de opbrengsten van het gansche land een aanzienlijk deel aan
den koning toevloeije tot het op de been houden eener ver
kwistende hofhouding, en tot het in staat stellen om aan den
lust tot bouwen en versieren te voldoen welke de stad ver
fraait en den bewoner voordeelen toewerpt; maar wij geloo-
ven dat ieder tegen het onbillijke zal opkomen dat tie be
langen der bevolking eener enkele stad tegenover die der be
volking van het gansche land worden opgerekend, of dat men
met de hier en daar toegezonden aalmoes, hoe wijdluflig in
de couranten aangekondigd, wil doen vergeten dat die aal
moes uit dezelfde bron komt, welke de behoelte aan aalmoe
zen gedurig aan al grooter en grooter maaktde te hoog op
gevoerde uitgaven van den staat.
De heer de Kempen,ter die met het verwisselen van de toga
met den ministerrok tevens van wie weet hoeveel nieeningen
veranderd is, maar nog altijd voor elke meening zijne rede
voeringen gereed heeft, verdedigt het behoud van den Raad
van State met het directe nut, 'twelk hij en zijne amblge-
nooten v.n dit collegie heeft getrokken. Wij kunnen brgiij-
pen welk een voordeel en gemak de Raad van State neboen
moest voor mannen, die van tie balie en van het out en \an
redevoeringen eensklaps tot de regering en tot handelen ge
roepen werden maar is dit een bewijs voor de noodzakelijk
heid van het behoud van den Raad van State, of voor het
wenschelijke va'n Ministers te hebben, die hunne taak volko
men magtig zijn?
Ofschoon het evenmin met den aard als het bestek van
ons blad overeenkomt een volledig ver-lag van de beraadsla
gingen over de herziening der grondwet te geven willen wij
echter met een enkel woord eem.ge algemeene opmerkingen,
die ons bij 't lezen der discussiën over Ontwerp 1 (van het
rijk en zijne inwoners) troJTcnmededeelen.
De heer Anemae is de eerste spreker, en ook de ceiste die
de hoofdgrief, welke de geheele bezadigde natie tegen het
ontwerp heeft, oppert, namelijk dat- de -voordragten wel
■vermeerdering van politieke regten aanbieden maar ge'ene ge
noegzame bezuiniging opleveren. Er hadden, zegt hij, meei-
dere vereenvoudigingen en bezuinigingen moeten opgenomen
zijn om daardoor tot vermindering van de lasten der natie
te geraken. Hij zal hier echter over heen stappen omdat
voor het vervolg de herziening der grondwet gemakkelijker
zai gemaakt worden. L)cze woorden drukken de gedachten
van genoegzaam het geheele volk uit 5 maar is het dus niet
jammer, dat men dadelijk weer den wensch naar eene nieu
we herziening opwekt en de aanneming slechts met eene a/-
rère pensee geschiedt? Waarom, vragen wij nogmaalsniet
aan de gemoedelijke bezwaren hieromtrent, die te gegumd
en te algemeen Tvarcn om ze te versmorente ge moet geko
men? Eene zuinige en eenvoudige staatsinriglirwj is de ecnige
voorwaarde, de conditio sine qua non van ons volksbestaan.
Ongelukkig, dat de zaden daarvoor, neen de drang daartoe
niet in de grondwet bevat zijn. Wij vreezen zeer dat dit
spoedig tot nieuwe moeijel ijk heden aanleiding zal geven.
Om het contrast nog treffender te makendat hij in de
plaats van den heer Luzac is opgetreden wawelt de heer
Mackay voor diens doorwrochte redenenop kundg en
ondervinding gegrond in politiek-mystieken onzin over
goJdelijk regt en eeuwige beginselenzoodat men haaS£
neigd zou zijn zijne vragen vanwaar komen wij te beant
woorden met: »uit Turkije;1' en: waar gaan wij heen 7 naar
Gheel."
De heer van Dam van Isselt, dien wij ons zoo gaarne als
Ie chevalier sans 'peur et saus reproche voorstellen schijnt
vreessclijk bang voor jezuïten en ui tramontane» te zijn niet
alleen; maar ook te vreezen dat de Haagsche synode van haar
gezag zal verliezen. IJ et laatste zouden wij bijna wenschen.
De heer van Goltstéin schijnt een beetje kwaad dat de
regering zoo-publiek cle I wecde Kamer slechts eene fictieve
vertegenwoordiging genoemd heeft (ZEd. is immers te ver
standig om dit entre-nous niet volkomen toe te stemmen)doch
2egt pruilend zeer behartigenswaardige woorden: Indien men
er zooveel waarde aan hechtte, om zoovele vrijheden in de
grondwet op te nemen dan had de vrijheid van handel en
nijverheid eene eerste en voorname plaats daaronder moeten
bekleeden, en zeker den voorrang boven het regt van ver-
eeniging moeten hebben. Met die veelvuldige beginselen van
vrijheid, in de grondwet opgenomen, is in strijd de bepa
lingen omtrent de krijgsdienst enz. Het ware beter, voor-
zigtigerstaatkundiger geweest zich meer toe te leggen op
bezuiniging en vereenvoudiging en veriigting van de lasten
des- volks."
De heer van Beeck Yollepshoveiji heeft met genoegen gezien
t is of het de tegenvoeters betreft) dat de regering is over
gegaan tot de herziening onzer staatsinstellingen hetgeen hij
als eene wezenlijke behoefte voor het volk beschouwten reeds
veel eerder het geval had moeten zijn.
Niets hindert ons meer dan dergelijke uitboezemingen te
hooien van menschcndie geroepen waren, gezworen had
den en befaald wedden om voor dc belangen des volks op te
kooien; die heden erkennen dat het volk sinds lang herzie
ning der staatsinstellingen behoelde, terwijl zC gisteren hier
van0 niet wilden weten o! die regelrcgt tegenhieldendie
daardoor dus getoond hebben hoe ze hun eed en roeping be
schouwden. Zulke moedige kampvechters voor de belangen
des volks verdienen nadrukkelijk aangewezen, om bij de ver
kiezing voor eene nieuwe kamer daarop de noodige acht te slaan.
De heer Koter verklaart zich genoegzaam tegen al wat door
gezond verstand en volksbelang voorgeschreven wordt.
De hoeren van Haeksolte en Smit zijn ook van die moedige
mannen die thans de noodzakelijkheid eener ruime grondwets
herziening erkennen doch ze vroeger met de slaapmuts over
de ooren afgewacht hebben.
De heel kundige Menso raisonneert zoo als men dat van hem
kan verwachten. Hij is tegen de verecniging of splitsing van
provinciërf en wel om twee redenen, die geheet nieuw zijn
en alles wederleggen wat ooit ten gunste daarvan zou kun
nen gezegd wordennamelijk: lu leder Nederlander is aan
zijne gewesten gehecht, 2J Die verdeeling is niet van giste
ren." Dat heelen krachtige argumenten!
De heer Ielting schijnt een levendig voorgevoel te hebben
van zijne niet-herkiezinghij ijvert vreessclijk tegen de regt-
streeksche verkiezingen, met redenen die door Pioi". Opzoomer
enz. reeds lang volkomen wederlègd zijn.
De Heer Hiddema .Iongsma heeft zien als een perfect staats
raad voor den keizer van Rusland doen kennenhij is tegen
regtstreeksche verkiezing, voor het placet enz.
Met den heer Gevers van Endegeest zijn wij 't in één punt
eens: «De kamer is verguisd! Het is tijd dat de kamer ha
ren werkkring eindige en jilaats make voor eene andere volks
vertegenwoordiging!" met andere afgevaardigden dan den
heer Gevers van Endegeest voegen wij er bij.
De heer Nederbürgh herinnert zeer naïl' dat hij vroeger le
gen de grondwetsherziening was, maar nu ze van de Rege
ring is uitgegaan, er voor. Dat zijn onafhankelijke mannen!
De woorden vim den heer v. Twist dat neene geheele her
ziening der Grondwet het voornaamste vereischte vooi 't be
lang van 't vaderland is," dat »de aanbieding der eerste 27
ontwerpen eene bespotting van de belangen des volks was"
weten wij kwalijk te rijmen met zijne vroegere lijdzaamheid
en dankbaarheid voor de weldaden der regering."
De heer van Rosenthal is, lot onze verwondering, tegen
eene radicale grondwetsherziening; hij wilde die meer lang
zamerhand en geleidelijk hebben.
Over t geheel is er veel kool verkocht en heeft het ook
niet aan soep ontbroken. Of onze tweede kamer er zich door
op de hoogte van den tijd voor het vrijzinnig Nederland ge
toond heefl zouuen wij niet durven zeggen; voor Rusland of
Turkije zouden wij ze voor vrij liberaal gehouden hebben in
allen gevalle is hel ook hierdoor genoegzaam bewezen dat ze
niet de getrouwe spiegel dér Natie is! Hel doet ons ech
ter genoegen dat er zoo algemeen ook zelfs door de stereo-
lype jabroers, op vereenvoudiging en bezuiniging aangedrongen
is. Ons dunkt dat de Regering hier toch wel eenige Nota
var, zal genomen hebben. Overigens was de tegenstand niet
zoo groot, als men rede had te onderstellen, zijnde het 1ste
ontwerp met 48 tegen 8 stemmen aangenomen.
Wat gejubel in 't land, niet waar? Want ziet, nu
schijnt de nieuwe Grondwet te komen, de lang gehoopte,
de eindelijk toegezegde. En 't zijn geen wi-jewasjes die daar
komen, geen 27 lappen. Neen, liet nieuwe komt bijna zoo
als het bij 's Konings bekeering is Spgemaakt, bijna onvci-
valscht, bijna met al de gebleken welke het oogenblik
vordert. Met helden-grootheid en rotsen-vastheid staan
die gebreken daar pal: zouden wij dan niet jubelen?
Onze vertegenwoordigers babbelen er tegen, en stemmen
er voor. Zij olFercn op het altaar des vaderlands. Des
vaderlands, niet waar? Want, volksheil moet de hoogste wet
zijn. Waar dat heil van daan komt, doet er niet toe. Die
oude spreuk geldt steeds onder de nieuwe bekeering. Men be
hoeft de gebreken slechts heil te noemen, en klaar zijn wij.
Wel is Waar huilden wij ons evenzeer inet bezuiniging gevleid
als uiet bekeering: maar wie zou ook zoo'n beroerden en
verknoeiden boel besturen willen, zonder er goed voor betaald
te worden? Vivat het Oranjehui^! En zou dan niet de gloe.-
jende dankbaarheid des volks op den weg worden geholpen',
dien het met alle geweld in wil? Er zijn er nog wel die dc
