Sonja
"Snow can burn your eyes, but only people make you cry"
Jan Reudink
Enkele maanden geleden werden onder grote belangstelling op de gevel van de Lochemse
Synagoge twee plaquettes aangebracht, waarop de namen staan vermeld van de Joodse bur
gers, die in de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen. Een blijvende herinnering aan hen die
na de oorlog niet meer terugkeerden in onze stad. De onthulling van de gedenkplaten is een
passende aanleiding om in deze aflevering van Land van Lochem ruimte vrij te maken voor
een persoonlijke herinnering aan de deportatie van de Lochemse Joden. Het is het verhaal
over de kleine Sonja Meijer, aan het papier toevertrouwd door Jan Reudink.
Knarsend en piepend kwam
de tram tot stilstand. Op
het door het voorjaars
zonnetje overgoten plein was het
een drukte van belang. Belangrijke
mannen met luide stemmen en le
ren laarzen riepen allerhande be
velen.
Nee, Sonja en haar moeder waren
niet de enigen die op reis gingen.
Sonja woonde twee huizen van het
mijne verwijderd en aangezien in
onze buurt maar weinig kinderen
woonden, kenden we elkaar alle
maal. Wanneer de moeders samen
thee dronken, werden de kleintjes
bij elkaar gezet om zich te verma
ken. Dat was mijn relatie met
Sonja.
Sonja en haar moeder gingen op
reis. Mijn moeder en ik brachten
haar naar de tramhalte. Sonja was
vrolijk en dartelde tussen de wach
tende menigte door. Op reis gaan
doe je niet elke dag. Het was een
feest en op een feest moest je vro
lijk zijn. Haar moeder echter was
niet vrolijk, evenmin als mijn moe
der die haar bij de arm hield.
Sonja's moeder huilde. En zij niet
alleen.
Ook mijn moeder pinkte een traan
weg. De beide vrouwen maakten
ook mij verdrietig.
20
De nieuw aangebrachte plaquettes in de gevel van de synagoge
Land van Lochem 2006 nr. 2
