daarin, omdat een expert het ver telde, omdat wij de moeilijkheden aan het overtrekken van het Twentekanaal onderschatten en last not least omdat nog steeds de wens de vader van de gedachte is. Langzamerhand kwamen ook de andere boerderijbewoners boven water en om ongeveer acht uur zaten we weer achter brood en ei eren. De moffen sliepen een ste vig gat in de dag. De kok kwam weer het eerst met een onhebbe lijkheid op de proppen, nu door juffrouw Zwarts op te dragen zijn verre van schone sokken te was sen. Zij reageerde daarop logischer wijze met het antwoord "doe het zelf'. Gerrit, Zwarts en ik besteed den een paar uur aan het aanleg gen van een zigzag schuilloopgraaf naast de schuur, in noodgevallen geschikt voor circa twaalf perso nen. Aangezien het 's morgens zeer rus tig bleef, besloten wij daarna de best draagbare spullen uit het huis van Zwarts te halen en op de zolder van Haytink te brengen. Gewapend met kruiwagen gingen we met zijn vie ren, d.w.z. de Zwarten, Nora en ik op pad. Matrassen, dekens, lin nengoed enz. enz. werden opgela den en vertransporteerd. In de vroege middag hebben we nog wat eetbare waar gehaald. Toen we op die tocht bij het huis van "Vonkert" kwamen, zagen we daar enige lie den met een verrekijker in de rich ting Lochem turen. Wij erheen en men vertelde ons, dat van de Lo- chemse kerktoren twee vlaggen wapperden. Dat moesten we zien en werkelijk, het symbool der vrij heid was op circa vijf kilometer af stand te ontwaren. Toch begon ik, daar het zo rustig bleef, te twijfelen of onze bevrij ding werkelijk wel zo dichtbij was. 's Middags hebben we buiten in het zonnetje een paar uur gepraat met de joviale kwartiermaker, die ons van zijn huis en wederwaar digheden vertelde en ons de wer king van een handgranaat uitlegde en, tot grote schrik van de in huis verblijvenden, ook demonstreerde. Bescheinigung! Laat in de namiddag vertrokken Hitlers dienaren. We moesten het kwartier echter in orde en onbezet houden, aangezien zij 's avonds terug zouden komen. Kort nadat we ons avondbrood ge nuttigd hadden verschenen weer twee Duitsers in "Feldgrau" Zij kwamen in de waskamer door de deeldeur en legden voor Opa, Zwarts en mij een briefje op tafel, waarop te lezen stond in potlood schrift: "BESCHEINIGUNG" 4 Seiten Speck 2 Schinken 100 Eier 4 Hühner en daarna het nummer van het on derdeel enz. De heren kwamen dus spek, ham, eieren en kippen vorderen en wel voor hun aan het front strijdende kameraden. De jongste, een klein, dikdoend manneke van ca. 20 jaar deed het woord. Ik antwoordde hem, dat de boer zoveel niet kon leveren, zelfs niet eens in voorraad had. Dat was niet erg, zei hij, dan moesten we maar geven, wat wel in voor raad was, waarop ik weer te berde bracht, dat het toch wel zeer on billijk was, dat zij één boer uit ve len kozen en die finaal leegzogen. "De weg die jullie bewandelen is verkeerd" argumenteerde ik. "In zo'n geval moet je je tot de burge meester wenden, die dan via de be treffende autoriteiten een slacht- vergunning kan verstrekken, zodat niet een willekeurige boer zijn win tervoorraad behoeft te offeren". Hij gaf toe, dat het niet billijk was, zoals zij handelden, maar zij had den geen tijd, "die Kameraden an der Front" moesten en zouden eten hebben en zij zouden het hun bren gen. Ik weer zeggen, dat de boer het niet had, dat de weg verkeerd was, hij weer antwoorden, dat we dan maar de voorraad zouden overge ven, ik weer zeggen, dat er geen spek genoeg was, hij weer enz. 25 gulden Zwarts en ik schijnen toen nauw geestelijk contact gehad te hebben, want ik zag hem al enige keren de buitendeur uit laveren en kennelijk de weg naar de deur van de achter- keuken bewandelen. En inderdaad, nadat het gesprek met de broeders via heftiger bewoordingen in drei gementen van "Beslagnahme" was overgegaan en zij na die dreigemen ten overgingen tot uitvoering daar van, bleek me, dat de huisgenoten inmiddels de wimme bijna geheel hadden leeggehaald. Nu toonde de oudste mof zich het meest actief. Hij was op een stoel geklommen en had de paar kleine zijdjes spek van het "september- varken" gepakt. Daarna verdween hij in de kelder om met een mandje met eieren terug te komen. Johanna ontpopte zich als een meesterlijke actrice. Het was hart roerend haar smeekbeden om meer te mogen achterhouden, te horen. Ook Opoe deed braaf mee met de komedie, terwijl Opa zich werke lijk opwond en te keer ging over "dieven", "plunderaars" enz. Toen ze het spul in de zak hadden, Jo hanna huilend terneer zeeg en Opoe kermde "Ach, ach" vroeg Opa met theatraal gebaar: "en het geld?" "Wieviel kostet das" vroeg de mof, "und achten Sie wohl, wir zahlen nicht schwarz". "Wel, wel viefen- twintig gulden", antwoordde Opa en prompt opende de kleine z'n portefeuille en legde een briefje van f 25,- op tafel. Aan geld ontbrak het de stakkers niet, wel aan enig begrip van de situatie. Als ze den ken, dat ze winnen, verliezen ze. Ze kunnen zich niet indenken, dat men kan doen of men verliest, ter wijl men de overwinning reeds in de zak heeft. Granaten in de nacht 's Avonds vertelde ik het geval aan enige soldaten. De troep was n.l. om een uur of tien weer boven water gekomen. Ik verbeeldde me, dat ze elkaar enigszins spijtig aan keken; net of ze zich bedrogen voelden. Hadden ze zich iets der gelijks voorgenomen? Wat zij die middag en avond hadden uitge voerd, kon ik niet te weten komen. Wel vertelden zij, dat ze die nacht vroeg zouden vertrekken en tenein de kracht te verzamelen meteen ter hilde zouden gaan, hetgeen ge schiedde. We hadden nog afge sproken, dat ze ons zouden wek ken als ze weg gingen, opdat wij 34 Land van Lochem 2005 nr. 2

Periodiekenviewer van Erfgoedcentrum Zutphen

Land van Lochem | 2005 | | pagina 34