Zetscbipperstoe-aUUess, clsiïts, iï.iva,
ouderwijs, dtplossialeu.
*™ïqXvii Willen niet tegenspreken, dat er nog wat hberahsme
S dU^er-cbRvcn onder de vocalen van ons minister*; .naar
3 'Mf Z°te land Huist eene soort van heeren wol eens.groote
JmUrcr, genoemd'; welke nog grooter heeren van het bu.tcn-
3 tJTEZl zoowat 'naapen en daardoor imponeren. Zou ons mi-
^4nsterie tegen de imponeerkunst en de gracicuse prevenances
van zulke heeren altijd opgewassen en bestand zijn Dan
zwijgen wij nog van dames en freules. Wat er van zij beel
den wij ons toch niet in, alleen door onze ministers gere
geerd te worden. Zetschippers willen wij hen juist niet noe
men maar zij zullen hier- en daarmede toch wel heelwat te
schipperen hebben. Een liberaal ministerie moest er nu een
maal zijn. Want, het was pompen of verzuipen. Maar,
maken 'de heeren het nu wat te bont, dat is te zeggen te
oneerbiedig; dan zou dat hoogcre ministerie dat achter de
schermen zit, de belhamels al spoedig weten op zwart zaad
te bezorgen. Dus, oppassen is de boodschap. W ij plukken
er de vruchten van. Bij voorbeeld:
a.) Wij hebben nu regtstm kschc ver»»zingen. Maar
de hofstad moet steeds gevoederd worden uit de koninklijke
tonnen, de bezuinigingen moeten worden rondgedeeld over
de andere steden, vooral over de klejoeie, en s lavm aec
moet quasi óók eene viêr laten. 1/us... de lnor> 'o'~ 0
\enkamer zal, zonder tractement, haar gti in c ic n en ,e
komen verteren. De onderkan,er moet z.ca redden met
f 200D per man. Uit de koninklijke-tonnen behoeft chianti
niets te worden overgestort. Maar... de '0iuiio moe a e
benoemingen in handen houden ten eim e aan e gapen, e
kiekens toch van elders de. mond mogt. kunnen gestopt wor
den; en de heeren moeten het zoo druk hebben met batmn-
Jisati'ënprovinciale belastingen en ander stukwerkdat zij
blij moeien zijn als zij maar hebben afgeknikt. Dat gaf cch-
ter nog geeAc zekerheid genoeg. Er moest opk. nog gewerkt
worden°. zoo als dat heet bij de heeren die den weg weten.
Er werd no® eene derde soort van heeren in den arm geno
men welke de brakken en speurhonden van andere heeren
zouden kunnen genoemd word,n. Ja, er werden clubs in
de Wereld geholpen, wel te verslaan clubs, en dopt wie?
Door oneerbiedige particulieren? Och, die brave kiezers!
Ze mogien eens met de vuisten op de tafels geslagen hebben!
b.) Oranje kent geene vervaarlijker nachtmerrie, dan lange
neuzen of scheeve gëz^ten tegen het autocratisch principe op
Java. Daór ten minste was men nog eens baas! 't Is dan
ook regt stichtelijk, uit ministeriële en olficiële uitboezemiiSen
te lezen, hoe gortig en oneerbiedig "mijnheer van HoëvELL het
daar heeft laten liggen. Fidealur de Arnhemsche zuster
van donderdag.
c.) Ons lager onderwijs was geregeld bij eene wet. Wel
heeft de aanbevolen zorg getracht, daar met besluiten aan te
veranderen: maar aan één hoofdpunt viel niet veel te tor
nen, dat namelijk de kerk buiten de school moest blijven.
De jeugd kon nu niet enkel in vrees en hoop worden opge
leid. Ongetwijfeld heeft veel stijl hoofdigheid daar in t ge
niep tegen in gestribbeld. Maar het beginselhetwelk ook
in België gold, schijnt toch zóóveel te hebben uitgewerkt,
dat Nederland en België een voorbeeld van rust en orde
hebben opgeleverd, waar elders het dolle doordraven en ge
welddadige hebzucht bijster bij alsteken. Wat doen nu onze
heerenna hunne bekeering tot het liberalïs neVan de
wet kon de zorg niet meer vrijkomen. Maar knap weer de
kerk in de school gewerkt! Zoodra de nieuwe wet op het
onderwijs in de wereld is, zal men t eens zien. bij vei-
hevencr onderwijs vroeg de zorg niet om wellen. \vij heb
ben daaraan te danken dat de westelijke helft van het land
er den besten buit van hééft gekregen, de oostelijke, bijna
niets. Als midden uit de Zuiderzee eene lijn zuidwaarts
wordt getrokken dan vinden wij academiëningenieurs-
veeartsen-, industrie-scholen enz. te Leiden, Uticcht, Lieda,
MedenblikDelft; oostelijk alleen iets te Groningen, maar.
bier no® bovendien Harderwijk en Franekei tei dood veioor-
dceld. °Wij hebben aan de zorg te danken, dat alle promo
tie-bullen, al staan ze op perkament, nog wel eens gereg-
telijk voor scheurpapier kunnen verklaard worden. Wij heb
ben er aan te danken, dat bij »'s rijks" theologische weten
schap alleen gereformeerden zoowat veilig zijn. Maar wat
nu onder het liberaal bestuur? Wolligheid, ja, is met ronde
woorden verlangd. Maar nog steeds worden studerenden
op grond van besluitengestaats&ainineerd geadmitteerd,
geweerd, gedimitteerd eigendunkelijk en administrativelijk
in hunne eer en toekomst geclassificeerd. Past maar op,
nog steeds bij besluiten gaat men scholen stichten opheffen
plaatsenverplaatsen. Stedennaarmate zij zoet en eerbie
dig zijn, zullen achteruit gezet of met scholen bevoorregt
wordenzonder verband met een algemeen en wettig plan
van bezuiniging, dat de voordeelen van scholen, regterstoe-
Jen, gouvernementen enz. billijk en gelijkmatig uitdeelt. Op
meent gij, lieve lezer, dat bij voorb. Utrecht, in plaat
zijne academie, den Hoogen raad zal hebben'? Net-n S
de hofstad éénmaal beet heeft,- dat hou lt vast ir
i i J yast. Hierom
ook zijn onze diplomaten zoo «tuur: want anders krep® l>
hofstad diplomaten in ruil die minder zouden verteren <6
In de 's Gravenhaagsche Nieuwsbode v. 23 dezer leest men
Ten aanzien der maatregelen, welke het Ministerie voornc'
msns zoude zijn, aan den Koning in overweging te gevet
om het te kort van de dienstjaren 1848 cn 1840 te dekken'
meenen wij thans het volgende als geloofwaardig te kunnen
mededeelen
Het te kort moet bedragen over 1843 tien mi/lioen gulden
veroorzaakt deels door de buitengewone voorzieningen tegen
en ter gelegenheid van buitenlandsche omwentelingen, deels
door de mindere opbrengst van ruim zes uiillioenen gulden,
van de koloniale producten. Over 1840 worden deze pro
ducten berekend een te kort van plus minus vijf mitlioen te
zullen opleveren.
■Er zal dus, over (le beide dienstjaren 1348 en 1849, meer
uitgegeven en minder ontvangen zijn, dan b:j de begrootings-
wellen is kunnen geraamd wórden, ongeveer vijftien millioen
gulden gezamenlijk.
In dit te kort op eene afdoende wijze te voorzien, schijnt
als gebiedend noodzakelijk beschouwd t.e wezen. Ook kan de
uitgifte van schatkist-biljetten niet voortduren. Inderdaad is
zij eene leening. Van gcldlpcning heeft do Nederlandsche
Staat rijke ondervinding. Juist aan de gevolgen van dat
veelal gerccile, maar altijd hoogst kostbare middel, lijden
s lands financiën. De Regering zou dus niet gaarne mede
werken om dat lijden te verzwaren, terwijl lan den anderen
kant al haar pogen strekt lot het daarstellcn van bezuiniging.
Van daar dat het Ministerie schijnt in overweging te hebben
gebragt, het heffen" eener belasting, gedurende twee jaren
wairvan de hoofdtrekken hierop Vouten neclerkomen
1". Vijf per Cent op de rente van alle fondsen. -Bij wege
van inhouding, voor die van alle mogelijke binnenland-
schc negotiation. Voor die van buitenlandse!® effecten,
naar do opgave der houders.
2°. Vijf per Cent op het zuiver kadastraal inkomen van alle
saste goederen.
Sb Vijf per Cent van alle tractcmenten cn pensioenen boven
zeker bedrag; daar beneden in afdalende rede; en
4°. Eene klimmende cn dalende verhooging op het patentregt;
om handel en industrie van alle opgaven omtrent hunne
inkomsten te ontlasten. Zeer geringe patenten zouden van
deze verhooging vrijgesteld zijn.
Het groot voordeel van dit plan is blijkbaar hierin gelegen
dat het werkdadig en productief gedeelte der Natie daarbij zeer
ligt zal worden getroffen, eu det er geen' maatregelen hoege
naamd genomen worden, welke cenigzins het krediet der ne
ringdoende populat e zouden kunnen benadeclen.
Eenige dusverie vrijgestelde beroepen, als dat van advocaat,
worden bij dit plan aan het patentregt onderworpen.
Omtrent vele verdere bijzonderhedenals daar zijn vrij
stellingen voor liefdadige gestichten-, en andere zijn wij nog
te onvolkomen ingelicht, dan dat wij daarvan eenige opgave
durven doen.
Dit staat echter, naar onze informationvast, dat een plan
op de vorenstaande grondslagen gebouwd, in bewerking is.
Het ware intusschen te wenschen dat die grondslagen zelve
op eene officiële wijze openbaar werden gemaakt, alvorens
wetsvoordragten daartoe betrekkelijk aan de Kamer werden in
gediend. Eene halve kennis toch van dergelijks ontwerpen
geeft slechts aanleiding tot dikwerf ongegronde aanmerkingen.
Ue tijd van het geheim is immers voorbij. Waarschijnlijk echter
wordt dit nog ten deeie bewaard, omdat het onderwerp bij
den Koning en vooral ook op het toekomstig advies van den
Raad van State groote wijzigingen kan ondergaan. Het groote
doel schijnt te zijn om de ongelegenheid van het oogenblik
dadelijk te dekken, ten einde bij het terugkomen tot den nor
malen toestand, later de te verkrijgene bezuinigingentot ont
lasting der Natie, bepaaldelijk met opzigt tot de eerste levens
behoeften, zouden kunnen strekken.
De ff: Rolt. Ct. van 28 dezer zegt hieromtrent nog het
volgende:
Men verneemt iets naders omtrent het plan van 't minis
terie tot dekking van het tekort over 1848 en 49. De hef
fing van 5 pet op de rente van alle fondsen bevestigt zich.
Omtrent de heffing van 5 pet op "t zuiver kadastraal inko
men van alle vaste goederen, zijn uitzonderingen aangeno
men: zoo zal o.a.verzekert men, hij ten wiens laste hijpo-
theck op zijne vaste goederen beslaat, 't regt hebben om de
gevorderde verhooging van 't kadastraal inkomen te korten
op de renten aan zijn hypotheekhouder verschuldigd. De
- heffing van 5 pet op alle tracternenten en pensioenen meer
dan f 1000 bedragende, en daar beneden in afdalende rede,
