NIEUWS- EN
ADVERTENTIE-BLAD.
18 Mei 1830.
V. 20.
Tabellarische ogtgaveaa.
KALEIDOSKOOP
ZWOLLE, DEVENTER,
Dit blad verscbijol geregeld alle Zaturdagen. De
Prijs van bet aboonement is voor Zwoll$ Deventer
Zutphen en Apeldoorn 75 cent in de drie maanden
eral elder» franco per po8tS7'/2cent. Alle post
kantoren uemen bestellingen aan.
De prijs der Advqrtentiën is van één tot vijf regels
30 cent, en 10 cent voor eiken meerderen regel, be
halve 35cent zegelregt bij iedere plaatsing.
Zl II'IIEXAPELDOORN.
De Advertentie!» moeteD vóór Vrijdag middagui®
uur ter Drukkerij te Deventer zijn ingezooden.
Alle toezendingen voor dit blad bestemd moeten
franco geschieden, hetzij door bemiddeling der Post-,
kantoren, of te Zwolle bij W. E. J. Tjbenk Willink;
Deventer, A. Ter Gun nu ZutphenJ. il. Mellink;
ApeldoornB. Gunning.
H5gs- cn Provisjcaalc wet.
II.
Maar het belangrijkste verschil der voordragten van den
heer de Kempenaer en van den tegenwoordigen Minister van
Binnenl. Zaken, en tevens in de gewigtigste zaak, is de be
paling van den census, tot de uitoefening van het stemregt
vereischt.
Hetgeen de grondwet omtrent dit punt voorschrijft, be
vindt zich in Art. 76: »De leden der Tweede Kamer wor-
»den in de kiesdistricten, waai in het Rijk verdeeld wordt,
gekozen door de meerderjarige ingezetenen, Nederlanders,
in het volle genot der burgerlijke en burgerschapsregten en
ii betalende in de directe belastingen eene somdieovereenkom-
nstig met de plaatselijke gesteldheiddoch niet beneden hel bc-
ii drag van f 20, noch boven dat van f 160, in de kieswet zal
iiworden vefeischt." Het is niet te ontkennen, dat de woor
den overeenkomstig met de plaatselijke gesteldheid zeer onbe
paald en dus rekkelijk en voor verschdllende opvatting vat
baar zijnzoodat het niet behoeft te bevreemdendat de
heer de Kempenaer beweerdedat hij zijn voorgestelden
census juist op dezelve gegrond had, teiwijl het verslag van
rapporteurs der Tweede Kamer hem verweet, dat hij deze
grondwettelijke bepaling geheel uit het oog had verloren.
Doch waartoe moet de census dienen? Het hoogste belang
van het land is, dat het eene goede vertegenwoordiging heeft,
en om deze te verkrijgen moet men goede kiezers hebben
d. i. die over de lands belangen nadenken en de geschiktheid
van personen om deze voor te staan en te bevorderen beoor-
deelen kunnen. Als maatstaf daartoe hij is zeker hoogst
gebrekkig maar men heeft geen beteren moet de census
dienen. Men neemt aan, dat de ingezeten, die eene zekere
som in de directe belasting betaalt, over de algemeene be
langen nadenkt en de geschiktheid van personen tot volksver
tegenwoordigers bdoordeelen kan. Welke is nu die som? Die
is niet in eens af en voor allen te bepalenantwoordt de
grondwet: dit gaat vast, dat ieder Nederlander, die minder
dan f 20 in de directe belasting betaalt, tot het verkiezings-
vverk ongeschikt moet gerekend worden; daarentegen is ieder
Nederlander er toe geschiktdie aan de overige eischen dei-
wet voeidoct, cn f 160 of meer ia die belastingen betaalt.
Maar de geschiktheid of ongeschiktheid van hen die f 20 of
meer doch minder dan f 160 betalen, hangt van de plaats
af, Waar zij wonen: men zal b.v. kunnen vooronderstellen,
dat de inwoners van Hoogeveen die f 20 in de directe be
lastingen betaleu, genoegzame geschiktheid hebben doch die
te Deventer genoemde som opbrengen niet; daar zijn eerst
die f 30 betalen geschikt om kiezers te wezen, te Zwolle
eerst die f 40te Amsterdam eerst die f 160 betalen. Dit
nu voor iedere plaats op te maken en vast te stellen is de
taak der kieswet.
Nu is de meening der grondwet met hare uitdrukking
overeenkomstig met de plaatselijke gesteldheid niet moeijelijk
meer in te zien zij wil dat de kieswet den census zoo be-
paledat in iedere plaats de inwoners, die de geschikheid
hebben om kiezer te zijndoor het bedrag van den census
niet, die ongeschikt zijn, wel worden buitengesloten.
Wij willen de wonderlijke cn gekunstelde berekeningen van
den heer de Kempenaer om tot die bepaling te geraken, niet
weer ophalengenoeg is het te herinneren dat hij uit zijne
arithmetische problema's een census had uitgewerktdie voor
sommige plaatsen tweemaal zoo hoog was, dan die bij het voor-
loopig kiesreglement ten grondslag gestrekt had. Zoo weid
voorgesteld den census voor Deventer, die bij het voorloopig
kiesreglement f 30 geweest Waste brengen op 60 voor
Zwolle van f 40 op f 70voor Kampen zelfs van f 30 op
f 70, voor Zutphen op f 60. liet natuurlijke gevolg hiervan
was eene evenredige vermindering van het aantal Riczeiseen
groot gedeelte van hen die onder de regering der behouds-
lieden no" waardig gekeurd waren om tot kiezers te worden
benoemd,°en die ingevolge de bepalingen van het voorloopig
kiesreglement aan de verkiezing der leden van de Staten Ge-
neraaf hadden medewerkt, zou thans van het verkiezingsregt
worden uitgesloten: te Deventer b.v., waar het aantal kies-
bevoegdèn onder het voorloopig kiesreglement 403 bedroeg
en volgens het voorstel van den heer de Kempenaer tot 310
zou da?en een honderdtal; te Zwolle genoegzaam de helft,
De uitbreiding der staats-
te Kampen meer
dan de heltt.
burgerlijke regten alzoo van het Nederlandsche volk zou voor
een groot aantal burgers het gevolg gehad hebben, dat hun
ook dat"cne ontnomen werd, wat het puur behoud hun nog
gegund tiad. De grieve werd nog te honender, wijl datzelfde
Ministerie den Koning, bij het openen der vergadering van
de nieuwe Staten Generaal, de vleijendste complimenten aan
de natie had doen zeggen over de wijze waarop zij zich van
de taak der verkiezing gekweten had.
Onze regeringen hebben veel tabellen doen opmaken door
ambtenaren. Door particulieren of gezelschappen konden er
ook wel eens, worden opgemaakt voor het volk. En deze
zouden misschien nog niet de minst naauwkeurige en getrouwe
jijn. Rij voorbeeld zouden wij tabellen niet ondienstig ach
ten welke met ecnige uitvoerigheid aanwezen, waarin ver
schillende adviezen bij de Staten generaal hebben verschild of
overeengestemd met adviezen in verschillende dagbladeu of
geschriften. Het volk dat nu keuzen zal te doen hebben
zou daarin een nuttig hulpmiddel vinden voor de opmerking
en minder gebrekkige kennis van personen en van hetgeen de
drukpers in verschillenden zin oplevert. Ook mogt wel bij
zonderlijk in zulke tabellen worden bemerktof die dagblad
artikels weike aan de leden der Staten generaal sterk op 't
lijf hielden om iets voor te dragen, hun doel hebben bereikt,
dan juist op eenen geest van tegenstreven zijn afgestuit. Er
zijn toch bij ons te lande wel vlijtige couranten- en vlug
schriften-lezers welke tijd over hebben, cn aan die tabellen
eene nuttige bezigheid zouden vinden.
