iSrieveiiposi-anonopolfe.
Holland, werd voorafgegaan door de medcdeeling van een rap
port van den Minister van Binnenl. zaken, aan den koning,
waarin door hem verklaard werddat hij spaarzaam- dacht te
z-ijn in het doen van dergelijke voordragtenmaar Hat de
groote en algemeen erkende verdiensten van den Hoogleeraar
hem daartoe in overeenstemming met den raad van Ministers
had doen besluiten.
Zulke handelingen zeggen meer dan een dozijn programma's.
In het aangeboden wetsontwerp omtrent de vaststelling van
briefport en regeling der brievenposterij wordt aan het rijk
voorbehouden de uitsluitende bevoegdheid, om brieyen of pa-
ketten papieren bevattende, van de eene plaats naar de an
dere, tegen het genot van vracht te doen overbrengen. Het
briefport is verschuldigd naar mate van den afstand en het
gewigt. Wat den. eersten maatstaf betreft wordt het port be
rekend als volgtvoor een afstand van 30 Ned. mijlen or
daarbeneden 5 ets., van 30 tot en met 60 mijlen 10
van 60 tot en met 120 mijlen 15 ets. boven 120 mijlen 2U
ets. Bij het berekenen van het gewigt worden alle brieven
van 15 wigtjes of minder als enkel beschouwd. \oor de en
kele brieven is eenmaal het port naar den afstand wegens de
bovengemelde bepaling, verschuldigd; voor die boven lo lot
en met 30 wigtjes twee malen, van 30 tot 50 drie, van 50
tot 75 vier van 75 tot 100 vijf, van 100" tot 150 zesvan
150 tot 200 zeven, 200 tot '300 acht, van 300 tot 400
negenvan 400 tot 500 tien en zoo_ vervolgens voor elke
10(3 wigtjes of breuk van 100 wigtjes daarenboven eenmaal
het port meer. Voor brieven met monsters of stalen van
koopwarenalsmede voor dergelijke verzendingen zonder
bijgeroegden brief tot een gewigt van 15 wigtjes is het
gewoon briefport verschuldigdbij zwaarder gewigt wordt
het port ^wegens den brief en dat wegens mon- sters of
stalen ieder afzonderlijk berekend. Het port van dagbladen
couranten of nieuwspapieren, een of meermalen in de week
uitkomende, bedraagt een cent voor ieder blad, onver
schillig de grootte, en voor bijvoegsel, niet grooter dan 15
vierkante palmen, wordt de helft berekend. Het port van
gedrukte aankondigingen enz»bedraagt 2 cents voor ieder
vel. De post belast zich met het overbrengen van geldspe
ciënedele metalen of kostbaarbeden fnaar er zijn hier hier
voor op alle postkantoren postwissels te bekomen.
(Ofschoon wij hier geenszins in eene volledige beoordeeling
van het ontwerp willen treden meenen wij echter een paar
aanmerkingen niet te mogen achterhouden.
Wij gelooven vooreerst rlat het publiek zich hiermede jam
merlijk teleurgesteld zal zien, daar meri eene radicale hervor
ming en e'en gelijkmatig gering porto door het geheele land
f. hoopte, en men hier slechts eene geringe wijziging vindt.
Immers men late zich niet begoochelen door de groote getal
len van Ned. mijlen (welke maat bij weinigen bekend schijnt),
inaar bedenke dat eene Ned. mijl slechts 1000 Nederl. meters
is, waarvan er 5555 op een uur gaan, zoodat een Ned. mijl
dus ruim 10 minuten afstand is. Het eerste raijon van 30
Ncd. mijlen (5 cents) is dus slechts eene distantie van 5 uur;
het tweede van 60 N. mijlen (10 cents) 10 uur; het derde
van 120 mijlen (15 cents) 20 uur; (daarboven 20 cents.) Men
ziet dus dat dit geene noemenswaardige verligting zal tc weeg
brengendaar thans voor de meeste plaatsen reeds gelegen
heden bestaan, die met dit tarief gemakkelijk kunnen con
curreren, ja het in goedkoopte overtreffen. Te meer be
vreemdend is dit, daar onder andere het laatste nommer der
Stoompost nog een zeer uitvoerig beredeneerd artikel bevat,
blijkbaar van eene bevoegde hand afkomstig, waarin duide
lijk wordt aangetoond dat een gelijkmatig porto van 5 cents
door het geheele land voldoende is om de tegenwoordige di
recte b/ite voor de schatkist te behouden, zelfs wanneer onze
ongehoorde administratiekosten blijven zoo als zij zijn.
Wordt dus de uitsluitende bevoegdheid ter verzending met de
post van brieven, en vooral van paketten, papieren bevattende
strenger gehandhaafddan zal het nieuwe tarief geene ver
ligting, maar een schrikbarenden druk voor handel en nijver
heid opleveren, die, meenen wij, onmogelijk vol te houden
zal zijd.
Door de Memorie van toelichting zelve wordt deze bewe
ring genoegzaam geslaafddaar het gemiddeld porto daar
bij thans ais 12 cents wordt opgegeven. Bij eene vermeerde
ring van nog geene l'/s maai het getal brieven dat thans ver
zonden wordt, zou de opbrengst al dezelfde zijn. En dat
deze vermeerdering oneindig grooter zou zijn, wie kan daar
aan twijfelen? zeker het minst de postadministratie, die weet
hoe schromelijk gering het getal portbetaleDde brieven is,
die thans per post verzonden worden.
Voor Couranten en drukwerken waarvan men billijk eene
verligting van porto verwachtte, zien wij integendeel eerder
eene verhooging; daar couranten van 2 bladzijden thans voor
eene halve cent kunnen gefrankeerd worden, dat, naar het
nieuwe tarief, 1 cent zal worden. Zelfs missen wij de zoo
noodzakelijke bepaling, waarop reeds zoo herhaaldelijk is aan-
wedroneen', dat bij drukproeven tevens de copij onder kruis
band ma" gevoegd worden; dewijl het voordeel der f ran ke
ring anders geheel illusoir is.
Wij erkennen dat wij met spijt dit ontwerp van ons nieuw
ministerie (dal wij ons zoo gaarne als volksgezind en nijver
heid-bevorderend voorstelden) gezien hebben. Wij durven
echter van onze 2e Kamer verwachten dat zij dit niet zal
aannemen, en ons liever nog onder het oude stelsel zal laten
voortsukkelen, zoo zij geene radicale hervorming kan verwer
ven; gedachtig dat het goede de vijand van liet betere is!)
De Kamper C. van 29 dezer verklaart zich tegen het voor
gestelde posttarief, omdat het de belasting op 't verzenden
van dagbladen, die nu >/2 cent bedraagt, verdubbelt. «Het
verdubbelen van port op blaadjes als t onze, zou orfs boven
Thobbecke en wie ook, in 't harnas jagen", zegt ze.
Hieruit schijnt dus duidelijk te blijken, dat de Kamper C.
slechts 'h cent frankecrgeld betaalt. Van ons blaadje, dat vol
komen in dezelfde cathegorie valt, wordt echter (volgens de
stellige verzekering van den uitgever) 1 cent gevorderd. Hoe
is dit nu mogelijk? Is dit weder een staaltje van de wille
keur waarmede de wetten ten uitvoer gelegd worden? Onbe
kendheid met de wetten kunnen wij toch nergens minder
veronderstellen en zou althans nergens minder te verschoonen
zijn, dan bij de administratie der Posterijen, waar zulk een
héirleger van Directeurs, Inspecteurs, Controleurs, Commie
zen, Surnumerairs, Geëmployeerdenen hoe die ambtenaren
al verder mogen heeten geen grooter zorg hebben dan hoe
zij huil ledigen tijd kort zullen krijgen!
Daar zien wij 't nu alzoo als v/ij dikwijls genoeg gewaar
schuwd hebben. Als Tiiorbecke een eigenlijk departement moet
hebben dan wordt hij gesmoord onder de wemelende en af
mattende menigte der dagelijksche zaken. Had '1'hobbeck.e het
hoofd vrij, en kon hij steeds met frissche krachten de voor
naamste aangelegenheden cn de verbetering der wetgeving ter
harte nemen, dan zouden zplke illiberale vooidiagten niet zoo
raauw in onze zoete droomen vallen. Wat geeft men om het
gerief des handels, om een gemak dat ligt eiken nederlander
kan gegund worden om het verlangen van* vriendschap en
betrekking? Als men maar meent, braaf wat naar de sehat-
zeef te kunnen oppompendan wordt er quasi iets gedaan
om klagende monden te stoppen maar dat bier en daai nog
erger knijpt dan het bestaande. Juist mogt TuonBECKE niet in
het ministerie, dan onder voorwaarde, dat hij dood-moede
zou zijn zoodra hij om algemeeDe hoofdbelangen kon begin
nen te denken.
Onder het fransche tabak-monopolie moest de nederlander
slechten tabak duur betalen. Het was echter maar tabak,
een weeldc-artikel dat in rook vervliegt. En elk oogenbhk
vond hij tabak te koop. Maar de postwet denkt ons iets toe
dat erger is dan monopolie. Wanneer op het zeilde uur en in
de zelfde plaats buiten de brievenpost ook eene andere gele
genheid afrijdt, en de wet aan die andere gelegenheid ver
biedt om pakken en brieven voor minder geld mede te ne
men, dan hebben wij te klagen over monopolie. -Maar nu?
Niemand zal meer d'an ééns op eencn dag (in groote steden
misschien tweemaal daags) gelegenheid hebben tot verzending
en het antwoord zal eerst den volgenden dag kunnen ont
vangen worden. Bovendien zal het onbepaaldste vertrouwen
in de brievenpost eene gedwongen fraaijigheul zijn.
't Is of de nederlandsche Michel tot heipaal gepromoveerd
wareen de schatzeef tot heiblok.
Eer!ajfe!s®id. Vertrouwen. Vacatures.
Van het ware liberalisme is een zeker iets onafscheidelijk,
tc weten eerlijkheid, zedelijkheid, belangeloosheid, probiteit,
of met welk ander wodrd men het begeere te noemen. Bij
vacatures en verkiezingen meenen wij dus, dat in de eerste
plaats daarop moet gelet worden. Wie in zijn karakter geen
genoegzaam vertrouwen verdientkan bij ons nimmer gel
den voor liberaal. Wij weten wel, volmaakte menschen
zijn er niet: wij moeten ons vergenoegen met iets min
ders. Maar zoeken wij ten minste naar de besten die te
vinden zijn! Dit achten wij voor eiken kiezer den duursten
pligt. Een kiezer die op zijn' sloffen achteiblijft geeft niet
alleen zijn regt prijs: hij verzuimt ook zijnen burgerpligt, om
naar zijn beste vermogen en naar innige overtuiging mede te
werken tot bevordering van het gemeene welzijnen tot ze
gepraal van het behoorlijke in den werkkring der besturen.
Maar nog erger -zou de kiezer handelen welke zijne betrek
kingen van vriendschap als anderzins zoude stellen boven die
bevordering en boven die zegepraalof welke zich zoude laten
verlagen tot een gedienstig werktuig voor de kuiperijen van
fortuinzoekers en inblazers. Het vertrouwen om gekozen te
worden verdienen niet dezulken die den mond vol hebben
van liberalisme en volksliefde, maar zich ongunstig hebben
v.v.-.v.v.vlv.:
