Aletta en Julius Jacobs in Lochem
Jk
Eddy ter Braak
"Toen ik eens, vele jaren later, in Lochem een propaganda lezing voor Vrouwenkiesrecht
hield, kwam een jonge man mij namens zijn ouders bloemen brengen, als bewijs van erkente
lijkheid voor medische hulp welke ik in den zomer van het jaar 1876 had verleend."
Dit staat te lezen in Herinne
ringen, de autobiografie
van Nederlands eerste
vrouwelijke arts Aletta Jacobs, naar
wie in bijna elke plaats in ons land
wel een straat is vernoemd. Wei
nig mensen in Lochem zullen er
van op de hoogte zijn, dat Aletta
twee keer een periode van een paar
maanden in Lochem heeft door
gebracht en daar bovendien patiën
ten heeft geholpen.
Aletta Jacobs en Julius Jacobs
Dat Aletta Jacobs in Lochem te
recht kwam, heeft alles te maken
met haar twaalf jaar oudere broer
Julius. Hij was haar lievelingsbroer.
Degene ook, die haar in haar tra
ject naar haar academische studie
veelvuldig heeft ondersteund.
Vanaf haar zesde jaar verkondigde
Aletta al, dat ze arts wilde wor
den, net als haar vader en broer
Julius. Een wens, die in haar tijd
voor meisjes volkomen ongebrui
kelijk was. Van hen werd ver-
wacht, dat ze zich gingen voorbe
reiden op het huwelijk. Toen Aletta
in 1867 van de lagere school kwam,
stond dan ook alleen de
jongedamesschool voor haar open
met lessen in Frans, handwerken
en goede manieren. Daar heeft ze
het veertien dagen volgehouden. Ze
vond het zo'n verspilling van haar
energie, dat ze er de brui aan gaf.
Omdat er in de omgeving geen al
ternatieven waren, werd afgespro
ken dat ze thuis zou blijven om haar
moeder met het huishouden te hel
pen en 's avonds Franse en Duitse
les zou krijgen. Talen boeiden haar
echter niet zo en het huishouden
vond ze vreselijk en ze verwaar
loosde het. Ze trok zich steeds meer
in zichzelf terug en was vaak ziek.
Aletta had maar steeds één doel
voor ogen en dat was en bleef arts
worden. Een keerpunt in deze voor
haar uitzichtloze situatie was het
bezoek van dr. Ali Cohen bij hen
thuis. Toen men hem haar schrif
ten liet zien, complimenteerde hij
haar met haar werk. Daarop kreeg
ze een woedeaanval en ver
scheurde de schriften. Het maakte
immers niets uit of ze haar best
deed, zij mocht als meisje toch
niets worden! Ze werd daarop de
kamer uit gestuurd en toen ze te
rugkwam, was besloten haar La
tijn en Grieks te laten leren en later
nog eens met Cohen te overleggen
wat zij kon worden. Julius nam de
taak op zich om haar de beginse
len van deze talen bij te brengen.
Uiteindelijk is haar gelukt om via
de omweg van de apothekersstudie
en met de medewerking van mi
nister Thorbecke de medicijnen
studie aan de Groningse hoge
school te kunnen volgen.
Julius zelf rondde juist in die tijd
zijn studie medicijnen in Gronin
gen af door op 1 juli 1867 te pro
moveren, waarna hij als klinisch
assistent ging werken bij profes
sor Rosenstein in het Academisch
Ziekenhuis.
Aletta werd in april 1871 als stu-
féH
19
t.Sf-
M-
Aletta Jacobs
Julius Jacobs
Land van Lochem 2006 nr. 1