/Ml- V\M y* - c IA Op X<^ 16_de3y^w/rd te Ffaai4tfÖi (JeyAIgemcene vergade ring der Maats$&0pif ter bevordering *an Nijverheid geopend. De President Dr. J. A. van Bemmelen opende dezelve met eene korte sierlijke toespraak welke met te meer genoegen werd aangehoord, omdat dezelve mededeeling bevatte van de voortgaande uitbreiding der Maatschappij. l)e gewone werk zaamheden dezer vergadering werden nog voorafgegaan door eene zeer aangename plegtigheidnamelijk het uitreiken eener gouden medaille aan professor A. H. van der Boon Mesch te Leiden, als zijnde 25 jaren lid der Maatschappij geweest, en hebbende in dat tijdvak vijf malen de eervolle onderscheiding genoten van Lid van het Hoofd-Bcstuur te zijn. Nadat deze plegtige uitreiking kort en krachtig door ge noemden Professor was beantwoord werd tot de gewone werkzaamheden overgegaan tot welke mede behoorde het bekroonen van ingezondene verfdoozen bevattende inlandsch vervaardigde stukken waterverf, waarvan na de opening van het naambriefje bleek inzender te zijn P. A. Diederiks te Amsterdam. Gedurende den avond van dezen dag waren de Heeren af gevaardigden in sectiën vergaderd bij welke belangrijke mc- dedeelingen betreffende de belangen der Nederlandsche Nij verheid -zijn gedaan waarvan later door de Afgevaardigden verslag aan hunne Departementen mag worden verwacht. In de fransche wetgevende vergadering heeft Victor Hugo zijne rede tegen <le drukperswet met de volgende merk waardige woorden geëindigd, die wij ook bij ons allen voorstanders van behoud en reactie ter bchai tiging aanbevelendaar ze hen moeten overtuigen dat alle pogingen om den menschelijken geest in zijne ontwikkeling te kluisteren, of zich tegen die ontwikkeling te verzetten eeuwig ijdel zullen zijn en blijven. De ware wijze zal zich integendeel over die ontwikkeling ver heugen en ze verstandig bevorderen, ten einde de wilde lo ten, welke ze anders mogt uitschieten, te voorkomen. »In de crisis," (zegt de Heer Hugo,) «welke, naar ik ver trouw weldra zal ophouden beklaagt iedereen zich over eene verbazend groote zedelijke wanorde de een vraagt den ander: wie dat kwaad heelt veroorzaakt? wie de schuldige is? wien men moet trelfen De vreesachtige partij in Euro pa zegt: de schuldige is Frankrijk; in Frankjijk zegt zij: het is Parijs; te Parijs zegt zij het is de drukpers. De bedaarde uiensch zegt: het is de drukpers niet, het is Frankrijk niet, het is de menschelijke geestde menschelïjke geest die groote beroerder, welke Johannes Huss heelt geheetcn en met op den brandstapel te Constanz is gestorven welke Voltaire ge- heeten en het Pausdom geschokt heeft; welke Mirabeau heeft geheeten en het koningschap heeft doen sidderen welke beurtelings theocratiemonarchie en aristocratie is geweest en thans democratie is; welke Jeruzalem, Athene en Rome is geweest en thans Parijs is; welke beurtelings protest, scheuring en ketterij en dikwijls onvruchtbaar is. Ik rigt mij tot de vreesachtige partij en voeg haar toe: Overziet de grootheid van het werk, waartoe men u wil overhalen, al vorens dat te ondernemen. Wanneer gij de drukpers zult vernield hebben zal er nog iets te vernielen overig blijven namelijk Frankrijk, en wanneer gij Frankrijk zult hebben ver woest zal er nog iets verheveners ter vernieling overig blij ven ik bedoel den menschelijken geest. Jadat de vrees achtige partij wel toezie wat zij begin!Wanneer zij de drukpers tot het laatste dagblad, Parijs tot den laatstcn steen Frankrijk tot het laatste gehucht toe zal hebben vernield zal zij nog niets uitgerigt hebben. Er zal iets blijven dat altijd staat, dat de oorsprong is van alle boeken en kunsten, dat ontastbaar is als het licht en ontoegankelijk als de zon." In eene der vergaderingen van het wetenschappelijk genoot schap te Cambridge in Noord-Amerikazijn daguerreotyp- beeiden van de oppervlakte der maan voorgelegd. Zij waren weinige uren voor de voile maan genomen. Plet best gelukte beeld, waartoe slechts drie seconden noodig waren, gaf de oppervlakte zoo volkomen, dat de plaat, door een mikros- koop gezien, geheel en al voorkwam als de maan, door een' verrekijker waargenomen. Het levert het bewijs, dat het maanlicht naar dezelve chemische beginselen werkt, als het zonnelicht. Als eene bijzonderheid mag worden aangemerkt, dat eene weduwe te Wiidervank, ruiai U4 jaren oud en nog in het bezit van eenige kinderenvoor eenige dagen het zeldzaam genoegen heeft mogen smaken van hare kleindochter grootmoe der te zien worden. Eene andere weduwe, mede aldaar woonachtig, wier va der, schoonvader, echtgenoot en twee zonen allen den naam van Jacob hebben gedragen, staat gereed in het huwelijk te treden met weder een Jacob. OldCour.) Ingezonden Door de aanstaande verkiezing van leden voor de Provin ciale staten is het te voorziendat de ingezetenen zich eer lang weder zullen vereenigen om zich onderlin» te verstaan wien men tot die gewigtige betrekking al dan niet geschikt acht. Men spreekt reeds dat er voor dezen cn genen candi- daat stemmen worden geworven. Het is daarom, dat wij de kiezers al het gewigt hunner uit te brengen stem' op het 'hart drukken. Dat zij zich niet onwaardig toonen de voorreeten die zij hierdoor hebben verkregen: geen aanzien van personen of stand in de maatschappij, gcene baatzuchtige berekeningen of de uit te brengen stem voordeel aan des kiezers ncrin°°of hanteering zal aanbrengen, geen vrienden-dienst mag hier in aanmerking komen; gevoel voor het algemeen welzijn, voor kunde en braafheid, daarvoor zij het hart van den'kiezer open, op den bezitter van deze maatschappelijke deugden zij zijn oog gevestigd. Dan zullen de nieuwe Provinciale staten een zegen voor het gewest kunnen zijn; de regstrceksche ver kiezing een nationale kracht wordenop welke de reactio naire partij te vergeefs zal trachten te werken. Het is niet te ontkennen dat elke Vereeniging van kiezers, die wij sints 1848 tot stand hebben zien komen de bovenge noemde beginsels van verre of meer nabij naderen zei Is bij verschil van staatkundige denkwijzen kan men het algemeen welzijn in zijn vlag voeren. Ook hier ter stede bestaan twee Yereenigingcn De eerst gevestigde voert tot motto lol heit van het Vaderlandde tweedelater tot stand gekomen, heeft de spreuk Vrijheid en Orde Het is thans ons doel niet, om den geest die beide Ver- eenigingen onderscheidt, of waar die elkander nadert te on derzoeken slechts op dit hoofdbeginsel maken wij opmerk zaam dat de leden van Vrijheid en Orde het zich tot pligt en wet bebben gesteld dat bij het stemmen over candidaten in het bestuur van stad of land, zich steeds de minderheid aan de meerderheid zal moeten aansluitendaar anders bij gemis daarvan alle innerlijke kracht zoude verloren gaan (waarop wij later terugkomen). En daar de laatstgenoemde Vereeniging minder algemeen bekend is, zelfs wel eens verkeerd is beoordeeld, ja hard werd aangevallen, meen ik als lid dier Vereeniging, haar be stuur en het publiek geen ondienst de doen om haar pro gramma openbaar te maken. Zoo ik wel onderrigt ben meende het bestuur zich hiervan te moeten onthouden omdat de wet op de Vereeniging en Vergadering nog niet is vastgesteld, en men zelfs den schijn wilde vermijden, om door openbaarma king van programma en wetten tegen de wet te handelen. VerceaiigaiBg gevestigd te Oeveaatep, onder de zinspreuk: iVrijheid en tbr«le. De oudergeteekenden leden van bovengenoemde vereeniging, stellen zich ten doel, de beginselen in de Zinspreuk: Vrij heid en Orde opgesloten niet alle hunne ten dienste staande en wettige middelen te ondersteunen en te helpen verspreiden. De leden vei langen die vrijheid en orde zoo wel in het burgerlijke als staatkundige levenook ten aanzien van het lager, middelbaar als hooger onderwijsnogtans met eerbiedi ging van elks godsdienstige begrippen. Zij zijn overtuigd dat de vrije ontwikkeling van elks zedelijke krachten, en van den geheelen staat, de maatschappij tot bloei en voor spoed zal leiden dat eene nationale belangstelling in het be stuur van den staat, de zekerste waarborg zal opleveren, voor eene duurzame Vrijheid en Orde; waarom zij edelen burgerzin, braafheid, deugd en kunde, met verzaking van het egoïsmus het welk den staat zoo veel rampen heeft be rokkend, zullen op den voorgrond stellen, waar zij die deugden ook aantreffen; onder welken rang of stand in de maatschappij zullen de leden bij het ondersteunen van elke betrekking in het maatschappelijk leven, die steeds in het oog houden. Maar willen de leden die vrijheid in het geheele Staatsge bouw, in geheel het raderwerk der Regering zien doordrin gen, zij willen dit ook gepaard met de strengste orde: zon der orde geen welvaart, geen bloei, geen vrijheid. Orde zonder vrijheid, vrijheid zonder orde is volgens hunne meening niet denkbaar, waarom zij zich ten plegtigsten ver binden, den weg der wet nimmer te verlaten en de gebreken die volgens hunne zienswijze in de ontwikkeling van de Grondwet mogten insluipen ook te trachten volgens den weg der wet te doen verbeteren. Met het oog op deze daadzaken brengen zij de Vereeniging tot stand, en zij verzoeken allen welke van deze beginselen niet diep doordrongen zijn, zich niet bij hen te willen aansluitendaar de leus Vrijheid en Orde, hen alles voor het algemeen welzijn zal doen zijn, opdat het zoo diep gezonken Vaderland weidra blijder dagen moge aanschouwen.

Periodiekenviewer van Erfgoedcentrum Zutphen

De Kaleidoskoop (1846-1851) | 1850 | | pagina 2