«I £>§s$Ies#w!j§ «Ie IsöfstfadL vissclierijgrooten deels eene zaak van weelde, geheel en al huiten liet hereik van de lange vingeren van den fiscus moeten vallen? Men moet jagt en vischerij beschouwen zoo als zij zijn; eene bron van inkomst, een middel van productie en levens eene zaak van weelde. In beide gevallen worden zij regt- malig belast, in een land waar de nood dwingt nit alle mogelijke kanalen toevoer voor de schatkist te verzamelen. Wij voor ons zien tusschen de erkenning van de bevoegd heid lot jagen en visschen als zijnde eene eigenaardige bevoegdheid van het regt van eigendom," en de verpligting om jagt- en vischakte te koopendie »tot de uitoefening van jagt en vissclierij bevoegdheid geven geenszins de onoplosbare tegenspraak, die er de Arnhemsche Courant in vindt. Evenmin als wij die tegenspraak zien tusschen de bevoegdheid 0111 van zijn paard naar goedvinden gebruik te maken als eene eigenaardige bevoegdheid van het eigendoms regten tusschen de wet op het personeel. Wij hadden gewaarschuwdom voorzigtig te zijn met de Gemeente-Stemaangezien zij uit het Haagje komt. De lieve lezer zie nu eens, in haar no. 5, onder het uOverzigt van j> de werkzaamheden opgedragen volgens de nieuwe gemcen- tewet aan den burgemeester alleen." Daar staat: «5. Bc- »voegdheid tot het veranderen van openbare zittingen in ge- d hei me (art. 43)." En: n24. Afgifte van bevelschriften tot «het doen van uitgaven uit de plaatselijke kas (art. 224)." 't Zijn een paar vette knappers. De Gemeente-Stem moet de vetste kinkels in boeren-gemeenteraden al voor extra log en dom aanzien indien zij zich voorstelt, hare onbedremmeld- heid gerust te kunnen uitstrekken tot de aanhaling der arti kels waar 't vierkant-anders in staat, 't Spreekt van zelf, dat hagenaars al het mogelijke trachten op te dragen aan den burgemeester alléén dien hebben zij 't secuurst onder den duim. In haar no. 4 beweert de Gemeente-Stem dat de gemeenteraden bevoegd zijn de gemeentewet uit te leg gen en te verklaren. Een gehoorzaam landskind zou den ken dat zulks uit den Haag al zeer veel is toegegeven. Ja wel! liet artikel draagt zorg, er bij te voegen, dat liet zoo is «behoudens in ieder geval de bevoegdheid van de in de Gemeentewet aangeduide hoogere magten (de Gedep. Staten of den Koning) om, des geraden oordeelendede beslissin- «gen van de Gemeenteraden buiten effect te stellen, te wijzi- 9 gen of te verbeteren." Zoo begint er een sterk geurtje van centralisatie uit op te wasemen. Maar er zit méér achter. Een echt hagenaar vertrouwt liever eene beslissing aan eenen gemeenteraaddan aan de regterlijke magt. Want, al zou een gemeenteraad zich niets laten ontdraaijen van de magt, hem door de Grondwet opgedragenen zich wel weten te verheffen boven alle inbreuk welke hagenaars door middel van bevelenzelfs van gewone wettenop de Grondwet trachten te maken; dan nog blijft die gemeenteraad een ad ministratief bestuur. 't Is veel gladder en handiger, zoo met een hocus pocus beslissingen naar het administrative te doen overvliegendan broertjes of zusjes van conflicten op te ra kelen uit het stof der graven. Wij voor ons beschouwen de zaak als volgt. Eenen bijzonderen regter over vraagstukken van gemeente-administratie hebben wij niet. Dus, als daar over eene regterlijke uitspraak noodig is, hebben wij geenen anderen dan den gewonen regter. Nu hebben alle gemeen teradeneven als alle particulieren en alle besturen, te zor gen, dat alwat zij beslissen en diensvolgens verrigtenveilig aan de wetten kunne getoetst wordenen veilig verschijne voor de regterlijke magt. De hagenaars worden hiermede beperkt tot de zorg, 1°. om vertrouwde luidjes in de regts- coliegiën te schuiven, 2°. om het procederen voor zich goed koop, en voor Michel te duur te maken. Terwijl het Engelsche volk ailerwege met Juiden bijval den Hongaarschen balling begroeten zijne sympathie openlijk aan den dag legt voor dien martelaar der vrijheid, die zwich ten moest voor de vereenigde pogingen van den Oostenrijk- schen en den Russischen autocraat, welke nog bovendien het schandelijkst verraad als bondgenoot inriepen; terwijl de EngeJsche Datie aan het beginsel der vrijheid en der consti tutionele zelfregeringin den persoon van Kossuth, hulde brengt en aan de wereld een krachtig protest doet hoorcu tegen het landsvaderlijk gezag, het Goddelijk regt, de abso lute willekeur, of onder welke namen meer- schandelijke des poten hunne heerschzuchl mogen bemantelen terwijl men in Engeland de zwakken in bescherming neemt tegen de mag- tigen en de verdrukten troost en bemoedigt, beleeft men in Nederland in deze dagen de schande dat Oostenrijksche uni formen zich openlijk in onze groote steden en publieke ver onderdanen-. maar aan het lijf van de zonen van Nederland- sche burgers! Proh pudorl De krijgsmansstand is eervol en achtingswaardig 1 11. o» vv an neer hij de wapenen voert voor net eigen vaderland, en Wanneei. de oilersdie hij brengt, de veiligheid, de rust en de eer van het vaderland gelden. Ook eerbiedigen wij de geestdrift die het zwaard doet opvatten voor de zegepraal van een be* ginsel en ter bestrijding van geweld cn on regt; die geestdrift" welke de partij der zwakken tegen over de sterken doet ki>' zen, welke, bij voorbeeld, een aantal Polen in het leoer dei- Hongaren voerde 0111 gczamenllijk het despotisme van d Russischen Czaar te bevechten maar waar het redelijk sche sel zich verlaagt om zijn arm te verhuren aan een vreemden despoot; waar hij lijf en leven voor een hand vol goud veil biedt, en zich verbindt het bloed zijner natuurgenooten te plengen zonder reden of oorzaak waar hij als een vreemde huurling in de soldij van den magtigen despoot treedt daar spreke men niet van krijgsmanseer; maar van lakeien- dienst en beulenwerk. Hoe is het dan mogelijk, dat zonen van vrije Nederland- sche burgers, uit eigen beweging en zonder nooddwang, zoo ver kunnen vallen? Zonen van Nedcrlandsche burgers! Neen: zonen van Nederlandsche adelighen zijn het, die bij voorkeur zoo veel schande in onze openbare zamenkomsten I komen ten toon stellen. Jongelieden, die het welligt bene den zich zouden rekenen door een eerlijk bedrijf van handel of nijverheid, als nuttige burgers in hun vaderland werkzaam te zijnschamen zich niet zich openlijk te vertoonen in de Ileverei van huurlingen van een vreemden despoot. Zij zijn geene Nederlanders meer. Volgens artikel 10 dei- wet tot uitvoering van art. 7 der grondwet verloren zij die hoedanigheid, waarop zij weinig prijs schenen te stellen, toen zij den Oostenrijkschen uniform aantrokken. Het zij zoo; stellen zij een gouden rok en een vuig loon boven hun vaderland zij mogen jubelen over hun geluk met de knech ten van hem in wiens dienst zij staan maar om Gods wil zij mogen zooveel schaamte behoudendat zij den Ne- derlandschen naam niet in het eigen vaderland komen smaden Achach die opene deurenVervolg van het geomit- teerde der Zutphensehe Courant, nopens de Raadsvergade ring van den 2i October jongstledenover de stads aanbe stedingen Wordt gevonden onder de f 2600. aan straten, goten en riolen, de gootkommen aanbesteed voor 332, bijwerk ƒ419; dit is door den Heer Burgemeester dadelijk opgehel derdals zijnde er onverhoeds één riool ingestort; onder diezelfde f 2600 komt voor 129 aan wiede-loon op >s Gra- venhol en elders. (In ;t midden der 17 eeuwzeggen de geschiedschrijvers ten bewijze der toenmaals heerschende kwij- ninggroeide te Amsterdam het gras in de stratenwat zal het nageslacht denken, indien het in Zntphens stedelijk archief, van 't midden der 19 eeuw, zulke énorme wiede- rekeüingen vindt?) Verder vindt men de kazernen en stallen aanbesteed voor f1?- aan biJwerk f4U; A* werd almede even sierlijk als duidelijk opgehelderd. Vervolgens vond men de reparation aan stijl- en paalwerk onder wijlen de befaamde Wip der lange-of IJsselbrugaan genomen voor f 834 en 't bijwerk ƒ800; dit werd ook even knaphandig opgehelderd: er was namelijk meer verrot hout werk gevonden dan de stads architect gezien en dus de aan nemer zelfs had durven hopen. Eindelijk werd gevonden, op de begrooting van 1850 voor de schooi- lokalen uitgetrokken eene raming van 2500 aanbesteed voor 1860, bijwerk 344 en nog eene reke ning van Hamer over 1850, groot 239, voerende te zaraen nagenoeg tot de raming van ƒ2500, en ook dit is ten ee- noege van de meerderheid der Raden door den Burgemeester volkomen gejustificeerd 't Sloot als een bus! Ten slotte verzwijgt de Zutph. Court, behalve de namen der Heeren van de Kasteele en Roosegaardedie der overige onbelangzuchtige Raadsheereriwelke geen presentie-geld be geerden de Heeren Coenen, Dam en Hasselohet rapport des betreffende, waarbij dat geld als prikkel ter getrouwe opdrijving naar den Raad werd voorgesteld is door één Raads lid met verontwaardiging bestreden en door het talrijk aan wezige publiek met belangstelling aangehoord en velen ver heugden zich in het genot der gedwongen opening van de zoo lang door het Behoud geslotene deuren. APELDOORNMen hoort hier ter plaatse veel spreken over het voorgevallene in de laatste vergadering van den Raad dezer gemeente. De voorzitter van den Raad heeft daarbij toon aangeslagen, die, mogt hij voortdurend door hem eenigingen vertoonen, niet aan het lijf van Oostenrijksche worden gevoerd, zeker weinig bevorderlijk kan zijn voor

Periodiekenviewer van Erfgoedcentrum Zutphen

De Kaleidoskoop (1846-1851) | 1851 | | pagina 2