51 Mei 18oi
NIEUWS- EN
ADVERTENTIE-BLAD
Imdisclae aamgeflegeMlieden.
Audi et alteram partem.
ZWOL1E DEVENTER
Dit blad verschijnt geregeld alle Zaturdagen. Do
prijs jran het aboonement is voor Zwolle, Deventer.
Zutphen en Apeldoorn 75 cent in de drie maanden-
overal elders franco per po» t87'/2oeot. Alle post
kantoren nemen bestellingen aan.
De prijs der Advertenli&i is van dén tot vijf regels
50 cent, en 10 cent voor eiken meerderen regel, be
halve 35cent zegelregt bij iedere plaatsing.
■MWIISIim.il9-
IJL
Er waren onder het regime der autocratie ontevredenen
zoo als er altijd zijn maar ofschoon deze en gene in het een
of ander dagblad van het moederland eens een bitter artikel
plaatste, het was er ver af dat de opinies genoeg gevestigd
waren om eene oppositie te vormen. Het waren meest per
soonlijke grievendie de pen in de hand deden nemeDfor
tuinzoekers, die de fortuin niet spoedig genoeg vonden,
ambtenaren, wien de bevordering te traag ging. Wel had
het cultuurstelsel nu en dan eeu aanval uit te staan van een
enkelen aanhanger van den Commissaris-Generaal du Bus de
Gisignies, maar meest behelsden zulke artikelen klagten over
willekeur en onbillijkheid in het vergeven van posten en
gunsten, vooral in de laatste dagen van het ministerie van
den heer J. L. Baud, toen werkelijk de persoonlijke begun
stiging en bet nepotisme in Indië op de onbeschaamdste wijze
gedreven werden. De aanvallen op het huiselijk, en private
leven van hooggeplaatste ambtenaren waarmede zulke stukken
meestal doorweven waren, en die maar al te duidelijk per
soonlijken wrok te kennen gevendeden ze alle aanspraak
op algemecne belangstelling verbeuren.
De Sincapoersche bladen cn de Kölnischc Zeitungde
laatste geredigeerd door een gewezen ambtenaar op. Java,
dien het in den krop stakdat men hem te Batavia had
uitgelagchenwijl hij begreep, dat zijn titel van Duitscher
alleen genoeg was om hem alle anderen te doen voorbijsprin-
gen, trokken hevig genoeg los op stelsel en maatregels van
het Nederlandsche gouvernement in lndië, maar op zoo hoo-
gen toon zoo partijdig en zoo klaarblijkelijk door afgunst ge
drevendat niemand, ook al spraken zij soms eens waarheid,
er geloof aan sloeg of aan hunne beweringen hechtte.
Hier te lande verhieven zich enkele stemmen tegen de over-
gedrevene autocratie, steunende op een verkeerd opgevat
artikel der grondwet, tegen de te groote voorregten der Han
delmaatschappij tegen het absolute monopolie, waarin de
Regering het productief vermogen van Java bekneld hield,
tegen dc veronachtzaming der buitenposten die alle lastpos
ten waren tegen de 'lafhartigheidwaarmede aan de aan
matigingen van Engeland op Sumatra en Borneo werd toege
geven maar het bleef bij enkele stemmen en de doodsche
onverschilligheid der natie liet er zich niet door verstoren.
De weinige letterkundigen op Java beklaagden zich, dat
zij belemmerd werden in het mededeelen van de vruchten
hunner studiën, daar het verbod om onderwerpen van poli
tieker» of administrativen aard aan te raken of ook maar in
de verte over de verhoudingen tusschen Europeaan en Inlan
der te handelen op de meest bekrompene wijze werd toege
past en vastgehouden. De letterkundigen in Nederland bejam
merden het, dat de Regering, in plaats van de kennis om
trent de Overzeesche bezittingen te vermeerderen ze veeleer
onmogelijk maakte; de staathuishoudkundigen, dat de Rege
ring, als eene andere Oost- Indische Maatschappijalle par
ticuliere nijverheid weerde, in plaats van ze tot groot voor-
ZUTPHENAPELDOORN.
De Advertonliën moeten vóór Vrijdag middag
our ter Drukkerij te Deventer zijn ingezonden.
Alle toezendingen voor dit blad bestemd moeten
franco 'geschiedenbetzij door bemiddeling der Post
kantoren, of te Zwolle bij W. E. J. Tjeenk Willis*:
Deventer, A. Ter Guhkb; Zutphen, J. H. Mellikb;
Apeldoorn, B. Guhnwo.
deel der ontwikkeling van de onderscheidene landen cn posten
te hulp te roepenallen klaagden over de geheimhouding
der Indische zaken.
Ziedaar de bestanddeelenwelke dadelijk tot eene oppositie
te zamenvloeiden toen het besluit der hervorming onzer
staatkundige instellingen, de belangstelling in de algemeene
zaken met kracht had» doen ontwakenen de verbeteringen
hier het uitzigt gaven op het verkrijgen van verbeteringen
ook in Indië. Deze partij werd al spoedig versterkt door
gerepatrieerde oudgastengewezen ambtenaren, die of aan
hunne hooge pensioenen niet genoeg hadden, of uit eerzucht op
nieuw naar invloed en betrekkingen dongen en zich door
hunne vrijzinnige geschriften of aangenaam bij de kiezers van
leden voor de vertegenwoordiging of gevreesd bij de Regering
zochten te maken. Terwijl zich, zooals bij elke oppositie
plaats vindt, ook diegenen bij haar aansloten, die 't zij door
hun gedrag, 't zij door gebrek aan ijver of bekwaamheid,
het uitzigt om in Indië vooruit te komen verbeurd hebben
en nu in troebel water nog ecnige vangst hopen op te
doen.
Zoodra bad zich deze patij. niet gevormd cn door het schrij
ven van eene menigte" brochures en artikels in de dagbladen
en het brengen van een paar harer voorstanders in de Tweede
Kamer, blijken van een krachtig leven gegeven, of eene
tegenpartijvoorstanders van het behoudstond tegen haar
over. Zij behoefde zich niet te vormenzij bestonden helaas
maar al te lang. Allen die uit het stelsel van den heer J.
C. Baud, het hoofd dezer partij, voordeel hadden getrokken,
of nog hoopten te trekken, de hooge en lagere ambtenaren,
de aandeelhouders en verdere belanghebbenden bij de Han
delmaatschappij die genot hadden van de voorregten aan
reederijen cn scheepstimmerwerven toegestaan en alle einde
lijk die uit slenterzucht gehecht zijn aan het oude en schrik
ken tegen elke nieuwigheid, waren dadelijk gereed den stiijd
tc aanvaarden, en zulks niet zonder duchtige wapenen, want,
daar zij zoo lang het monopolie van de kennis van Indië be-
zateuis het niet te verwonderen, dat zij steeds goed uitge
rust in het perk tredenen menig voordeel op de mindere
kunde en verkeerde inlichtingen hunner tegenpartij behalen.
Onlangs vonden wij deze spreuk in een dagbladboven een
tegenschnfl. Die schoone spreuk beteekentHoor ook de
andere var tij.
Het bragt ons voor den geest, hoe nog, aan vele p aatsen
van ons vaderland, die spreuk in gulden letteren wordt aan
getroffen boven de gestoelten waar regt werd gesproken En
wij dachten ook aan die spreuk mag de lieve lezer wel her
innerd worden. De lezer weet immers nog wel dat wij
vrienden zijn van spreekwoorden en van spreuken. De fransch-
man heeft ze zeer geestig genoemd la sagesse dans la rue
»de wijsheid op straat". Hij stuilt in zijne vlugheid wel eens
die wijsheid en zijne eigene geestigheid voorbij. Maar wij
nederlanders behoeven dat niet na te apen.