Nieuwtjes over de geschiedenis van
Lochem (3)
De buurtschap Langen, deel 1
André Reincke
Dat de buurtschap Langen een geschiedenis kent die zeer ver teruggaat was mij bij het
bestuderen van de Lochemse historische literatuur al wel duidelijk geworden. Ellen Palm
boom meent in het boek 'Over Stad en Scholtambt Lochem' dat deze geschiedenis mogelijk
terug te voeren is op de bezittingen van graaf Wigman van Hameland die in de 8ste en 9de
eeuw hier ter plaatse goederen zou hebben gehad.
Het is verder opmerkelijk dat in een buurtschap met toch beperkte omvang niet minder
dan drie havezathen (Langen, de Cloese en Diepenbroeck) naast elkaar voorkwamen.
Onder deze havezathen en nog een kasteeltje De Karssenborch hoorde verder een aantal
erven. In dit artikel en het vervolg daarop zal blijken dat over de meeste van deze goederen
weer wat nieuwe feiten boven water zijn gekomen.
Situatie rond 1830
Als op 26 september 1828
Mr. Arnold Henry Peter
Hubert, zonder speciaal
beroep en wonende op huize Voorn
bij Utrecht, voor de notarissen Spij
ker en Solner, eigenaar wordt van
de Cloese, koopt hij niet alleen dit
fraaie kasteel maar zowat de hele
buurtschap Langen plus nog wat
losse goederen. Samengevat gaat
het om de volgende objecten: het
huis de Cloese, het Erve en goed de
Kempe, het Erve Rienderink, het
Erve Warmelink en het Erve Lun-
sink, "samen uitmakende de Ha-
vesathen Cloesen en Langen",
en voorts het "Heerenhuis den
Diepenbroek, het Erve Buerink,
het daghuurdersplaatsjen Ikking,
het Erve en goed Karsenberg, het
Erve en goed de Scholtenplaats,
de Katerstede de Weerd en twee
percelen Akkerbosch", samen
uitmakende de Havezathe den Die-
penbroek en tenslotte het Erve en
goed den Pillink, de Katerstede de
Soetenhorst en een tiental percelen
akkerbos, dennenbos, bouwland,
en hooiland.
Verkopers zijn de "Hoogwelge
boren Heer Baron Lodewijk van
Heeckeren, Opperjagermeester en
Opperhoutvester van de Noorde
lijke Provintien dezes rijks en des-
selfs Ehevrouwe Vrouwe Jacoba
Catharina Petronella Baronesse
du Tour, buiten speciaal beroep,
te samen woonachtig op den huize
Cloese". Het via veiling aangebo
dene gaat die dag in zijn geheel
voor het toen enorme bedrag van
f 110.000,naar de heer Hubert.
Lodewijk van Heeckeren
Het is heel opmerkelijk dat deze
van Heeckerentelg in 1828 zoveel
goederen in de buurtschap in zijn
bezit had. Het was in de geschiede
nis nog niet eerder voorgekomen
dat één persoon op hetzelfde
moment eigenaar was van zowel
de drie havezathen als de bijbe
horende erven. Weliswaar heeft
Lodewijk een groot deel van zijn
bezittingen (met name Langen en
de Cloese) door erfenis verkregen
maar Diepenbroek en De Pillink,
beide met toebehoren, heeft hij zelf
moeten kopen. Dat hij een rijke
vrouw heeft getrouwd zal hem
daarbij zeker hebben geholpen.
Lodewijk van Heeckeren werd
geboren op 6 september 1768 op
kasteel Enghuizen bij Hummelo
als zoon van Jacob Adolph van
Heeckeren, heer van Enghuizen,
Beurse, Cloese en Langen, en
Alexandrina Charlotta van Wes-
terholt.
Daar hij niet in aanmerking kwam
voor opvolging als heer van Eng-
huizen koos hij aanvankelijk, zoals
zovele adellijke zonen, voor een
carrière in het leger. Reeds op 12
oktober 1789, hij was toen net 21
jaar, werd hij benoemd tot 'capi-
tein van eene compagnie onder het
eerste battaillon van het regiment
van Hardenbroek'.
Toen zijn vader echter in 1792 over
leed werd de havezathe Langen
met de erven en goederen Wenne-
kink, Lunsink en Soetenhorst aan
Lodewijk toebedeeld, terwijl zijn
broer Evert Frederik heer van de
Cloese werd.
Dit was de kans voor Lodewijk
nog datzelfde jaar een verzoek
te doen om toegelaten te worden
tot de Ridderschap van Zutphen
wegens de havezathe Langen. De
daarbij behorende goederen kon
den volgens taxatie jaarlijks ruim
551 gulden opbrengen 'en dus de
vereischte 400 guldens te boven
koomen'. Aangezien ook aan de
andere voorwaarden tot toelating
werd voldaan was de admissie
daarmee een feit.
Op 18 maart 1793 trouwde Lode-
wijk van Heeckeren met Jacoba
Catharina Petronella du Tour, la
ter dame du palais van Koningin
Hortense, de vrouw van Lodewijk
Napoleon.
Lodewijk wordt heer van de
6
Land van Lochem 2005 nr. 3
