51 Mei 18oi NIEUWS- EN ADVERTENTIE-BLAD Imdisclae aamgeflegeMlieden. Audi et alteram partem. ZWOL1E DEVENTER Dit blad verschijnt geregeld alle Zaturdagen. Do prijs jran het aboonement is voor Zwolle, Deventer. Zutphen en Apeldoorn 75 cent in de drie maanden- overal elders franco per po» t87'/2oeot. Alle post kantoren nemen bestellingen aan. De prijs der Advertenli&i is van dén tot vijf regels 50 cent, en 10 cent voor eiken meerderen regel, be halve 35cent zegelregt bij iedere plaatsing. ■MWIISIim.il9- IJL Er waren onder het regime der autocratie ontevredenen zoo als er altijd zijn maar ofschoon deze en gene in het een of ander dagblad van het moederland eens een bitter artikel plaatste, het was er ver af dat de opinies genoeg gevestigd waren om eene oppositie te vormen. Het waren meest per soonlijke grievendie de pen in de hand deden nemeDfor tuinzoekers, die de fortuin niet spoedig genoeg vonden, ambtenaren, wien de bevordering te traag ging. Wel had het cultuurstelsel nu en dan eeu aanval uit te staan van een enkelen aanhanger van den Commissaris-Generaal du Bus de Gisignies, maar meest behelsden zulke artikelen klagten over willekeur en onbillijkheid in het vergeven van posten en gunsten, vooral in de laatste dagen van het ministerie van den heer J. L. Baud, toen werkelijk de persoonlijke begun stiging en bet nepotisme in Indië op de onbeschaamdste wijze gedreven werden. De aanvallen op het huiselijk, en private leven van hooggeplaatste ambtenaren waarmede zulke stukken meestal doorweven waren, en die maar al te duidelijk per soonlijken wrok te kennen gevendeden ze alle aanspraak op algemecne belangstelling verbeuren. De Sincapoersche bladen cn de Kölnischc Zeitungde laatste geredigeerd door een gewezen ambtenaar op. Java, dien het in den krop stakdat men hem te Batavia had uitgelagchenwijl hij begreep, dat zijn titel van Duitscher alleen genoeg was om hem alle anderen te doen voorbijsprin- gen, trokken hevig genoeg los op stelsel en maatregels van het Nederlandsche gouvernement in lndië, maar op zoo hoo- gen toon zoo partijdig en zoo klaarblijkelijk door afgunst ge drevendat niemand, ook al spraken zij soms eens waarheid, er geloof aan sloeg of aan hunne beweringen hechtte. Hier te lande verhieven zich enkele stemmen tegen de over- gedrevene autocratie, steunende op een verkeerd opgevat artikel der grondwet, tegen de te groote voorregten der Han delmaatschappij tegen het absolute monopolie, waarin de Regering het productief vermogen van Java bekneld hield, tegen dc veronachtzaming der buitenposten die alle lastpos ten waren tegen de 'lafhartigheidwaarmede aan de aan matigingen van Engeland op Sumatra en Borneo werd toege geven maar het bleef bij enkele stemmen en de doodsche onverschilligheid der natie liet er zich niet door verstoren. De weinige letterkundigen op Java beklaagden zich, dat zij belemmerd werden in het mededeelen van de vruchten hunner studiën, daar het verbod om onderwerpen van poli tieker» of administrativen aard aan te raken of ook maar in de verte over de verhoudingen tusschen Europeaan en Inlan der te handelen op de meest bekrompene wijze werd toege past en vastgehouden. De letterkundigen in Nederland bejam merden het, dat de Regering, in plaats van de kennis om trent de Overzeesche bezittingen te vermeerderen ze veeleer onmogelijk maakte; de staathuishoudkundigen, dat de Rege ring, als eene andere Oost- Indische Maatschappijalle par ticuliere nijverheid weerde, in plaats van ze tot groot voor- ZUTPHENAPELDOORN. De Advertonliën moeten vóór Vrijdag middag our ter Drukkerij te Deventer zijn ingezonden. Alle toezendingen voor dit blad bestemd moeten franco 'geschiedenbetzij door bemiddeling der Post kantoren, of te Zwolle bij W. E. J. Tjeenk Willis*: Deventer, A. Ter Guhkb; Zutphen, J. H. Mellikb; Apeldoorn, B. Guhnwo. deel der ontwikkeling van de onderscheidene landen cn posten te hulp te roepenallen klaagden over de geheimhouding der Indische zaken. Ziedaar de bestanddeelenwelke dadelijk tot eene oppositie te zamenvloeiden toen het besluit der hervorming onzer staatkundige instellingen, de belangstelling in de algemeene zaken met kracht had» doen ontwakenen de verbeteringen hier het uitzigt gaven op het verkrijgen van verbeteringen ook in Indië. Deze partij werd al spoedig versterkt door gerepatrieerde oudgastengewezen ambtenaren, die of aan hunne hooge pensioenen niet genoeg hadden, of uit eerzucht op nieuw naar invloed en betrekkingen dongen en zich door hunne vrijzinnige geschriften of aangenaam bij de kiezers van leden voor de vertegenwoordiging of gevreesd bij de Regering zochten te maken. Terwijl zich, zooals bij elke oppositie plaats vindt, ook diegenen bij haar aansloten, die 't zij door hun gedrag, 't zij door gebrek aan ijver of bekwaamheid, het uitzigt om in Indië vooruit te komen verbeurd hebben en nu in troebel water nog ecnige vangst hopen op te doen. Zoodra bad zich deze patij. niet gevormd cn door het schrij ven van eene menigte" brochures en artikels in de dagbladen en het brengen van een paar harer voorstanders in de Tweede Kamer, blijken van een krachtig leven gegeven, of eene tegenpartijvoorstanders van het behoudstond tegen haar over. Zij behoefde zich niet te vormenzij bestonden helaas maar al te lang. Allen die uit het stelsel van den heer J. C. Baud, het hoofd dezer partij, voordeel hadden getrokken, of nog hoopten te trekken, de hooge en lagere ambtenaren, de aandeelhouders en verdere belanghebbenden bij de Han delmaatschappij die genot hadden van de voorregten aan reederijen cn scheepstimmerwerven toegestaan en alle einde lijk die uit slenterzucht gehecht zijn aan het oude en schrik ken tegen elke nieuwigheid, waren dadelijk gereed den stiijd tc aanvaarden, en zulks niet zonder duchtige wapenen, want, daar zij zoo lang het monopolie van de kennis van Indië be- zateuis het niet te verwonderen, dat zij steeds goed uitge rust in het perk tredenen menig voordeel op de mindere kunde en verkeerde inlichtingen hunner tegenpartij behalen. Onlangs vonden wij deze spreuk in een dagbladboven een tegenschnfl. Die schoone spreuk beteekentHoor ook de andere var tij. Het bragt ons voor den geest, hoe nog, aan vele p aatsen van ons vaderland, die spreuk in gulden letteren wordt aan getroffen boven de gestoelten waar regt werd gesproken En wij dachten ook aan die spreuk mag de lieve lezer wel her innerd worden. De lezer weet immers nog wel dat wij vrienden zijn van spreekwoorden en van spreuken. De fransch- man heeft ze zeer geestig genoemd la sagesse dans la rue »de wijsheid op straat". Hij stuilt in zijne vlugheid wel eens die wijsheid en zijne eigene geestigheid voorbij. Maar wij nederlanders behoeven dat niet na te apen.

Periodiekenviewer van Erfgoedcentrum Zutphen

De Kaleidoskoop (1846-1851) | 1851 | | pagina 1