3.
•!\v v>s
Beis OTcit' fiiosi-!iï<Ilë.
/Raad van Staf'i, Ui onmatig.' #jfc- voor het hu.s des Iso-
/ifongs. -De taaffAteWifnfy-eran.lerd, de pohtieke fouten heeft
%enMat%. staar>t.deszeTf* is&pH, de aristocraat zit er nog in.
i W(f zMlen-.iWuiW «loovU^an de opregle. voornemens om
K\w '-i I m»„ niet al de hoofdstukken van het
.BSPMuimêedv zoo lang men niti ai
af, tonder er één over te slaan onde. han-
ieTsTen dus rnet het Huis des Rollings een aanvang
I i\ tnan thans weder, dat de ministers
maakt. De geruchten gaan uw»»
i i Le hp7tiinieineen te maken in het petso-
ernstis bedacht znn om D(.zuimD"ö
neel hunner departementen. Als 't waar .sdan hebben w.j
het oude lied. - Eenige ondergeschikte ambtenaren en kin
ken worden gepensioneerd, en de aanblijvende» krygercfli.ge
verhoog,ng van tractement voor het meerdere werk. Spoedig
echter blijkt het, dat deze het met af kunnener worden
weder nieuwe bij aangenomen, en het slot der manoevre is,
dat de natie eenige pensioenen meer te betalen heeft.
Wierd het tractement des Romngs op een half millioen
dat van den Prins van Oranje op een ton gebragt,. dan was
er ten minste een degelijk begin met bezuiniging gemaakt
dat hoop zou geven .op meer. Maar wordt dit hoofdstukover-
eeslagen dan loont men, dat men ook in de bezuinigingen
weer consideraties wil laten gelden, en verraadt men flaauvv-
heid en inschikkelijkheid en transactie daarwaar zij al zeer
weinig te pas komt. De koninklijke familie is rijk genoeg
kon de Ikoning nog veel rijker wezen, dat gaat de natie niet
aan de natie is eene burgerlijke natie, die van de behoef
ten en manieren van vorsten geen verstand heeft. Maar zoo
veel weet zij, al was het uit de woorden van deo tijdelijk
voorzittenden Minister, dat zij eénen eenvoud.gen burgerlij
ken zin heeft, en dat zij het huishouden van staat op eene
daarmede overeenstemmende wijze wcnscht ingerigt, op eeuen
burgerlijken voet wenscht gebragt te zien. Ue natie wil ook
in haar publiek bestaan leven als een burgerman. Daartoe
was ongetwijfeld de republikeiusche regelingsvoi m die, een
jaar geleden voor ons land nog eene onmogelijkheid, thans
de gemakkelijkst tot stand te brengen zaak zijn zoude, het
doelmatigst. Doch de natie hecht aan het huis van Oranje,
en wil een Roning uit dat huis aan haar hoofd hebben, bil
lijk is het dandat de Roning zich eenigzins schikké naar
het groote gezinen niet alleen verkwistend veel geld ver
bruikt, terwijl ieder zijner onderdanen genoodzaakt is zich te
bekrimpenen een derde het noodige met heelt voor zijn
onderhoud. Noodzakelijk is het, dat men de Regering ol tien
Roning hiervan overtuige, ofschoon dit, na al de adressen en
de vertoogendie dit punt hebben aangedrongen, eene zeer
moeijeiijke zaak schijnt. Doch er zijn dezer dagen meer groole
moeijeiijkheden overwonnen of verzet.
[Ingezonden.)
Men moet eenige jaren in Oost-Lndiën hebben doorgebragt,
om zich een duidelijk begrip1 te kunnen makenvau de me
nigvuldige afwijkingen die er plaats vindenzoowel ten aan
zien van het onbeloond laten van .verdienstenals door het
voortschoppen van jonge lieden zonder eenige ondervinding,
welke er met zoogenaamde protectie uit Nederland aankomen.
Het zal wel geen betoog behoeven, dat een Bestuur om
goed bepaaldelijk goed te wezen dient te zijn zamengesteld
uit mannen, die wars van alle partijdigheid den naam van
bekwame ambtenaren mogen voeren; en toch! dezulken vcr-
meenen wijmoet men niet zoeken ondei die llecien Oudgas-
ten, bij wie het egoïsme eeoen te hoortn trap bereikte,
die er slechts aan denken om hun kapitaal te vermeerderen,
en voor het overige (zoo als men zich in Indien uitdrukt)
om lekker te leven terwijl door de ongelukkige protectie dik
werf een toestand geschapen wordt, die de noodlottigste ge-
volge^ na zich'sleept behalve het onregtmatige van het be-
voorregten van dezulke, wier geheclc verdienste in hunne, ge
boorte-acte ligt.
Dit is de wijze niet om de Rolonie in welvaart te dóen
toenemen nog minder om er een' goeden geest te doen
beerschen. Evenmin als zij in heL Bestuur hehooren moet
het noodig geacht worden diegenen er plaats in toe te
kennen, die door bewijzen staafden, ja, zeils door ver
andering van woonplaats dit karakter nog meer bevestig
den, dat feesten en andere vermaken hun meer ter harte
gaan dan tietgeen de Rolonie zelve betreft. Wij koesteren
daarbij den wensch dat ook nimmer meer zoodanige ambte
naren in hunnen vorigen rang worden hersteld,- die reeds
eene reeks van jaren hier te lande het pensioen genoten en
dit herstellen in hun vorigen rang alleenlijk uit behoelte naar
hecrschzucht verzochten immershunne handelingen droegen
daarvan later ruimschoots het kenmerk, terwijl zij niet alleen
ongeschikt zijn, maar altijd blijven zullen om tot het stichten
van eenig nut iets bij te dragen.
Eene Commissie, vereenigd uit mannen, die eenmaal bewij
zen gaven van belangstelling in alles wat tot heil van het
Vaderland en derzeler bezittingen kan strekken, meteen
onderzoek omtrent den Staat van lndië te belasten (vooral
de buitenposten niet te vergeten) zoude ongetwijfeld omdat
het-zuiveren zal, verbeteringen ten gevolge hebben 'verbete
ringen die eerst dan zullen plaats vinden, wanneer' met het
aangevoerde, zoodanige verdienstelijke Ambtenaren in het
Bestuur zullen zijn opgenomen, die kennis van zaken hebben
en eigen arbeid met reglvuardigheid weten te noen gepaard gaan'
Dan, wij houden er ons verzekerd van, zal de Rolo
welvaart blijkbaar toenemen, en tevens liet aantal der oude'"
«lanen verminderen, wier goede geest zoo zéér ondermijnd
wordt (want niets toch wrocht zoo veel tegenzin, niets ver
ntetigt den ijver zoo zeer, als het onregt)en bovenal het
getal dergenen, welken voor den oogenblik niets anders over
blijft dan met geduld den tijd af te wachten waarin zij zich
voldoening zulten weten te verschaffen voor verregaande on
verdiende behandelingen die hun als belooning toegerekend wer
den voor lange en trouwe diensten, voor bijna onoverkome
lijke moeijeiijkheden achtereenvolgende jaren in de verschil
lende gedeelten der Rolonie; behandelingen die, hoewel aan
verschillende zienswijzen onderworpen, door eigen bewustzijn
van eene reeks van jaren onafgebroken trouw gediend en an
dere diensten in het belang van den Slaat bewezen te hebben
verdedigd en geregtvaardigd blijven.
Wij Hopen dat nadere inlichtingen zullen medewerken, om
eerlang eene volledige omschrijving betreffende een en ander
te laten volgen.
Op de dezer dagen te Tiel gehouden algemeene vergade
ring der Ueidersche Maatschappij van Landbouwis door 't
bestuur derzelve een algemeen verslag over den toestand van
den landbouw in Gelderland uitgebragt, waaruit wij 't vol
gende overnemen
aGelderland mag met zelfvoldoening op den staat zijner
houtteelt zien. De verdeeling dei' gemeentegronden doet hout
gewassen aankweeken op plaatsen vroeger alleen bestemd voor
schapeweide en plaggezigl, en ook in 't verleden jaar zijn,
voord op de \*el'uwe, hoogst belangrijke sommen voor de
houtteelt besteed. Houttcelt, 't zaaijen en aanplanten van
dennen in de eerste plaats is op verre de- meeste Geldersche
■woeste gronden de eenige voordeelige wijze van-ontginning
en wat philanthropische voorstanders van zoogenoemde bin-
nenlandsche kolomsatien ook beweren zij kunnen niet becij
feren dat op aanmerkelijken alstand van bevaarbare rivieren
el' kanalen, dat op de hooge Veluwe, landontginmng door
akkerbouw met voordeel ondernomen kan worden. Denne-
bosschen daarentegen vereischen zoo geringe eerste uitgaven
geven zoo zeker althans de gedane uitgaven terug, en berei
den den bodem zoo uitstekend tot edeler culturen, dat men
niet genoeg kan aanraden alle ontginningen op onze heide
velden met dennen te beginnen.
VVij mogen niet verzwijgen dat in 't vorig jaar bij Apel
doorn eene reusachtige proeve ondernomen is, die het zooeven
gezegde zoo wij hopendeels zal logenstraffen de ontgin
ning nuil. van den lir. Moorrees op ztju goed Ilohenheim. Dc
50 bunders zeer goede roggestaande waar voor een jaar nog
heide groeide, de opbrengst aan gemeste kalven van een 70
uitmuntende melkkoeijen de opbrengst van een lOOtal scha
pen kunnen dit jaar reeds den stouten ondernemer eenige
tegemoetkoming verschaffen; maar onsaan kleine akkerbouw-
ontginningen gewend, is het moeijelijk inlezien dat hier voor-
uitzigt is op zuivere winst. Overigens is de ligging van 't
landgoed, nabij een straatweg en de Deventer marktte gun
stig, om uit 't slagen dezer onderneming onvoorwaardelijk te
besluiten tot dergelijke landontginningen op meer afgelegen
heidegronden.
ii Wij wenschen dat de Hr. Moorrees de juiste uitkomsten
zijner onderneming publiek make. Gelukt zij en kan elk
zich daarvan door cijfers overtuigen, dan zal gewis menigeen
hem navolgen. Want 't is hiertelande niet gebrek aan ka
pitalen, dat dergelijke werken belemmert, doch maar af te
zeer op ondervinding steunende vrees, dat kapitalen daarin
gestoken, verloren gaan."
Voor hemdie de dagelijksche gebeurtenissen in de politieke we
reld met een oplettend oog gadeslaat, bijcdt zich ruime slot aan tot
ernstige overweging. Zoo werd de opmerkzaamheid van den schrijver
dezei regelen op een punt gevestigd dat met onze aanstaande herzie
ning der grondwet in een naauw verband slaat. Wij bedoelen liet on-
dervvijs.
Bij de lezing en bcoordeeling der verschillende adressen en brochuren
die op dize zaak betrekking hebben, drong zicli ons onwillekeurig de
