bij wilde. De kosten waren dan
geloof ik 15 cent. Een los paard
of koe met begeleider kostte 10
cent. Het was in de tijd dat er nog
geen auto's waren. In de Pinkster-
tijd hingen overal in onze streek
Pinksterkronen over de weg.
Die kronen waren hoofdzakelijk
van brem gemaakt, met hier en
daar een gekleurd papier ertus
sen. Jongens en meisjes stonden
dan op de weg bij hun kroon en
hielden vooral paard en wagens
op om hun een kleinigheid toe
te werpen. Met een paar centen
waren ze al tevreden en mocht
je passeren. Dat heb ik zelf nog
meegemaakt. Dit gebruik is nog
lang in ere gehouden. Het lopen
met de foekepot is hier niet zo'n
gebruik geweest. Ik weet alleen
dat het in Ruurlo en omstreken
plaats vond.
Nachtwachten
Verder waren hier twee nacht
wachten, Lubberdink en Harkink.
Die gingen elke avond om 10
uur in dienst en liepen dan, met
rustpozen natuurlijk, het stadje
door. Dat was toen nog niet veel
groter dan binnen de grachten.
Zij riepen iedere keer het uur af,
zo laat heit de klok. Ook hadden
ze kleppers bij zich waarmee ze
konden aangeven dat er gevaar
dreigde. Dan ging er nog één
rond die de lantaarns op straat
doofde met een lange stok met
een haakje.
Lochem 700 jaar
Iin 1933 is het 700-jarig bestaan
van Lochem als stad gevierd,
en zeg wel gevierd! Heel Lo-
chem was in buurten verdeeld
en iedere buurt deed zijn best
om het zo mooi te maken als
maar kon. Oude Stadspoorten,
oud Marktplein op de markt met
oude winkeltjes, een schandpaal
waar boosdoeners terecht gesteld
werden. Een stadhuis waar je
ook trouwen kon, verder veel
muziek en het hoogtepunt was,
toen aan de Nieuwstadspoort,
Graaf Otto II de stadssleutels
werden overhandigd. Dat was
een glorie en pracht toen een
stadsvrouwe de Graaf de sleutels
van de stad overhandigde bij de
Nieuwstadspoort. De Graaf en
zijn Gemalin op een paard geze
ten, met zijn. gevolg, ook in groot
tenue, gevolgd door een stoet van
burgers, zelfs kinderen in de hele
oude klederdrachten. Er was die
week een uitbundig feest. Overal
kramen met gerookte paling en
zo iets. Nou, er is wat gegeten! Er
heerste ook een zeer geanimeerde
stemming en er is eendrachtig
feest gevierd. Er waren schout
en schepenen die dan op het
geïmproviseerde gemeentehuis
zitting hielden als er een paartje
in de echt verbonden werd. Of
het geldig was voor de wet, dat
weet ik niet.
Stijgoord
Wel weet ik dat er goed geboerd
was want van de baten die er
over waren is het "Zwembad
Stijgoord" gekomen. Het oude
zwembad was aan de Berkel,
achter "Stad Lochem", maar
het was een pierenbakje bij
"Stijgoord" vergeleken. Er wa
ren uren voor jongens en uren
voor meisjes, want o wee als je
een meisje of ook jongen zag in
zwemkostuum. Meisjes gingen
ook nog niet veel zwemmen. Er
was een badmeester, Mijnheer
Kamphuis, die de bokjes en de
schaapjes goed gescheiden hield.
De emancipatie van de vrouw
is ook geloof ik na de tweede
wereldoorlog pas goed doorge
broken. In de beginjaren dezer
eeuw, rookte een vrouw zeker
niet, ging niet alleen in een res
taurant zitten, al wilde ze ook
een kop koffie kopen, had beslist
niet veel manlijke betrekkingen.
Onderwijzeres of iets dergelijks
kon ze worden, maar geen vrouw
als domine op de kansel, o nee,
dat volstrekt niet. In alle opzich
ten was de vrouw ondergeschikt
en had minder verstand dan de
man, dat werd tenminste door
iemand zo gezegd: "Lange heure,
kort verstand". Op 't ogenblik is
dat andersom en heeft de jonge
ling lang haar, een afschuwelijk
gezicht in mijn ogen. Verschil
van smaak.
Karmse
De boeren hielden vroeger
Karmse. Dan kwam op een
dag de hele familie bij elkaar.
Er werd veel koffie gedronken,
thee was minderwaardig, en als
drank veelal jenever en voor de
vrouwen een zoete drank zonder
alcohol (men noemde dat "zeut"),
voor de mannen een pijp tabak.
Bij uitzondering rookte men een
sigaar. Deze kostten 2,5 of 2 cent
per stuk.
Voor de vrouwen was er een
koekje, vaak een tafelkoekje,
maar de mannen kregen geen
koekje. Hapjes en saucijzen
broodjes waren nog onbekend.
Een enkele boer gaf een stok
visbruiloft. Er werden ongeveer
100 a 150 gezinnen uitgenodigd
en de buren hadden die dag een
drukte van belang. Eerst de stok
vis panklaar maken. Er werden
fornuispotten vol aardappelen
gekookt en de jus bestond uit ge
smolten boter, die uit de bekende
roodkoperen ketels op je bord
gedeponeerd werd. Maar dat was
toch heel lekker.
Mosterd
De eigengemaakte mosterd stond
erbij op tafel. Mosterd maakte
men door in een ijzeren pot mos
terdzaadjes te doen en daar wat
azijn op te doen en dan met een
ijzeren bal die zaadjes te kneu
zen. Bij onze familie zat dan een
oude vrouw met die pot op schoot
en die als maar in beweging te
houden. De familie moest toch
verse mosterd hebben bij het
eten. Groenten kenden we bijna
niet, sla en bieslook waren hoog
tepunten en later in de zomer
slabonen, snijbonen, maar die
werden hoofdzakelijk in 't zout
gestopt. De sla werd gewassen en
wie sla op zijn bord wou, nou die
nam sla, maar niet aangemaakt,
dat kende men niet. Later ging
er een ei op en slaolie. Bij de
23
Land van Lochem 2002 nr. 2
