NIEUWS- EI ADVERTEITIE-BLAD. 14 October 18411. N°. 4!4. Jpf|£pSpl^B91!Sm lïe slotrede. I jé;.;. KALEIBOSKOOP PWSIIE, ©EVEWfEM, Dit blail verschijnt geregeld alle Zaturdagen. De 4'rijs van het abonnement is voor ZwolleDeventer, Zutphen en Apeldoorn 15 cent in de drie maanden; overal elders franco per post8T/acent. Alle post- kautoren nemen bestellingen aan. De prijs der Advertenliën is van Ó<?n tot vijf regels 50 cent, en 10 cent voor eiken meerderen regel, be halve 55cent zegelregt bij iedere plaatsing. E -■ - -MsfZ HsSite— ZlTPHEi*, APELDOORN. De Advertentiën moeten vóór Vrijdag middag vier uur ter Drukkerij te Deventer zijn ingezonden. Alle toezendingen voor dit blad bestemd moeten franco geschieden hetzij door bemiddeling der Post kantoren of te Zwolle bij W. E. J. Tjeerk Willink; Deventer, ATer Gunnk; ZutphenJ. II. Mellkik; Apeldoorn, B. Günrxng. Het zetten van de kroon op al de redevoeringen der Dub bele Kamer was bewaard voor onzen Minister van llinnen- landsche Zaken. Het langste woord kwam den Redevoerder bii uitnemendheid toe. Dat langste of laatste woord moest een woord zijn, waarin niets dagehjksch werd aangetroffen, het moest vol keur van oratorie, vol beelden vol effect zijn. De Kamer gevoelt, dat hare taak volbragt, de naüe dat de comedie uit is. Daar treedt de Minister-redevoerder op, cn alles is gespannen verwachting. De slotrede der grondwets- herziening begint. n »Thans is het groot gebouw voltooid maar de deur alleen 'S Treffelid^n"buitengewoon. In het gewone leven is de laat ste werkzaamheid aan een voltooid gebouw het inhangen der deur: maar de Ministers en de Vertegenwoordigers hebben een huis d. i. de grondwet, gebouwd met eene deur die op slot zit cr aan. Ieder voelt het grotesque van het beeld „Vorst en Volk wenschen dat die geopend worde. Ihans „komt Z Exc. namens den Koning als t ware-den sleutel vragen ten einde het volk zich rondom den Vorst schare, en "hem zijne dankbaarheid bctuige; dit is 't gewigt van 't oooenblik, de waarde van het 12de ontwerp. Dit, het vra gen van den sleutel, is het gewigt van 't oojenbhk het vra gen van den sleutel is de waarde van het 12de ontwerp! Zonderling verheven voorgesteld, tc hoog dan dat wij volko men het verband kunnen bevatten, of'ons bepaald voorstellen, wat in dil gewigtig oogenbUU voor den geest van Z. Esc. stond afgebeeld, maar wij denken dat hij zich voorstelde: den Koning in het gebouw, d. i. in de grondwet, waarvan de deur gesloten is. liet volk staat cr voor, en beide ver langen, dat de deur geopend worde, opdat het volk ook in de "grondwet ga, zich daar rondom den Vorst schareen hem zijne dankbaarheid betuige. de gesloten deur staat de Minister de Kémpënaeb vol ijver om de wenschen van vorst en volk, dat de deur moge ontsloten worden, te voldoen. Maar hij mist er <lcn sleutel toe. Die sleutel is hel 12de ont werp namelijk de additionneie artikelen met de afschaffing der heerlijke regten en hot voorloopig kiesreglement; zij zijn in handen der Kamer, cn van deze moet hij zc zien magtig tE .Ml°et'is dus eene dringende behoefte, dat het spoedig worde «aangenomen, bij eene verwerping zouden de 11 ontwerpen »(d i het gebouw der grondwet met de gesloten deur) on- .gebruikt en onbruikbaar blijven liggen ondanks - het ver hangen naar de nieuwe grondwet gewettigd is. Welk eene diepzinnige gedachte: een door dc wet bekrachtigd verlangen! »Het verlangen der natie wordt iniusschen vuriger. Z. Exc. «dringt cr dus in naam des Konings op aandat men het ingeslagen spoor ook ten emdc toe atvvandele; d. i. de laatste hand leggen aan het voltooide gebouw op het ontslui ten der deur na waartoe de sleutel in handen is der verga dering welke nu van werkers aan een gebouw in de ver beelding des redenaars overgaan' in wandelaars. Rijkdom van beelden, maar ook van effect! Mant de Minister herhaalt hethij vraagt den sleutel in naam des Konings. Anders wordt het voor imparlementair gehouden den naam des Ko nings in de beraadslagingen der Vertegenwoordigers te men gen; daarentegen wordt er in naam des Konings regt gespro ken, gegecsseht, cn die de belasting niet betalen kan, wordt in naatn des Konings geëxecuteerd. Maar de Minister draagt dit over op de grondwet, cn vraagt van de Vertegenwoordi gers in naam des Konings den sleutel tot hetgeen de waarborg zal moeten zij.u van de regten des volks. Eene der voornaamste bedenkingen tegen de additionneie artikelen is die, welke de aristocraten hebben tegen de af schaffing der heerlijke regten. Merk op, welk eene geniale manier de Minister-redevoerder aanwendt, niet om hen te weerleggen en dus tc verbitteren, maar om hen gerust te stellen en dus over te halen. »\Vat nu art. 5 (art. 4) be- btreft, hetzelve is zoo voorzigtig gesteld, dat het geheel on schadelijk is." Komt, heeren aristocraten, nqemt het artikel maar aan, ik heb het met zooveel beleid gesteld, dat het een dood onschadelijk ding geworden is. Wij krijgen dus eene grondwet o. a. ook met onschadelijke artikels, 'twelk zeker al veel is. Door eene wending, welke alleen den grootcn redevoerder kenschetst, neemt hij de toevalligheid te baat, dat juist op denzelfden datum als deze zitting, dien van 7 October van hel jaar 1340, Koning Willem I de proclamatie dagtcekcnde waarbij hij afstand deed van de kroon ten behoeve van den prins van Oranje, onzen tegenwoordige!! Koning. Dit was dus op den 7 October 1348 juist 3 jaren geleden. Weinig men- schen zouden vindingrijk gfcnoeg zijn om van dit plat prozaisch. toeval iets oiatorisch, iets verhevens te maken. Het rede kunstig genie van den heer de KempeRaer staat nergens vopr alles wordt onder zijne behandeling oratorie, ja raadselachtig verheven, lot zelfs een cijfer. Z. Exc. beschouwt het cijfer 8 en ziet, hij merkt dat het is zamengesteld_ uit een hool'd en eene en dat dus, Wanneer men het eerste cr afneemt, er eene 0 overblijft. Met deze opmerking gewapend roept hij uit: »De huidige dag is de 7 October 1848. Neemt men van „het laatste cijfer het hoofd weg, dan verkrijgt men den 7 „October 1840!" Iëts oorspronkelijkers is door al de redenaars der Tweede Kamer niet gezegd. „De grijze vorst begaf zich naar het stille Loo. Daar riep „hij zijn zoon tot zich en daar gaf hij hem djn scepter over. „De zoon aanvaardde den scepter met ijvcr" (hoe krachtig wordt met een enkel woord het driftig aangrijpen van den zoo lang gcwenschten scepter uitgedrukt); „zijn eerbied voir den grijzen vader was zoo groot, dat hij dien scepter, zoo lang „als hij kon, onveranderd in waard hield." Welk een vernuft 1 Wanneer het een knaap gezegd had in een opgegeven voorstel tot oefening in sophistery en oratorie, of wanneer het een advokaat gezegd had ter verdediging eer.er verdachte zaak, of wanneer het een opposant gëzegd had ais eene bittere satyremen zou. dc goedkeurend gemeesmuild hebben om den aardigen inval den eerbied van den Prins van Oranje voor zijnen vader! Maar

Periodiekenviewer van Erfgoedcentrum Zutphen

De Kaleidoskoop (1846-1851) | 1848 | | pagina 1