Rectificatie en reactie artikel
Buurtschap Langen deel II
In de vorige aflevering van Land van Lochem schreef André Reincke in zijn serie Nieuwtjes
over de geschiedenis van Lochem uitvoerig over de buurtschap Langen, en wel in het bijzon
der over het huis Diepenbroeck en het kleine kasteeltje De Karssenborch. Naar aanleiding
van dit artikel ontving de redactie van Jan Harenberg een reactie, waarop wij in het onder
staande kort in willen gaan. Verder is er tot onze spijt bij het plaatsen van de afbeeldingen bij
dit artikel iets mis gegaan, waardoor de tekst niet volledig tot zijn recht is gekomen.
Het bijschrift bij de eerste af
beelding is niet juist: dit
betreft een uitsnede van de
Berkelkaart uit 1763, vervaardigd
door G. Ravenschot, J.H. van den
Heuvel en L.H. Bonnet, bewaard
in het archief te Zutphen. De abu
sievelijk onder deze kaart geplaatste
tekst behoort bij een afbeelding die
door een opmaakfout is komen te
vervallen en die wij daarom in het
huidige Land van Lochem alsnog
plaatsen. Ook onder de afbeelding
op pagina 16 staat een onjuist bij
schrift. In de collectie van de Rijks
dienst voor Kunsthistorische Do
cumentatie in Den Haag is dit één
van de drie afbeeldingen, die het
huis Diepenbroeck voor zouden
stellen. Jan Harenberg geeft in zijn
reactie een korte duiding van deze
afbeeldingen. De eerste is afkom
stig van de niet erg betrouwbare
tekenaar Frans Berkhuys en is wel
een zeer fantasievolle weergave van
het huis. De tweede is niet het Lo-
chemse Diepenbroeck, maar het
gelijknamige kasteeltje bij Bocholt,
in Duitsland. De derde afbeelding,
geplaatst bij het artikel van André
Reincke, zou volgens Harenberg
het Huis te Diepenheim voorstel
len. Veel gelijkenis tussen het ge
bouw op de afbeelding en dit nog
bestaande kasteeltje is er echter
niet. Waarschijnlijk hebben we hier
dan ook niet van doen met een af
beelding van het Huis te
Diepenheim, maar van het "Jacht
huis" van de familie Van Heeckeren
op het terrein van het Lochemse
Diepenbroeck. Op een tekening van
het terrein van het nabijgelegen
Huis de Cloese uit 1821 staat dit
Jachthuis nog ingetekend naast de
grachtrestanten van Diepenbroeck.
Bij het gebouwtje staat de tekst:
Jagthuis waar de hr. -van Heeckeren
komt. Mogelijk was het jachthuis
het verbouwde restant van één van
de bouwhuizen van Diepenbroeck,
die na de sloop van het kasteeltje
nog jarenlang hebben bestaan. De
situatie op de tekening bij het arti
kel van Reincke is goed vergelijk
baar met de terreinkaart van 1821.
We zien het jachthuis vanuit het
oosten. Het wandelpad loopt langs
de Berkel, waarvan de met bomen
beplante oever links is te zien. Op
de kadastrale kaart van 1832 is het
Jachthuis inmiddels verdwenen.
Tenslotte volgt hieronder nog een
gedeelte van de inhoudelijke reac
tie van Jan Harenberg op het arti
kel over de buurtschap Langen:
"in het artikel door André Rein
cke, wordt mij door de auteur min
of meer verweten dat ik maar wei
nig weet te vertellen over Diepen-
broek of Karssenberg. In verband
met de omvang van het boekje heb
ik te weinig ruimte voor de histo
rie van deze huizen van de uitge
ver gekregen, omdat ik de be
staande kastelen en landhuizen
diende te beschrijven. Hoewel
Diepenbroek en Karssenberg ver
dwenen zijn, maar toch deel uit
gemaakt hebben van de Cloese,
heb ik destijds gemeend iets over
beide huizen te moeten mededelen,
maar voor een meer complete be
schrijving ontbrak nu eenmaal de
ruimte. Het geslacht Diepenbroek
stamt inderdaad van het gelijkna
mige kasteel aan de weg van
Winterswijk naar Bocholt, in de
buurtschap Barlo, Schlossallee 5.
In 1326 werd Gerhard van
Diepenbroek beleend met dit goed.
Zijn zoon Sweder had twee zoons,
waarvan Sweder, de oudste,
Diepenbroek kreeg, terwijl Herman
de stamvadervan de Diepenbroeks
op Harreveld bij Lichtenvoorde
zou worden. Sweders kleinzoon,
eveneens Sweder geheten, gehuwd
met Jutte van Ossenbroek, vestigde
zich te Lochem. Hun zoon Hendrik,
bijgenaamd 'de Oude', trouwt N.
van Keppel, dochter van Hendrik
van Keppel en Nije Stecke. Uit dit
huwelijk wordt Hendrik geboren,
die in 1479 gerichtsman te Lochem
is. Hij trad in het huwelijk met N.
van Kaldenbroek gezegd (van
Cuijck) van Meteren, dochter van
Johan Vlecken van Kaldenbroek
en Guedtgen Dirksdr. Van Eijll.
Gegevens ontleend aan 'Die Her
ren Stecke(2 dln, Stichting Loo
Archief). Het huis Diepenbroek bij
Bocholt raakte in 1521 overigens
door huwelijk uit de familie van
Diepenbroek en kwam aan het ge
slacht Van Welvelde.
Verder schrijft Harenberg over de
Karssenberg: Het huis Karssenberg
heeft nooit de status van havezate
gehad en komt ook niet voor op
de lijst van de 36 havezaten van
het Kwartier van Zutphen. Wel
heeft een Sloet geprobeerd om na
mens dit huis een verschrijving in
de Ridderschap voor zijn zoon te
bemachtigen, maar dit is niet ge
lukt, evenmin als dat Van Nagell
van Ampsen lukt, die een
verschrijving voor zijn zoon voor
Ouden-Ampsen wenste. Waar
schijnlijk waren zij aangelokt door
het succes dat Van Keppel van
Oolde boekte, toen zijn zoon voor
8
Land van Lochem 2006 nr. 2
