Vroeger
Van de Paleografische leeskring
Wim Nijman
Toen mijn grootvader eens als militair met verlof in
Lochem op het station uit de trein stapte, kwam hij
Koning Willem III tegen. "Kijk, daar heb je nog een
mannetje van mij," zei de Koning. Als soldaat was mijn
grootvader dus van de Koning. Wat deed Willem III hier
op het station?
Maar eerst over de militaire dienst. Mijn overgrootvader
was in dienst van 1 april 1859 tot 1 oktober 1860, dus acht
tien maanden. Hij kreeg 9 cent per dag. Twee paar sokken
kostten fl. 1,06. Een spijslepel 7 cent en een knipmes 30
cent. Onderdelen van zijn uitrusting. Dat ging van zijn
soldij af, dus aan het eind had hij nog niets. Misschien wel
schuld, als je erg dorstig was.
Zijn zoon, mijn grootvader dus, was ingedeeld op 8 mei
1882 en ging op 15 september met groot verlof. Hij is nog
een maand op herhaling geweest, in 1885. Hij kreeg 11 cent
per dag. Een paar sokken kostten 64 cent. Een spijslepel
6 cent en het knipmes 20 cent. Hij was ook blut toen hij
weer burger werd, in verband met het betalen van zijn
militaire uitrusting.
Nu Willem III. Waarom ging hij jagen met Baron Justinus
Egbert Hendrik van Nagell (1825-1901)? Diens vader
Jacques Adriaan Christiaan van Nagell, 1784 - 1883, ging
in 1815 met Willem II naar Rusland om Anna Paulowna op
te halen, met wie Willem trouwde. Zij werd later de moeder
van Willem III. Zij leefde van 1795 tot 1865. De eerste
vrouw van Willem III was Sophia Frederika Mathilda,
1818 - 1877. Volgens de papieren hadden zij drie kinderen,
die zijn alledrie vroeg gestorven. 1) Wil-lem 1840-1879.
2) Maurits 1843- 1850 en 3) Alexander 1851-1884.
Waren de Oranjes dus uitgestorven? Ze waren letterlijk en
figuurlijk niet voor één gat te vangen. Ergens uit Duitsland
haalde Willem III, Adelheid Emma Wilhelmina Theresia
op, 20 jaar, prinses van Waldeck-Pyrmont. Geboren in
1858 en op 20 maart 1934 gestorven. Willem III was toen
al 61 jaar.
Op 7 januari 1879 zijn ze getrouwd en op 31 augustus 1880
werd Wilhelmina geboren. Tot 1898 was Emma regentes.
De media waren toen nog niet zo als nu, anders was er
toen ook heel wat consternatie geweest. Want een tante van
Willem III, prinses Marianne, liep ook niet in helemaal in
het gareel (1810-1883).
Ging Willem III alleen in Ampsen jagen? In restaurant
De Viersprong, halverwege Diepenheim, hangt een mooi
schilderij, ik meen over de begrafenis van Willem III en
bij de sluis in Diepenheim hing ook zoiets. Hadden we
vroeger maar meer gevraagd over wat ons nu interesseert.
Misschien had men het ons verteld.
Berckelschouwvan Lochem tot Zwiep
Bronnen: twee militaire zakboekjes, almanak 1861.
28 Land van Lochem 2003 nr. 1
A 0 00
door Ni col aas vari Geelkercken,1642