I
Wij vernemen, dat de heer Br. VAS HoëvEiX 3e in hef.
achtste kicsdistriktin Gelderlandop hem uitgebragte be
noeming tot lid van tie Tweede Kamer tier Staten Generaal
heeft aangenomen. Aangezien echter art 91 der Grondwet
verbiedt, dat leden der Staten Generaal te gelijk zijn bedie
naren der Godsdienst, en het onlangs aan Z. Maj. behaagd
heeft, het eervol ontslag, in den vorigen jare aan den heer
van HoëvELL verleend als predikant bij de Hervormde Ge
meente te Batavia, in te trekken en hem te verklaren voor
predikant bij die gemeente met verlof hier te lande, zoo
heeft zich de heer v. H. thans tot Z. Maj. gewend met vei-
zoek om eervol ontslag uit die betrekking.
Volgens onze particuliere correspondentie uit 's Hage kan
nu reeds berekend worden, dat de nalatenschap van wijlen
Willem II een batig'saldo van ongeveer 11 millioen guldens
zal opleveren. Intusschen kan men op deze raming niet al
te zeker afgaan, want met de taxatiën van de waardij van
's konirigs roerende en onroerende eigendommen moet al zeer
aardig zijn geleefd. Volgens het oordeel van'deskundigen zijn
sommige voorwerpen te hoog, de meesten echter veel te laag
geschat. Zoo heeft men het Gothisch kabinet van schilde
rijen 'twelk den overledene niet minder dan 42 millioen
kostte, op slechts 4 millioen geschat. Nu is het wel waar,
dat Willem II, die meer goedhartig dan kunstkenner was,
dikwijls oneindig veel meer voor eene schilderij betaalde, dan
ze waarde bezat, vooral aan hen, die zijne luimen en zijne
meewarigheid wisten te exploiteren, maar als eene onmoge
lijkheid kan het worden beschouwddat de reële waarde
dier schilderijen zelfs niet Vio gedeelte zoude bedragen van 't
geen ze hebben gekost.
Hoe Willem 11 overigens door zijne milddadigheid in pe
nurie was gebragtblijkt ook daaruit dat hij, na zijn gan-
sche erfdeel van Willem 1 verteerd te hebben, op den 6 De
cember des vorigen jaars, op zijn laatste geboortefeest, twee
millioen van zijne gade, die anders, meestal op dien dag,
gewoon was f 25,000 jaarlijks voor de huishoudelijke uitgaven
van het paleis te betalen, als een cadeau aannam. S. d. H.
De Hooge Raad heeft 5 dezer uitspraak gedaan in de be
kende zaak van de Bourbon tegen den staat en aan eerstge-
melden zijne vordering geheel toegewezen. De hooge Raad
heeft overwogen dat de slaat wel degelijk door het contract
van (Jpszelfs Ministers verbonden was, en dat, zoo deze hunne
bevoegdheid waren te buiten gegaan, daaruit wel een eisch
van den staat tegen de Ministers kon geboren worden (1)maai
de staat daaruit geene aanleiding kon nemenom zich aan
wettelijk opgenomene verpligtingen te onttrekken.
Waaraan heeft het vadcrlautl helsoeftc?
Aan altendie dachtendat Sam dood was.)
Aan écn staatsman, vast als Richelieu, fijn als Mazarin
eerlijk als Franklin, edel als den ruwaard.
Doch omdat deze namen onzen lezers te veel, of te weinig
zeggen, willen wij een schets geven van wat we in den man
zoeken, dien we aan 't hoofd van 't nieuwe ministerie ge
plaatst wenschen.
Onze staatsman bezitte een ijzeren wilhij moet in den
Augias-stal des bestuurs breken wat weerstand biedt, verplet
teren, wat kruipt, vernietigen, wat misleidt; niet nemen
met de eene, wat de andere hand geeft; d. i. hier ontzetten,
daar benoemen. Hij moet de personen trotseren, de zaken
believen; overtuigd zijn, goed te doen, als hij een mis
baren post opheft, schoon er de ambtenaar met vrouw en
binders 't slagtoffer van is.
«Sire!1' moet voorts onze staatsman zeggen. Daar was
naltijd eene Camarilla-troepministers, achter de schermen;
«die Camarilla was de man, die in de politieke Janklaassen-
»kast stond en aan de touwtjes trok, terwijl de ministers
niets waren, dan de Polichinels, die bij verkeerde sprongen
»door 't volk werden uitgejouwd. - Ik kan niet beginnen,
«Sire! zoo dat niet eindigt, maar als ik begin, is dat geëin-
>i digdDe Doorndie mij kon hinderen, zal ik uitrukken
«voordat bij steekt: want ik ben niet voornemens, om te
«gehoorzamen, als er een stem uit de coulisjes komt; die
mij toeroept: Saute pour le Maitre! Saute Paillasse
Onze staatsman moet voorts niet karig wezenmaar geen
penning uitgeven, die onnoodig is; waar 't nuttig is, ze
delijk, of stoffelijk, niets ontzien. De begrooting zij voor
hem niet eene lijst van sommen, uit te geven aan ambtenaars
en vriendengeregtvaardigd door aanneming der staten maar
zweet- en bloedgelddat voor goede diensten moet worden
besteed.
Hij mag geen ambtenaar sparen, die slecht is, ter wille
ueijgrespectable familie; maar hij moet Maar zulk een
creatuurgilt een hoveling uit, is niet uit te staan. Gij zijt
Hoewel wij deze reglspraak volkomen Juist achten, gelooven wij
l^er dat als alle schelmen en dieven zoo veilig waren, de nieuwe cel-
e gevangenis wel weer afgebroken mogt worden.
een liberaal, en schetst een fyranParole cfhonneurEdele
hoveling! ik huldig de tyrannic der wet, gij huldigt de "vrij
heid- der willekeurder convenances, der strijkaadjesuer
knoeijerij en des bedrogs!
Doch, waarde landgenootenweet-ge wat ons ontbreekt,
wat ons krachteloos maakt, behalve 't persoonlijke noodige,
hierboven aangegeven het is ditons vaderland bezit genoeg
menschen met principes, maar geen principes met genoeg men-
schenen schoon het onderscheid luttel schijnt, is 't groot
genoeg tot onheil van gansch onze natie. Sam.
GeBueisgcIe filei'igteu.
Prins Hendrik der Nederlanden heeft de Luxemburgsche kanier met
eene Qaagsche troonrede geopend; waarin verkondigd wordt dat het
land gelukkig is. Wat wil men meer! Het Amsterdauische Verkoop
huis zal eene doorloopende tentoonstelling van voortbrengselen van nij
verheid houden. De Burgemeester van Amsterdam is voornemens zijn
ontslag te vragen. De kaarsenfabrikant Farncomb is tot Lord-major
van Londen verkozen. De Heer Pieneman heeft onze Maj. op het Loo
getrouw afgeschilderd. De fransche wetgevende vergadering heeft de
afgevaardigden van burgers weder tot heeren geproclameerd. In de
vergadering van 5 dezer hebben toen, bij het einde der discussie, de
president vroeg of nog iemand het woord verlangde, twee dronken per
sonen van de tribune eeo hevig spectakel gemaakt en de geheele verga
dering in wanorde gebragt. De socialistische genootschappen blijven
nog bestendig aan 't woelen. Een onzer dogbladen maakt de vorsten
reeds transparant. Het weet dan niet wat een slerrekundige tegen een
prins zeide, die voor een verrekijker ging slaan: Uwe Hoogheid, gij zijt
wel doorluchtig, maar niet doorziglig. Den 28 Sept. kwam te Arnhem
bij den burgerlijken stand aangifte doen T. Peters, oud 104 jaar, van
het overlijden zijner vrouw, T. Rijnen, oud 88 jaar, Onder de acht-
baarste vorsten der wereld bekleedt thans (lach niet, lezer!) de sultan
van Turkije eene voorname plaats, wegens zijne cordate weigering om
de Hongaarsche vlugtelingen uit le leveren. Van geene z'jner westersche
confrères kennen wij een dergelijk staallje van edele ferniile.it! Ros
som en 23 andere Hongaren zouden lot het Mahomedaansche geloof en
in Turksche dienst zijn overgegaan! Door de dagbladen van Nesv-York
wordt het plan geopperd om eene groole associatie le vormen, die de
uitgewekenen van alle landen opnemen en de kiem eener Europesche
omwenteling in de toekomst vormen zoude. In Sleeswijk weigert de
bevolking belasting te betalen. Een radicaal middel tegen slechte rege
ringen. Gelukkig dat het volk er de kracht niet genoegzaam van kent.
De reglbank te Nijmegen heeft den wonderdoder Gijsbert Ernste
van Druten van alle reglsvervolging ontslagen. Voor de arrondisse-
ments-reglbank le 's Hertogenbosch stood dezer dagen wegens landloo-
perij te regt de Hoog Edel Gestrenge Heer Jules Felix Pelegrini, laatst
kommandanl van een eskadron Ilaliaansche kavalery. De vermaarde
tooveraar Bartholomeo Bosco brengt Groningen in verbazing, door zijne
schier ongelooflijke goochelstukken. De generaal Soüloüque is tot
keizer van Haïle gekroondmet eene kroon van verguld bordpapier.
De Heereu de Lürieo en Ramond, inspecteurs-generaal van de liefdadige
gestichten in Frankrijkhebben dezer dagen onze koloniën van Welda
digheid bezocht, en hoewel zij in 't algemeen de inrigling roemden,
laakten zij het, dat er geene geuoegzame zorg voor de kweekeliogen
uit het kiodergesticht wordt gedragen wanneer die met hun 20 jaar de
wereld intreden. Z. M. heeft nieuwe ordonnans-officieren benoemd,
die in 't lichtblaauw zullen gedoscht worden. De sinds lang bespro
kene concessie aan den Heer D. Dronkers is eindelijk lot stand gekomen.
Te Gouda is een stel nieuwe raadsleden benoemddie meent men
groolendeels wel zullen bedanken. Te 's Hertogenbosch hebben zich
21 van de 27 opgekomen kiezers grondwettig onbevoegd geacht tot de
keuze over le gaan, zoodat de opengevallen plaatsen onvervuld zijn ge
bleven. Een verblijdend bewijs van polilieken geest. De diligence-on
dernemers Brouwer C°. hebben aan de Regering aangéboden de brie
ven tusschen Maastricht en Arnhem te vervoeren voor twee derde van
hetgeen dit vervoer thans kost, en 7 of 8 uren spoediger. Is 't niet
treurig dat de Regeringsinstellingen in alle opzigten door particulieren
overvleugeld wordenIemand die zich op eene bleek bij. 's Hage on
der eene" waschmand had verscholen is door den bliksem gedood. Ai
de drieguldens, guldens en halve guldens met het portret van Willem I,
behalve de guldens van 1840 worden met 28 dezer buiten omloop ge-
sield. Volgens le Zwolle ontvangen beriglen gaat de reis van Prinses
Marianne naar het Heilige land voorspoedig voort. Ds. Be»nihk Jan»
sonius le Arnhem is naar 's Hage beroepeoen Ds. Ten Kate heeft het
beroep te Middelburg aangenomen. Te Helmond zijn de zeer aanzien
lijke kostbaarheden uit de R. K. kerk gestolen. Te Monlfort is een
barbier lot lid van den Sledelijken Raad benoemd. De meeste Regerings-
collegien scheren zonder barbier. Prins Metternich wil te Brussel
overwinteren. Men zegt dat door het le district van Friesland, voor
Mr. B. Albarda door de Vereeniging Vooruitgang op Mr. Jongstra (een
warm liberaal) zal gestemd worden.
STADSNIEUWS VAN DEVENTER.
Gisteren morgen le 8 uren is het Regiment Dragonders No. 3, dat
sinds 1831 hier in bezetting had gelegen, van hier vertrokken om te
's Hage garnizoen le houden. Niettegenstaande het ongunstige weder
ontbrak liet niet aan het gewone uitgeleide, vooral van de sclioone
sekse op klompen, die steeds overvloedige blijken gegeven hebben niet
ongevoelig voor krijgsmanshoedanigheden te zijn, en door wie menige
diepe zucht werd nagezonden; De staf en het 2e eskadron van het eer
ste Regiment Lansiers, onder bevel van den kolonel Habets zijn 10 de
zer van Breda naar hier vertrokken, om alhier onder de regimenten
Dragonders te worden ingedeeld.
CUOLERA TE DEVENTER.
Op den 3 October waren in behandeling gebleven19
(waarvan 6 in het Gasthuis)
Van den 4 tot den 10 Oct. zijn door de Cholera aangetast 15
(waarvan 4 naar het Gasthuis zijn overgebragt) - 34
Van deze 34 zijn hersteld15
(waarvan 5 iu het Gasthuis)
Overleden
(waarvan^l in het Gasthuis.) 27
Zoodat er op den 10 October in behandeling zijn gebleven 7
(waarvan 4 in het Gasthuis.)
