Frambozen
De heer en mevrouw Van de
Riet, mijn oom en tante, ver
kochten in 1941 Hotel Stad Lo-
chem omdat ze anders de bezetters
onderdak moesten verlenen. Ze
gingen wonen op "het Klaphekje"
in Berkeloord. Ook dat huis werd
gevorderd door de bezetters en ze
verhuisden halsoverkop naar
Zwiepseweg 94.
Heel wat huizen in Berkeloord heb-
Ik ben geboren 8 februari 1934
op Klein Veldkamp te Laren
(Gld). Hier volgt mijn eigen ver
haal van de bevindingen bij de Be
vrijding in het voorjaar van 1945.
Goede Vrijdag 1945. Datum 30
maart
Het was een mooie voorjaarsdag.
Veel vliegtuigen in de lucht, het is
erg onrustig, men praat met elkaar,
is de bevrijding in aantocht?
's Middags is er bij Hilbert in de
weide, welke is omzoomd met
houtsingels, een voetbalwedstrijd
van twee elftallen, bestaande uit on
derduikers en piloten. Wij als jon
gens er naar toe. Bij thuiskomst
was Meester Plomp en zijn vrouw
bij mijn vader en moeder op visite.
Meester Plomp had het met mijn
Vader over de Oorlog en Bevrijding,
ze kwamen tot de gedachten dat
op een morgen de Engelsen voor
de deur zouden staan, zo werd er
gepraat die middag. Dat de bevrij
ding veel ingrijpender zou zijn, kon
den we allemaal niet bevroeden.
Zaterdag 31 maart
's Morgens eerst wat betrokken
weer, maar tegen de middag komt
de zon en met apart veel vliegtui
gen in de lucht, men praat er is
toch wat te doen wat de bevrij
ding betreft, ook op de weg veel
Duitsers met voertuigen en mate
rieel richting Holten, de glorie is er
wel af. De vliegtuigen vertragen de
terugtrekkende Duitsers, overal
staan ze onder dichte bomen. In
ben te lijden gehad van de gevech
ten in de Enk of zijn zelfs afge
brand, mede doordat ze meestal
een rieten dak hadden. Wonder
boven wonder bleef het Klaphekje
gespaard.
Met de bevrijding namen de gealli
eerden tijdelijk bezit van het huis.
Wij gingen er als kinderen regel
matig heen. In de grote moestuin
plukten we de vruchten en ruilden
de namiddag krijgen de Engelse
vliegers een munitiewagen te pak
ken bij Willem Lensink. Het is een
apart schouwspel, nooit zoiets
meegemaakt. Het huis van Lensink
verbrandt voor het grootste ge
deelte en de munitie doet de rest.
Vanaf nu ligt het burgerleven on
geveer stil. In de avond komen er
zomaar gravers uit Ellecom, deze
mensen werkten bij de T.O.D. (de
Organisation Todt) in hun woon
plaats, maar zijn in de namiddag
over de IJsselbrug bij Zutphen de
Achterhoek in gedreven naar La
ren en omgeving. De T.O.D. com
mandeert onderdak bij elke boer
derij acht personen; die moeten
te eten hebben en een plek om te
slapen. Daar wordt door de bewo
ners in het gebied goed voor ge
zorgd. De leiding deelt mee dat ze
de andere morgen om zeven uur
klaar moeten staan want er moet
richting het Kanaal gegraven wor
den. Wat een toestand, bericht ver
zenden naar hun vrouwen en/of
familie was niet mogelijk.
1 April. Eerste Paasdag
Vanmorgen om zeven uur zijn de
gravers vertrokken richting Lo-
chem; ze komen in de namiddag
weer terug, zeer ontdaan: ze wa
ren beschoten van over het kanaal.
De T.O.D. had de benen genomen
richting Duitsland, de gravers wa
ren vrij. De andere morgen zijn ze
vertrokken richting Gorssel en met
de boot over de IJssel. Niet alle
gravers zijn toen vertrokken, een
die tegen suiker en chocolade.
Op een gegeven ogenblik plukten
we frambozen en iemand van ons
wees de militairen erop dat er wel
eens een wormpje in kon zitten.
Een grote neger keek in de fram
boos en helaas.er zat een worm
pje in. Afgelopen was het met het
ruilen.
Hanneke Carmiggelt
aantal is nog wat dagen gebleven.
Overdag veel terugtrekkende Duit
sers, steeds vliegtuigen in de lucht
om te verkennen en te vertragen
wat het Duitse verkeer betreft. In
de avond komt er een groep jonge
Duitsers met een aantal kanonnen.
Eten hebben ze bij zich, maar dat
moet wel door de vrouwen gekookt
worden. Ze zeggen dat er niet ge
schoten zal worden omdat ze rust
achter zijn, ze houden zich aan hun
woord. Ondertussen veel verkeer
van terugtrekkende troepen door
de Veltkampersteeg; ze gaan niet
door Laren omdat Lensink nog
brandt.
2 April. Tweede Paasdag
De soldaten met hun kanonnen zijn
gelukkig weer vertrokken. Ze ver
tellen ons dat we nog wel eens
kanonvuur van over het kanaal
kunnen krijgen, ondertussen zijn
enkele boerderijen zoals de Veld-
bakker, maar ook huizen in het
dorp, volgepakt met munitie, waar
loopt dat op uit. Overdag weer
vliegtuigen in de lucht, van een
normaal leven is geen sprake meer,
veel beschietingen op de wegen.
's Avonds komen uit de buurt on
derduikers, en ook Evert Kok, om
te kaarten. Evert vertelt dat de En
gelsen bij Eibergen zijn en richting
Lochem komen, we kunnen het
haast niet geloven. Wel veel explo
sies, dat zullen wel bruggen en
munitieopslagplaatsen zijn. Om
half elf verlaten de onderduikers
na het kaarten ons huis. Er is een
Boerderij "Klein-Veldkamp" B 34 te Laren (Gld)
18
Land van Lochem 2005 nr. 1
