4%?i
I 'A: IBB 1 mmm
NIEUWS- EI
ADVERTENTIE-BLAD
26 Mei 1849.
IV. 21.
kwolie devemteib.
-\lf» V'.
iw*
KALEIDOSKOOP.
-1 \x'-\MftiM.W wi; X-V':£:aM\
ïWBomz-
Dit blad verschijnt geregeld alle Zaturdagen. De
Prijs van het abonnement is voor Zwolle, Deventer,
Zutphen en Apeldoorn "io cent in de drie maanden;
overal elders franco per post8T«/2ceDt- Alle post
kantoren nemen bestellingen aan.
De prijs der Advcrtenliën is van één tot vijf regels
50 cent, en 10 cent voor eiken meerderen regel, be
halve Sooent zegelregt bij iedere plaatsing.
®c wet op Ssct ouderwijs
heet dan in aantogt te zijn. Zal zij goed worden/ Waar
schijnlijk neen. Waarom niet? Omdat het als onmogelijk
voorkomt, zoo de Grondwet wordt nageleefd. Wat daarover
in de Grondwet staat (in verband met hetgeen er over vei-
eeniging en vergadering staat) is het ergste van hetgeen de
reeerin" onder Willem II niet verkozen heef. ei bij die
schoone gelegenheid goed .in temaken. Om g°n^\hde
het ook zoozeer niet te doen als om eenen afleideiDezij
van den afleider welke wij hier beschouwenbehooi de to
de tijdelijke familie-politiek om de toongevers van het zuiden
in goede luim te houden. Op verbetering der Grondwet was
oo"k nog onlangs niets te hopen. Zoo als in den Haag m de
laatste tijden de stemming was, moeten wij veeleer s echte
ontwikkeling verwachten van het goede in de Grondwett en
vasthouden van het slechte in de Grondwet. A leen optog-
ten en vertooningen zouden nog wat respijt schenken.
Naar wij opmaken uit die soort vah boekjes welke niet
dan zeer voorzigtig besprenkeld zijn met een luchtje van
inspiratie, opdat het zeer geëerde landskind ze voor produc
ten der vrije pers mogt slikken verwachten wij iets dat bij
de artl °2 en 23 der schoolwet van 1300 verre zal achter
staan Deze artt. gebieden opleiding .tot alle Maatschappe
lijke en Christelijke deugden," en verbieden kerkelijk onder
wijs door den Schoolmeester." Goor die woorden van
j Christelijke deugden" worden joodsche en andere deugden
niet uitgesloten: integendeel, er staat ook van «Maatschap
pelijke" deugden. De zin is, dat deugden, en we alledeug
den, zullen worden aangekweekt; en dat al het keikelijke
wat niet tevens onder het begrip van eigenlijk-gezegde deug
den valt, naar andere plaatsen buiten de schoot wordt ver-
wezen Wat zal er nu komen? De deugden zullen op den
achtergrond. Niet, dat de haagsche politiek de deugden
qeheel-en-al den kop zou willen inslaandat zou niet politiek
-iin Maar dat woord van deuc/den is te plat voor onzen
tijd' niet gezalfd genoeg, niet leep genoegniet rekbaar
genoe™ niet valsch genoeg, niet zelfzuchtig genoeg ln de
plaats der platte en plompe deugden komt het christelijk ele
ment Dit klinkt beter. De smoussen-kinderen zu len nu van
school af Ook dc nieuwlichters-kinderen. Ook de kinderen
der Heden van 't houtje. Alle die kinderen zullen op een-
zidige scholen eenzijdig en afzonderlijk worden opgevoed
Alleen voor de kinderen der ordinaire geuzen zullen noD c
ordinaire scholen voorlief worden genomen; en alleen voor
die kinderen zullen de zware kosten dienen welke door he.t
riik de provinciën en de gemeenten voor te* onderwijs, zul-
len worden besteed. Wantwat christelijk element is ver
staat ieder op zijne wijze; Drommelkamp, dc paus, een trap
pist een rabbi, Strauss, Meiiemed Ali eenjesuit, ledei
anders Dat platte woord van deugden beteekent voor allen
hei-elfde- het deugt niet meer; het is niet goed meer; het
andere is beter. Zelfs deze woorden van deugt, goed en béter
gebruiken wij slechts in de sleur, doordien wijnog „eene
gezalfde woorden hebben (noch ïmmei kujgen zu ci
voor in de plaats te zetten. n f
Vrijheid van onderwijs is nog maar een bagatel. De af
scheiding van kerk en school moet worden opge teven. i is
ZETPSIEW, APELDOORN'
De Adverteulién moeten v66r Visdag middag toer
uur ter Drukkerij te Deventer zijn ingezonden.
Alle toezendingen voor dit blad bestemd moeten
franco geschieden, betzij door bemiddeling der Post
kantoren, of te Zwolle bij W. E. J. Tjeenk Willink;
Deventer, A. Teb Gdnse; ZutphenJ.H. Meluwx;
ApeldoornB. Günnins.
het ware element! Wat klagen wij over onze belastingen?
Voor die opheffing kunnen vrome lieden nog wel een spaar
potje vinden. Hunne magt over de jeugd ontspruit Diet vut
hunnen pligt om goed op te voeden: die magt oorsprmhe-
lijk. Die magt stoort zich niet aan grenzen van het vejeischte
tot goede opvoeding; en men moet met zeggen, dat die pligt
lam en onuitvoerlijk zou liggen zonder de nood.g■.mag
wat zou hier pligt? De kinderen zouden zich wel gaan in
beelden, dat zij eenige aanspraaken de opvoeders eemgen
Afhadden! En magt over het kind sluit de magt ,n over
den geest van het kind: dat spreekt van ze t Is al mooi,
als wi, in een vrij land, de kinderen niet doodslaan om
hunne'zielen ook vrij te maken. Daarom, vivat de seeteschool 1
'Nederland en Belgie zijn nu nog detwef,v001^fn
landen. Daar zoekt de vlugtende vreemdeling een toevluDts-
oord Daar wordt de slechte tijd met verergerd door bezo
pen geweld van domme janhagels-hebzucht.^ De seeteschool
kan dat niet langer gedongen. Over tien jaar zal in belg.e
de pret anders zijn en over twintig ol dertig jaar bij ons.
Vivat de seeteschool!
Ondertusschenals de nieuwe koning niet schielijk den
noodiscn tijd kan vinden om verbetering te bezorgen in za
ken van aanbelang dan zien wij het donker in voor Oranje.
MILITAIRE EED. Eer men vraagt, hoe ie militaire eed
moet zijn, mogt men wel eens vragen, of er een militaire
eed mag zijn. Wordt zulk een eed bij de wel opgelegd, dan
moet hij worden opgelegd even als er belasting moet worden
betaald. Alken echter op eenen ongedwongen en vnj afge
legen eed heeft men reden om te vertrouwen. Door de iret
kan een vrije eed geformuleerd worden. Ran ook dc regering
dien formuleren? Zij kan het, als de wet het haar kon op
dragen, en het haar heeft opgedragen. In allen gevalle ,s de
aangelegenheid zoo hoogstgewigtig en heilig, dat wij eene
treurwilg zouden willen planten naast ieder wetsaitikcl dat
eeden te bekneden en te bekruiden geeft aan de uitvoerende
politiek. Ja maar, militaire officieren moeten
hunner aanstelling aannemen, oi niet aangesteld woiden. Het
is zoo; als de eed onder die voorwaarden kan bchoo.en, dan
is hij noch ecstolen noch geroofd. Tot voorwaarde zou ook
-esteld kunnen worden, dat de aanstaande luitenant eerst eene
bedevaar "naar Mecca moet doen, of eerst eene halve ton in
de nalatenschap van Willem II storten. Het schijnt hier maar
op de discretie aan te komen. Vivat de discretie, hc
ftziv VOORSTEL Voor den bransj te Grafhorst was eene
coïe^e geheS eigenaardig. Voor den\rand te Rotterdam zou
den ondcYanderen de inschrijvingen voor standbeelden kunnen
besteed worden. De commissiën van inzameling konden bekend,
maken, dat zij het voor stilzwijgend goedgekeurd houden in
zoo ver de eerste bestemming met wordt gereclameerd. Dan
kon uit de reclames één standbeeld vallenop eene plaats
buiten concurrentie, bij voorb. te Sbestdijk of tc Awvep.
Maar wat bedenken wij? /#arc~or iets uUvoerb^fcm^c
maken, het zou toch ve^orpen worden \a»eenWatluA
bedenksel uit dien kleinen leclijkcrt van èen KaleidosV^Waro.
WH