stadsboerderij is vrij bijzonder voor
de binnenstad van Lochem. De tot
nu toe bekende, overigens allemaal
verdwenen, voorbeelden bestaan
uit driebeukige hallehuisachtige
constructies (Achterstraat, Zuider-
wal) of uit woonhuizen met een
aan de achterzijde gelegen deel met
stallen (Walderstraat, Molenstraat).
In de Walderstraat stond ook een
stadsboerderij, die uit twee naast
elkaar gelegen afzonderlijke gebou
wen bestond: een huis en een grote
stal, elk op een eigen diep perceel.
2 Moderniseringen eerste helft
19de eeuw
In de eerste helft van de 19de eeuw
is de stadsboerderij verbouwd. Het
pand werd voorzien van een ge
heel nieuwe gepleisterde voorge
vel. Hiervoor werden de oude geb
intstijlen met korbelen, schoren en
muurplaat aan deze zijde weg
gebroken. De ankerbalken werden
opgelegd in de nieuwe voorgevel.
Mogelijk dateren uit deze periode
ook de noordelijke kluismuur (oor
spronkelijk mogelijk een geheel
houten gevel) en de baksteen
vullingen tussen de gebintstijlen van
de achtergevel. Over het interieur
in deze periode is niets bekend.
3 Winkelwoonhuis tweede
helft 19de eeuw
In de tweede helft van de 19de
eeuw is het huis nogmaals ingrij-
pend verbouwd, in samenhang met
de nieuwe of uit te breiden winkel
functie. Rond 1880 werd voor het
pand een geheel nieuwe bakstenen
gevel geplaatst. Het bakkers
winkeltje kreeg een pui met hou
ten venster- en deuromlijstingen.
Ook het interieur van het woonge
deelte werd gemoderniseerd. Hier
van resteerden onder meer het
voor- en achterkamertje in het
noordelijke deel van het huis. Het
is niet helemaal duidelijk of de
bakkersoven in het achterhuis in
aanleg ook uit deze periode dateert.
Op de bouwtekening van 1931
wordt gesproken van een be
staande bakkerij met oven ter
plekke van het nieuw te bouwen
achterhuis. Delen van het muur
werk en de oven zijn in de nieuw
bouw geïntegreerd.
4 Sloop van de deel met
stallen, circa 1910
Omstreeks 1910 werd het zuide
lijke gedeelte van het pand ge
sloopt. Het betrof de kleine deel,
die met een brede deur toeganke
lijk was vanuit de Molenstraat. De
scheidingsmuur met de woning
bleef bestaan, alsook een smalle
strook ter breedte van een half geb
intvak, zoals te zien is aan de in de
kluis zichtbare delen van de ge
bintconstructie en de balklaag.
Op het vrij gekomen perceel werd
een nieuw winkelhuis met boven
woning gebouwd. De nieuwe lin
ker zijgevel van dit pand vormt de
zuidelijke zijmuur in de kluis.
In de zolderverdieping van het
oude pand werd ook het een en
ander gewijzigd. Zo verdween de
houten gevel met luik boven de
noordelijke kluisgevel en werden
enkele sporen bij de aansluiting op
het nieuwe buurpand vernieuwd.
5 Bouw van het achterhuis,
1931
In 1931 is ter plekke van de oude
aanbouw tegen de achtergevel een
nieuw achterhuis gebouwd. Dit
gebeurde met gebruikmaking van
delen ouder metselwerk (vooral in
de noordelijke zijgevel) en met be
houd van de bestaande bakkerij met
oven. Het nieuwe bouwdeel kreeg
een volledige tweede bouwlaag,
waarin zich een slaapkamer (aan
29
till} i iïM
Detail achtergevel, na sloop achterhuis, april 2005
Land van Lochem 2006 nr. 1