Gemengde ISerlgteia.
dien tijd neemt zij dagelijks in beterschap toe en zal weldra
hersteld wezen, zoodat men hier met regt kan zeggen, dat
de dood des vaders de dochter het leven heeft gered.
Nabij Stuhm in Westpruissenhad onlangs een zeer zeld
zaam voorval plaats. Een ouden Poolschen schaapherder werd
van rcgtswege aangezegd., dat zijn broeder in Polen gestorven
was en hem vijftig duizend zilveren roebeU had nagelaten. In
plaats van over deze erfenis verheugd te zijn, weigerde hij,
tot algemeene verbazing, die te aanvaarden. Hij begeerde,
zeide hij, geen geld van een broeder, die een verrader cn
vriend der Russen geweest was, en daardoor den dood zijnei
bgave ouders had verhaast; hij was ook veel te bejaard, en
gevoelde geen lustom zijne rust voor hebzuchtige erfgenamen
op te offeren, maar wilde liever tevreden zijn met wat hij
in het zweet zijns aanschijns verdiende. De betrekkingen es
onbaatzuchtigen mans waren echter van eene andere meening
daar alle vertoogen vruchteloos bleven, klaagden zij hem bij
de Regtbank aan, en deze heeft den armen schaaphcrdei vet-
oordeeld- om schatrijk te worden.
ÊiCslcaacriasg vaas ecaa sarau Slndcntj stêc
scEssaüaSeaa zit, over de BintiïRrwctteii.
Leenen en borgen is de grondwet van de natuur. De ri
vier leent en borgt van dc beken, en de zee leent en boigt
van de stroomen en rivieren. De wolken leenen en borgen
van de lucht, en de aarde leent en borgt van de wolken.
De maan leent haar licht van de zon en de nacht leent zijn
licht van de maan. De eerste man is van de aarde, en de
eerste vrouw uit de zij van den man geleend. Zoo steunt de
gansphe natuur op wederkeerig crediet. Waarom zou dus de
mensch, die heer der schepping, het crediet niet in den arm
nemen? En als de geweldige oceaan zich niet schaamt, van
nietige riviertjes te leenen en te borgen, waarom zou ik, po
ver studentdan geen beer makenwaar de hospes verkiest
te beeren? En daar de aan licht arme maan nooit het ge
leende licht aan de zon terug betaalt, omdat zij ongelukkig
geen eigen licht bezit, waarom zou dan een arm student zijn
beer het geld terug betalen? Dat zou tegen alle natuurwet
ten dat zou onnatuurlijkongerijmdgoddeloos ondeugend
zijn. Wat doet echter de rivier, als zij van beken en vloe
den al te veel geleend en geborgd heeft? Zij maakt dat zij
weg komt. Heilige natuur! gij geeft mij daar eenen wenk.
Ik wil ook doen als die rivier; 't wordt tijd voor mij, dat
ik van hier weg kom."
LETTERNIEUWS-
Bijdragen tot de kennis der Koloniën van Weldadigheid,
als een ondoelmatig middel om de armoede in Nederland
te verminderendoor een kolonistTe Kampenbij
K. van Hulst. Prijs 30 cents.
Wij meenen de aandacht van het publiek op dit hoogst
aangelegen onderwerp te mogen vestigen. Immers door belang
hebbenden (een aantal ambtenaren, die een goed en gemakkelijk
leven hebben ten koste van het zweet en merg der verarmde
natuurgenootenzoo als de schrijver zegt) wordt uitgestrooid
en door de goedgeloovende menigte wordt maar al te gereede-
lijk aangenomendat ze door hun lidmaatschap van de Maat
schappij van weldadigheid de armoede helpen uitroeijen 1 Door
onwraakbare cijfers wordt hier bewezen hoe verre er dit van
af is. Aan één huisgezin, waarvoor de Maatschappij gedu
rende 4 jaren 2'/i maand ontvangen had f 2134.41heeft ze
weder uitgegeven f 1534.56zoodat ze daaraan verdiende
f 599.35benevens den arbeid door dat gezin verrigtdooi
de Maatschappij geschat op eene waarde van f 680.77'/2 Men
behoeft dus geen groot staathuishoudkundige te zijn om te
zien hoe op deze wijze de armoede te keer gegaan wordt.
«Wanneer men bij zoodanige uitkomsten (zegt de S.) voegt
de vrijwillige bijdragen der leden van de Maatschappij van Wel
dadigheid de giften als anderzins, dan is het onbegrijpelijk,
dat zij geene voordeelige zaken heeft, en dat het Rijk jaar
lijks aanzienlijke subsidicn moet verstrekkenten einde deze
gestichten, doelloos als ze zijn, te doen staande blijven.
«Rij al de voren omschreven fondsen bezwijkt de Maat
schappij onder een' onnoemelijken schuldenlast. Ier verhoe
ding van een' aanslag is reeds door het Rijk als eerste regt-
hebbende, de hand gelegd op alle losse goederen. Alles is
gemerkt met de letters S. d. N. Staat der Nederlanden. Wat
kan de Maatschappij voor eigendom daarvoor aanwijzenvoor
die ettelijke millioenen vaste en, wie weet hoeveel, losse
schuldenanders dan wat half ontgonnen landeen niet noe
menswaardige veestapel, wat slecht gebouwde woningen, en
een hoop slechte en versleten gereedschappen en mobilair?
De gelden zijn verdwenen, en uit de verantwoording kan nie
mand wijs worden.
«Door het bestaan der Koloniën is de armoede vermeerderd
de zedeloosheid gevoed. Waren er geene koloniën, dan had
Nederland 11793 armen minder, hoe men het ook moge be
schouwen. Bij een naauwkeurig onderzoek zal het altijd moe
ten blijkendat de koloniënzoo als die te Ommerschans en
Vecnhuizen in het bijzonder, van dien grooten omvang, en
zoodanig ingerigt en bestuurd, het Rijk ondermijnen, en niet
bestaan moesten.
Mogt de aandacht der Regering, die, nu onze Grondwet
is herzien en meer als immer in alle takken van bestuur ge
paste bezuinigingen en verbeteringen, zoo zeer noodig, wil
invoeren, mede op deze aangelegenheid gevestigd worden,
geene fondsen meer worden toegestaan aan een doelloos lig-
chaamdat bereids zoo veel gekost heeft en nog zal moeten
kosten!
«Mogt, zeg ik, de Regering, het ondoelmatige van het be
staan dezer gestichten beter inziendein het waarachtig be
lang van den Staat en der armen tevens, de ontginning van
woeste gronden, in aanleg als de vrije koloniën, bevorderen,
maar de Gestichten, deze verblijven van ellende, tot hun niet
doen terugkeeren 1"
Dc laatste berigten bevestigen helaas dat in de kolomen
van weldadigheid de cholera op nieuw is uitgebroken; zijnde
in het 2de gesticht te Veenhuizen van 11 tot 18 November
niet minder dan 22 personen aangetast. Zou dit ook een gevolg
kunnen zijn van het slechte voedsel, dat, volgens den schrij
ver, daar verstrekt wordt, en dat aan veelvuldige buikloopen
persloopen en waterzucht blootsteltdie anders in Drenthe
zoo zeldzaam zijn? De zaak is waarlijk belangrijk genoeg om
er de algemeene aandacht op te vestigen.
Op den electrisclien telegraaf tan Boston is met goed gevolg eene
proef genomen om muzijk over te brengen. Men ziet alzoo den tijd te
perrioet, dat concerten iu de eene stad gegeven tevensin andere gehoord
zullen kunnen worden. De vrede lussclien de Leidsclie dominés en
bet stedelijk bestuur schijnt eerstdaags getCekend te zullen worden.
Bij eene keizerlijke ukase beeft de keizer van Rusland gelast dat met
15 Dec. de uitvoer van munten weder vrijelijk mag plaats hebben, en
de reerutcn van dit jaar bet baar over bc-l gebeele boofd kort moet af
gesneden worden. De zwarte keizer van Haïti beeft dezer dagen we
der 300 barons en 500 graven gemaakt, met en zonder kruizen. Het
fraaije plan om Assen tot eene badplaats te maken schijnt in de soep
te zullen vallen, daar men het niet eens kan worden over de wijze van
uitvoering enz. De drie nieuwe herten zijn gearriveerd. In Drenthe
is den 7 dezer eene ster onmiddclijk aan de maan gezien, waaruit weer-
profelen eene strenge koude en langdurigen winter voorspellen. De
kapenaars hebben bun zin gekregen, daar aan den Neptunus bevel Is
gezonden de Kaap te verlaten en de gevangenen naar van üiemensland
over te brengen. »De kapenaars zegt de Times zullen nu over
tuigd worden dat zij liet Dritsche gouvernement niet behoeven te ge
hoorzamen zoo bun zulks niet gelegen komt." Wij vinden dit ook re
delijker dan dal uit een ander werelddeel hunne wenschen en belangen
zouden verkracht worden. - In Bolivia (nabij de stad la Paz) is een
nieuw Goudland ontdekt, nog rijker dan Calil'ornië. Het Zeeuwscli
genootschap van wetenschappen heeft Z. M. als beschermheer gekozen.
Zeer gepast! De laatste controleurs, der Posterijen zijn dezer dagen
eervol" ontslagen en daarmede de post van controleur bij de posterijen
geheel opgeheven. (Toch niet om door hoofdcommiezen vervangen te
worden?) Aan de officieren zal over 1850 weer een verlof op twee
derde worden aangeboden. Men zegt dal de gravin-weduwe van Wil
lem I voornemens is den winter te 's nage door te brengen. De ko
ningin-weduwe zal op Biljoen overwinteren. De koninginnen van En
geland en Spanje bevinden zich in interessante omstandigheden. Mejufv.
Leggat te Leeds is veroordeeld tot zes wekens ziltens wegens liet stelen
eeuer viool. Prinses Marianne lioopt liet kersfeest te Bethlehem te
vieren. Te London is eene geheime disleleerderij ontdekt, doch de
arbeiders zijn over de daken ontvlngl. Te Atreclit heeft een jongman
zijne eigene moeder doodgeschoten. Te New-Orleans is eene stoomboot
gesprongen, waarbij meer dan 200 menschen zijn omgekomen. Alle
precieuse berigten voor de rijzende Nieuwspost. Te 's Ilage worden
de logementhouders streng vervolgd wegens liet niet naauwkeurig aan-
teekenen hunner logé's. Vier fatsoenlijke jongelieden aldaar zijn door
twee mandemakers onzacht tegen 't lijf geloopen en gesneden. Mev.
de wed. Hoedt, geb. Bingle* heeft te Rolterdam hare vijftigjarige ver-
bindtenis aan den schouwburg gevierd. Prof. Pnuvs v. d. Hoeven te
Leiden zijne vijfentwintigjarige verbindtenis aan de Hoogeschool. Ver
wacht 17 dezer vergadering der le kamer. De kleine Thiers is onge
steld, doch niet gevaarlijk. Te Sneek ontvangen een gesnoeiden gou
den Willem. Door de Welg. Vergadering in Frankrijk is besloten dat
voortaan bij benoemingen voor liet legioen van eer tevens de beweeg
redenen biertoe in den Moniteur zullen medegedeeld worden. Wierden
bij ons de beweegredenen tot liet verleenen van ridderorden eens be
kend, er zouden zeker al curieuse onder zijn. Door het Belgische
gouvernement zijn de gemeentebesturen aangespoord om prijzen en eere
blijken voor den minderen stand uit te loven voor zindelijkheid en net
heid. Bij ons zijn de zeep en reinigheidsmiddelen zoo hoog belast dat
er voor den minderen inan geen denken aan is. Welk een contrast!
Eene rilling van afschuw komt iemand over 't lijf als men ziet voor
welke wachtgelden en blijken van erkentelijkheid het arme volk al bloe
den en gebrek lijden moet. Te Rotterdam van Java aangekomen het
schip Menado, met een tijger aan boord. Te Tilburg is op St. Nico-
laasavond een dronkaard door zijne dochter op een kruiwagen naar liuis
moeten gebragt worden en is onder bet naar huis kruijen overleden.
Een standbeeld of ridderorde van de flesch voor dien dappere 1 Ds.
Kamp heeft bet beroep te Meppel aangenomen. Te Veendijk is door
de commiezen een varken uit bet zout opgedolven. De graaf van
Randwijk (roemrijke gedachtenis) heeft voorgesteld de begrooting voor
BuitenL zaken met f 25,000, en die van Binncnl. zaken met f 29,830,
voor de districts-commissarissen te vermeerderen!Dat zijn ze die Wil
helmus blazenDe Staten van Gelderland zijn tegen 18 dezer bijeen
geroepen, om te beraadslagen over het behoud der districts-commissa
rissen ten koste der Provincie. Mogt het volk die hardnekkige behouders
eens naar verdienste beloonen! In Drenthe heeft men veel last van
wilde ganzen, die zich iu troepen van 400 en meer op het winterkoorn
werpen.
