weest en wie alleen maar sympathisant was geweest.
Standsverschil was er natuurlijk altijd al geweest met
name doordat zich voor de Tweede Wereldoorlog en
wellicht al eerder rijke Indiëgangers en andere wel-
gestelden in Lochem hadden gevestigd. Daarbij
kwam dat in de gemeente enige industrieën waren
gevestigd, waarvan de eigenaren voor een belangrijk
deel het welzijn van de burgers bepaalden. Onder de
arbeidende klasse rees daar al vroeg verzet tegen en
het was voorts heel opmerkelijk dat de Eenheids
vakcentrale (EVC) kort na de bevrijding plotseling
zo'n zeshonderd leden telde. Ik herinner me nog de
druk bezochte vergaderingen in café Pasman aan de
Emmastraat. En als er geen verslaggever was ge
weest stond een van de bestuursleden de volgende
dag op het kantoor van de GOC om zijn beklag te
doen. Overigens heeft die euforie niet zo heel lang
geduurd, want men had al snel door dat de landelijke
EVC te veel door de Communistische Partij Neder
land werd beheerst. Geleidelijk groeide het NVV weer
in ledental en aan invloed. Maar het standsverschil
bleef. Dat openbaarde zich onder meer in de sport
verenigingen, zoals het voetbal, korfbal en wat later
hockey. De voetballers kwamen voornamelijk uit de
arbeidende klasse, de korfballers werden voorname
lijk gerekruteerd uit de midden klasse en het hockey
werd beoefend door de nog wat meer welgestelden.
Het standsverschil openbaarde zich ook nadrukkelijk
in de Garantenvereniging, die al voor de Tweede
Wereldoorlog en ook daarna nog, zes toneel
voorstellingen per jaar organiseerde. Het heette dan
wel dat iedereen lid kon worden en dat iedereen die
voorstellingen kon bijwonen maar in de praktijk kwam
dat niet of nauwelijks voor.
Zelf heb ik redelijk goed binnen de standen en klas
sen kunnen manoeuvreren, waarschijnlijk door mijn
status als journalist. Het kwam wel voor dat oudere
lezers, die de familie Scheen goed kenden, Nico of
Jan Scheen aanklampten voor de berichtjes in de
krant, maar die werden al spoedig doorverwezen naar
mij. De standsverschillen zijn in de loop der jaren
minder scherp omlijnd geworden, mede doordat de
gezagsverhoudingen zich wijzigden, maar helemaal
verdwijnen zullen ze nooit.
Opvallend was in die naoorlogse jaren ook dat je
moeilijk iets bijzonders kon organiseren, waaraan de
hele bevolking deelnam. In Borculo en Ruurlo kon
dat bijvoorbeeld wel. Lochem telde voor de samen
voeging met Laren ongeveer 8000 inwoners.
Deel 2 in het volgende Land van Lochem
oproep: Informatie over Francois Meindert van de Velde
Van 1929 tot 12 april 1939, de dag waarop hij op 76-jarige leeftijd overleed, woonde in Lochem Francois
Meindert van de Velde, waarschijnlijk gepensioneerd postdirecteur elders.
Hij was sinds 1925 weduwnaar van Maria Elisabeth (Mieb) Pijnappel, letterkundige.
Over haar schrijf ik een artikel, waarin ik ook haar echtgenoot een plaatsje wil geven. Als u iets, eventueel
uit overlevering, over F.M. van de Velde uit zijn Lochemse tijd kunt vertellen, houd ik mij erg aanbevolen.
Alles is welkom, ook heel eenvoudige zaken, zoals zijn woonadres.
Misschien was hij op een of andere wijze actief in Lochem. Als u mij kunt helpen, wilt u dan contact met
mij opnemen:
Richard van Schoonderwoerd, Hofvliet 98, 2251 TL Voorschoten, tel. 071-5610052,
rvanschoonderwoerd@hetnet.nl
Hartelijk dank.
32
Land van Lochem 2008 nr. 3
