge
vel gaat op de tekening deels schuil
achter een grote boom, op de jon
gere afbeeldingen is zichtbaar dat
de voorgevel vier vensters breed
was. Dat het zeventiende-eeuwse
huis geen vakwerkconstructie met
een stenen voorgevel was, kunnen
we concluderen uit een andere te
kening van Jan de Beijer, die hij in
1743 van de oostgevel van het stad
huis maakte, en waarop nog net
een stukje zijgevel van het huis op
de Markt zichtbaar is. De zijgevel
heeft hier een kruisvenster en een
poortje met daarboven een klein
bovenlicht. Van de vroegste ge
schiedenis van dit huis is nog niet zoveel bekend10). Op de zestiende-eeuwse stadsplattegronden wordt er op
deze plek nog geen bebouwing aangegeven, maar de onzekerheden omtrent het naast gelegen raadhuis, dat
toen ook niet werd weergegeven, maken deze tekeningen tot een onbetrouwbare bron. In 1832 staat het pand
in het kadaster vermeld als eigendom van Jan Willem Joosten, die koopman van beroep was en zeker tot de
bemiddelde klasse in het toenmalige Lochem zal hebben behoord. Ook de latere eigenaar van het perceel, de
familie De Visser, was niet onbemiddeld. De erfgenamen, die het huis in 1892 aan de gemeente verkochten
bestonden onder meer uit een civiel ingenieur te Deventer, een kassier in Meppel, een kandidaat notaris in
Hillegersberg en een predikantsvrouw in Dokkum.
Bierstraat 1, voormalige Hotel 't Zwijnshoofd
Dit historische huis, in de vroege negentiende eeuw bewoond door de notaris Ernst Frederik Florentinus
Spijker, werd in 1975 gesloopt, na voorafgaand nog door de Rijksdienst voor de Monumentenzorg te zijn
17
Het in 1897 gesloopte huis aan de oostzijde van de grote Markt, hier nog met de
trapgevel; detail uit de tekening van Jan de Beijer uit 1743
Land van Lochem 2009 nr. 1
