Li Lïï dt.«w'*n
onvermengd te vereenigen om het als eene afzonderlijke magt
in den Slaat te laten handelen, zal, op welk eene wijze ook
daargesteldaltijd eene anomalie zijn. Maar nog meer clan eene
anomalie, het zal altijd eene grove onregtvaardigheid zijn.
Wij hebben geene privilegies, gecnfc bevoorregting van per
sonen of standen, wij hebben volkomen gelijkheid voor de
wet; yvij zijn hier zoo naijverig op, dat men zélfs niet dulden
kan, dat gepromoveerden, alleen om haren doctoralen graad,
het steuiregt zouden mogen uitoefenen, uit vrees dat men het
als een voorregt zou kunnen beschouwen. Maar welk een
privilegie wil men moedwillig aan de weinigen, ver boven
anderen met goederen bedeelden in den .staat geven. Wat de
Regering en de gansche natie door hare vertegenwoordiging
goedkeurten heilzaam acht voor het algemeen, zal, met het
belang dier weinigen niet strookende, door dezen worden af
gewezen. Dit zal niet dikwijls gebeuren, maar juist in levcns-
kwestiën. Vergeefsch zullen de pogingen zijn om het brood
der armen, de nijverheid en den handel van de drukkende
belastingen te ontheffen, en deze op de schouderen der ver-
mogenden over te brengen. Een veertigtal vermogenden zal
voor de belangen der rijken waken en met de noodige magt
zijn toegerust om die belangen tegen allen te handhaven.
Het is meermalen aangemerkt, dat het van groot nut
kan zijn te weten wat andere volken van ons zeggen en den
ken. Er is zooveel gebluft van de eer en achting en 't aan
zien, waarin wij bij vreemden stonden, dat het wel dubbel
treffend moet zijn te zien hoe die hekken nu verhangen zijn.
Wat waarheid is?.... wij beslissen niet, wij deelen slechts mede.
Zoo bevat de Courrier Francais van 6 dezer een uitgebreid
stuk Affaires de Hollandgetiteld, waaruit wij 't onderstaande
overnemen. Daar wij echter allen schijn van kwaadwillig
heid willen vermijden, en niet weten in hoe verre dergelijke
mededeeling voor geoorloofd zou beschouwd wordenzullen
wij de hevigste uitdrukkingen verzachten of geheel achter
wege laten.
«Daar de Limburgsche kwestie," zoo begint het, welke
gewigtige gevolgen kan hebben thans de algemeene aandacht
op Holland gevestigd heeft, is het welligt niet onbelangrijk een
blik op den tegenwoordigen toestand van dit land. te slaan.
»Zie hier hoofdzakelijk, en volgens berigten die wij alle
reden hebben voor naauwkeurig te houden de staat van za-
ken in Holland
«Eene kamer van afg.evaardigen hoofdzakelijk bestaande uit
mannen van verjaarde en teruggaande begrippen, verklaarde
vijanden van alle hervorming, allen vooruitgang; en in deze1
kamer geen enkele individualiteit met "zooveel bekwaamheid
en vooral geestkracht om de enkele liberalen, die er in mog-
ten zijn, om zich te verzamelen. Eene kamer van senateurs
voor hun leven, reeds sinds lang uitgezocht onder al wat de
geldaristocratie en adel doms en vooral stijfzinnigs hebben. Geen
één uitstekendverlicht persoongeen een geacht letterkun-
dige, geleerde of kunstenaar heeft zitting in deze noodlottige
vergadering, de onvermijdelijke steen des aanstoots voor alle
soort van vooruitgang
■p O O
'iJtene magistratuur vijandig aan den democrati-
schen geest en dus aan het volk, omdat dit, als met regt,
den olïgargischen geest dreigt te verdringen, waarmede de
hollandsche magistratuur, die als eene erfelijke betrekking
ten dienste van sommige bevoorregte familiën is, zich sinds
eeuwen heeft doorzuid-getoond
»Eene uitgeputte s'atkist, een wezenlijk vat der Danaïden
onophoudelijk weder gevuld door eene natie, die de zelfver
loochening der opoffering teft het onmogelijke drijft; en im
mer weder geledigd door een bestuur(jp 't oogep-
blik weder een te kort van 25 millioenen francs;
"Belastingen, tot eene ongehoorde, ongeloofelijke hoogte
opgedreven, cn op 't punt van no'g vermeerderd te worden
door eene drukkende belasting op de bezittingen en op de
inkomsten van posten
"Eene oorlogsvloot, zeer voldoende op het papier: maar
niets beteekenenck in der daad; niettegenstaande de 8ü[) mil
lioenen francs voor de marine, ol' liever onder voorwendsel
van de marine, verspild sinds meer dan 30 jaar;
"Eene drukpers, aan de joden, aan de onedelste speculanten
overgeleverd, zonder eenheid, zonder invloed ten minsle
wat de groote dagbladen betreft. De kleine zijn beter en
zeer door 't volk gezocht. J e
"Een zieltoogende handel; een ten ondergebragte en uit-ge
lcleede buigerstand; een ontzenuwd, verbasterd volk van
honger stervende zonder zich te durven beklagen en'blind
voor zijne regten zijne kracht en zijne stoffelijke- waarde
een reeds ontzettend en dagelijks schnkbaarlijk aanwinnend
pauperisme; eene toenemende landverhuizing; eene betreu
renswaardige verdeeldheid tusschen protestanten en kathoiij-
»Tcn slotte: bovenaan, liet steeds oligarchisch bestuur,
in 't midden een uitgeputte burgerstand, tot voettrede voor
de aristocratie dienende en omlaag, een ellendig
lijdend volk, maar te zwak of misschien reeds te zeer vertrapt
om liet hoofd, en nog minder den arm, te -kunnen verheffen.
«Zie daar den tegenwoordigen toestand van Holland
"Laat ons, om dit bedroevend tafereel te voltooijen er
bijvoegen, dat er thans e<ine soort van comedif gespeeld wordt
de herziening der grondwet getiteld - Ongelukkig voor
het Hollandsche volk, dat zeker een beter lot verdiende
- Wij hebben dezer dagen onder de oogen gekregen de
eerste aflevering van een hoogst belangrijk werk, dubbel be
lang,-, jk au den tegenwoordigen tijd, namelijk Reis over Java
Madura en Bah door WR. van Hoeveel, Theol. ür en Pre-
dikant te Batavia. Het is ons doel niet zoo zee,- d;r
noeg bekend en geprezen worden); alleen wilden wij onzen
lezers doen zicnhoe ongunstig de schrijverdie ten volle
geregtigd is deswege te oordeelenover eene kolonisatie naar
onze O. Indische bezittingen fwairvm Cr,m
beuzelen) denkt. (waai van sommigen nog altijd
-De landverhuizing "zégt hij, »is in Nederlandaan de
ide van den dag. 1 alrijke familiën verlaten haar vaderland,
om in Amerika eene onzekere toekomst te gemoet te gaan.
Men wil zoo mogelijk die nutte burgers en nijvere handen
met voor de belangen van Nederland verliezen, en rigt daarom
nis "Ho 'ljnc p.i;kke,) naar deze gewesten, of hier geene kolo-
satie mogelijk zou zijn. Men spreekt van Ceram in de Mo-
u s, en eene Maatschappij voor kolonisatie aan de oevers
(Ier groote rivieren van Borneo heeft zich zelfs reeds gevormd.
s voor mij zou het onverantwoordelijk achten, indien ik
deze weinig overlegde plannen toejuichte en bevorderde; de
ondervinding,, die ik gedurende elf jaren in Indië heb opge
daan, geelt mij de innige overtuiging, dat Europeanen in
het gewone klimaat der stranden en lage landen der eilanden
van dezen Archipel, 'nimmer zich aan den landbouw zullen
kunnen wijden, zonder gevaar te loopen van binnen zeer
korten tijd eene prooi te worden van het graf: ik deel die
oveiluiging met alle onbevooroordeelde bewoners dezer ge-
weslen. Niet gaarne zou ik mijn geweten bezwaren met de
aanmoediging eener onderneming, waarvan ik, volgens men-
schehjke berekeningen de treurigste gevolgen voorzie."
Eene enkele streek (dc vlakte van Bandong) meent hij ech
ter, dat in vele opziglen geschikter zou zijn, doch hier treedt
het Indische regeringstelsel weder in den 'weg.
"Inderdaad, vervolgt hij, »ik ken maar één gegrond be
zwaar tegen eene kolonisatie in deze landstreekniet het
schrikbeeld, waarmee men in Nederland angst en siddering
tracht op te wekken, «dat van zoodanige onderneming het
gevolg zal worden dat deze Kolonie zich later onafhankelijk
van het moederland zal verklaren;" maar het zekere vooruit-
zigt, dat het tegenwoordige regeringssysteem ongetwijfeld een
einde zal nemen. Dat systeem van alleenhcerschmg en, zoo
als men het noemtautocratiedat systeem van Hoe volo sic
jubeo, dat systeem, hetwelk het bestuur over twintig milli
oenen zielen aan twee mannen, den Minister van Koloniën
en den Gouverneur Generaal in handen geeft, cn hun lot
van liet stat pro ralione voluntas van twee menschen afhan
kelijk maakt; dat systeem, waardoor een budget van tachtig
millioenen zonder'verantwoording aan de administratie van
den Minister cn den Gouverffiüi-Generaal is overgelaten ter
wijl men in de vergadering der volksvertegenwoordigers'haar
klooft over elk onderdeeltje van een budget van vijf en ze
ventig millioenen, waarvan bijna de helft de rentebetaling dei-
schuld betreft; dat systeem, hetwelk de oorzaak isdat
Neêrlandsch-lndië zonder systeem geregeerd wordt, en heden
wordt afgebroken, wat gisteren werd opgebouwd, al naar
het individueel gevoelen van den tijdelijke» Gouverneur-Gene
raal en Minister van Koloniën het medebrengt; dat systeem,
hetwelk alleen mogelijk en bestaanbaar is, zoolari" de Neder-'"
landsche Natie, ook de Volksvertegenwoordigers ook de
Raad van State er onder begrepen, onkundig blijft'van hare
hoogste materiëlebelangen van den grondslag van haar be
staan van de bron harer herleving en welvaart in de toe
komstdat systeem zal, wiskunstig zeker, bij eene kolonisatie
vallen; want, in weerwil van alle voortgezette pogingen tot
geheimhouding, zal dan de ware toestand van ludtë, zullen
dan dc handelingen der Regering niet meer aan het oog dei-
natie te^ onttrekken zijn. Dan zullen er oogen wezen, niet
met een' gekleurden bril gewapend, onpartijdige oogen, die
niet op eenen verren afstandmaar van nabijop de plaats
zelve, in het glazen huis der administratie kunnen zien en
die zich niet door generale en abstrakte redeneringen of uit
de lucht gegrepen paradoxen laten verblinden.Ik bid de
Voorzienigheid, dat mijne landgenootcn hunne oogen mogen
