17 Mei 18ol
NIEUWS- m
ADVERTENTIE-BLAD
KALEIÜÖSKOO
SWOLLE DEVEOTEa
2MJTPHENAPELDOORJV.
Dit blad verschijnt ge*egeld alle Zatardagen. De
prijs van het aboonement is voor Zwolle, Deventer.
Zutphen en Apeldoorn 7i> cent in de drie maanden-
overal elder# franco per po#t8T/2oent. Alle post
kantoren nemen bestellingen aan.
De prijs der Adverlentiên is van dén tol vijf regels
50 cent, en 10 cent voor eiken meerderen regel, be
halve 35cent zegelregt bij iedere plaatsing.
liet voorstel lictfi*ekkcl2jk de scliadeloosstelliug;
vim de ledeu der voofl*ifiiaIig;e eerste kamer*
Wij hebben van 't begin af gezegd, dat de ware elemen
ten tot bezuiniging en verecnvouding bij deze Tweede Kamer
nog niet in genoegzame mate aanwezig waren, om op door
tastende maatregelen ten dien opzigtë van hare zijde te kun
nen rekenen. Zoo de veelvuldige bewijzen hiervan, door de
Kamer geleverd, nog niet voldoende waren om onze meening
te bevestigen de wijze waarop de Kamer haar nieuw verkre
gen regt tot het nemen van initiatief heeft ingewijdlegt er
het zegel op.
Inpopulairder voorstel dan dat van de drie heeren Sciioo-
neveld Stobm van 's Gravesande en Metman, om aan de le
den der voormalige Eerste Kamer eene schadeloosstelling van
f 1500 's jaars te verleenenkon er wel niet gedaan wor
den. Rustte de haat en minachting der natie op menige in
stelling van het oude regime, het was vooral op de Eerste
Kamer. Dat volstrekt nutteloos en niets doend eöllegie dat
sprekend toonbeeld van de spilzucht met 's lands gelden, al
leen dienende tot eene gewenschtc gelegenheid voor koning
en ministers, om pralende betrekkingen en rijke bezoldigingen
aan dezulken, die zij ontzien of bclooncn wilden, ten koste
der door de vele opbrengsten verarmende natie, te ve.schaffen.
Groot was dan ook de voldoening, toen bij de heugelijke
verandering van 1848, ook dit collcgie, de beste-Kamer zoo
als men het noemde, verviel; en men zette er zich toe eene
instelling te vergeten, wier herinnering zoo onaangenaam
was. Men had gerekend buiten de Ilaagsche heerendie,
is het de eisch van den tij»!dan ook wel liberaal willen
zijn, maar in dc eerste plaats met de gelden van den slaat.
Twee Ilaagsche liberale advokalen waarbij zich tot ons groot
leedwezen dc afgevaardigde van Deventer voegde, hebben die
Eerste Kamer op nieuw in herinnering gebragt, en willen er
ons nog lang aan doen denken, door ons op nieuw voor die
aanzienlijke opeters van het land te laten opbrengen.
De Tweede Kamer heeft het voorstel met eene meerderheid
van vier stemmen goedgekeurd. Op welke gronden? Omdat
die leden der voormalige Eerste Kamer met billijkheid aan
spraak konden maken op pensioen? Volstrekt niet. Twee
der voornaamste verdedigers van het voorstel, en zelfs een
der voorstellers, de heer Storm van 's Gravesande, verklaar
den, dat zij in principe tegen de pensionnering waren.
Omdat de grondwet het eischt? Evenmin. Want het tweede
der additionnele artikelen waarop men het voorstel, gebouwd
heeft, is in bewoordingen vervat, die zich op de leden der
voormalige Eerste Kamer niet laten toepassen. Waarom
dan? Omdat de leden der tegenwoordige Tweede Kamer,
die medegewerkt hebben aan de herziening der grondwet,
zich herinneren, dat bij dc behandeling van genoemd add.
art. 2, wel degelijk aan de Eerste Kamer gedacht is, en
daarover liepen voornamelijk de debatten. Die herinnering
was van zooveel kracht, dat zij den heer Storm van 's Gra
vesande, ofschoon hij bij gelegenheid der-grondwetsherziening
De Advertentiën moeten vóór VrijJag middag
uur ter Drukkerij te Deventer zijn ingezonden.
Alle toezendingen voor dit blad bestemd moetsn
franco geschieden, betzij door bemiddeling der Post
kantoren, of te Zwolle bij W. E. J. Tjeekk Wilusk;
DeventerA. TEa Conku; Zutplicn, J. II. Meilink;
Apeldoorn, B. Guhhiko.
meende dat het regt op schadeloosstelling voor de leden der voor
malige Eerste Kamer niet bestondthans zelfs het initiatief
tot het verleenen dier schadeloosstelling deed nemen! Er
werd door den heer Jongstra tegen aangevoerd, dat de toen
malige Minister de Kempenaer zelve verklaard haddat vol
gens dit 2e add. art. niet alleen het bedrag waartoe en de
wijze waaropmaar ook dc gevallen waarin de schadevergoe
ding zal worden genotenaan den gewonen wetgever werd
overgelaten doch zulks werd door den heer Storm van 's Gra-
vesand weerlegd door te zeggen dat er meer voorbeelden
«zijn, dat uit de redevoeringen van dien (toenmaligen) Minis-
ter wel eens verschillende gevoelens over dezelfde quaéstie
te halen zijn." Men moet bekennen, dat de vrijheid otn
officieel douceurs toe te duwen hier te lande ruim genoeg
genomen wordt!
Maar om die bedoeling boven alle bedenking te stellen
werd door den heer de Man verzekerddat men met het
opnemen dier bepaling in dc grondwet ook een staatkundig
oogmerk gehad had, en wel om den tegenstand, welken men
van de Eerste Kaoier tegen de grondwetsherziening vreesde,
te verminderen of weg te nemen; met andere woorden de
stemmen der leden dier Kamer door het vooruilzigt op een
pensioen te koopen. Voortreffelijke staatkunde! .en niets bil-
iijkers, dan dat de natie, nu de leden der beste-Kamer zich
hebben laten vinden, den prijs opdok ke.
Wel zou men zeggen, dat onze vertegenwoordigers wel ge
roepen zijn om dc grondwet, volgens den gezonden zin harer
bewoordingen uit te leggen doch geenszins om onderzoek tc
doen naar de individuaio bedoelingen harer bewerkersmaar
alle ernstig vertoog is hier nutteloos, en volmaakt den spij
ker op den kop sloeg de heer Reindersmet te zeggen: nik
«geloof dat de voorstellen niets anders beoogen, dan om naar
«oude gewoonte en in Nedcrlandschen zin de vereischten der
d oude ledennaar aanleiding van art. 82 der voorgaande
«grondwet, namelijk verdienste, geboorte cn gegoedheid, te
«beloonen, of, om het kind bij zijn regten naam te noemen
5 om aan personendie niet meer behoeven te leizen noch
«zich om ;s lands belangen in de residentie behoeven op tc
houdeneen pensioen le geven, 2 a 3 maal grooter dan de
«werkelijke leden der Eerste Kamer, thans als schadeloosstel-
i)ling voor reis- en verblijfkosten genieten.
De heer Schooneveld oreerde in echt flaagschen zin over
het thema: les petits Élats doivent étr.e grands par les prin
cipes. Nederland zeide hijkan niet schitteren door kracht
kan met onvermagt niet dwingen, zelfs niet dieigen; maai
Nederland kan in de rij der natiën aanzien verwerven door
altijd achtenswaardig en altijd regtvaardig te handelen. Daar
toe behoort om, als het op betalen aankomt, en er geene
verpligtingen zijn, maar eene zaak meer vatbaar is om te
worden gedaan dan om te ioorden nagelaten in aanmerking le
nemen de waarachtige vrijzinnigheid. Dat is de Ilaagsche vrij
zinnigheid: met volle handen te beschikken over 's lands
inkomsten'. Klein en onderworpen te zijn jegens vreemde
