NIEUWS" Ei
I
24 «1 u11ij UUii.
B8e I®oi*tefeiïiIIe van Moloaiëu.
KALEIBOSKOOP.
ZWOLLE, DEVENTER,
Dit blad verschijnt gerepeld alle Zatiirdagen. De
prijs van het abonnement is voor Zwotie, Deventer,
Zutphen en Apeldoorn Tó cent in de drie maanden;
•veral elder» franco per poatST/jcent. Alle post
kantoren nemen bestellingen aan.
De prijs der Advèrtèntiën is van éóri tot vijf regels
50 cent, en 10 cent voor eiken meerderen regel, be
halve 5ücent zegelregt bij iedere plaatsing.
ZUTPHENAPELDOORN.
De Advertentiën moeten vóór Vrijdag middag vier*
uur ter Drukkerij te Deventer rijn ingezonden.
Alle toezendingen voor dit blad bestemd moeten
franco geschieden, betzij door bemiddeling der Post
kantoren, of te Zwolle bij VV. E. J- Tjsenk Willink;
Deventer, A. Ten Gunnb; Zutphen, J. II. Mellink;
Apeldoorn, B. Gunning.
Wij lijn wel eene ellendige natie!
Reeds is het meet' dan drie maanden sedert wijzoo men ons
vertelt, van den weg des-Behouds en bekrompenheid al', en op
dien van vooruitgang en vrijzinnigheid zijnen nog is het niet mo
gen gelukken negen mannen te vinden, die bij hunne liberale
denkwijze genoegzame kunde bezitten om den tijdelijken mi
nisterraad voltallig te maken. Er is nog niet eens een tijdelijk
minister van koloniën te vinden. Niettegenstaande het veel
omvattende en uiteenloopende van dit departementniettegen
staande het hooge belang onzer bezittingen in Oost en West,
in weerwil van de overtuiging, zoo dikwijls ook van regerings
wege geuit, dat die gewesten eene vaste hand eischen tot
besturing, en het Behoud op grond daarvan niets van de au
tocratie meende te moeten opgeven, blijft nog altijd deze por
tefeuille als een aanhangsel tot zijn eigenlijk ministerie in han
den van den minister van marine. Zoo arm is de liberale
partij aan kundige personendat in 3 maanden onder hare
rijen geen man te vinden is, om tijdelijk dit ministerie waar
te nemen.
Maar dit is immers te dwaas? Wij mogen al geen overvloed
van uitstekende mannen hebben, zoo erg zal het nog niet ge
steld zijn, wanneer het zoeken ernst ware. Niet allen, die
zich na het bekleeden van hooge betrekkingen in Indie thans
in 't moederland bevindenzijn doorbrengers of intriganten
in tegendeel, zijn er al een paar zoodanige onder, verre de
moesten zijn mannen van onbesproken wandel en opgeklaard
versland. En waarom zou er onder de mannen die lndië
wel niet gezien, doch dos te meer bestudeerd hebben, geen
gevonden worden, geschikt om tijdelijk dit ministerie te aan
vaarden
Er moet iets anders achter zilten, en wanneer men zekere
redeneringen en geruchten en vertrouwelijke gesprekken -en op
gaven van persoonlijke gevoelens met elkander vergelijkt, is
het niet moeijelijk te raden, wat dit zij? De lieer Baud moet
de eerrig mogelijke persoon voor dat. ministerie zijn en blijven.
Er is onder 3 millioen Nederlanders maar één man, aan wien
dit zoo gewigtig departement van algemeen bestuur kan wor
den opgedragen; kan de heer Baud het niet zijn, dan niemand.
En welke zijn de eigenschappen, die dun heer Baud zoo
onmisbaar maken, dat niemand in staat is de plaats te be
kleeden, welke hij ledig laat?
Hij is kundig en een eerlijk man!
Ziedaar onze ellendigheid ten top! Een tweede, die eerlijk
en kundig is, weet men niet te vinden, om zelfs maar tijde
lijk als minister van koloniën te fungeren.
Niemand die den gewezen minister kent, of zijn bestuur
heeft gadegeslagen, zal het in twijfel trekken, of zijn karak
ter is onvatbaar voor elke laagheid en oneerlijkheid in zaken
van administratie, en hij bezit daarbij de kunde, welke een
veeljarig beleid van zakengepaard aan eene buitengewone
werkzaamheid, kan geven. Dit neemt echter niet weg, dat
er in lndië menigvuldige klagten rijzen over terugzetting van
oude en beproefde ambtenaren voor jeugdige en nieuwelings
uit Europa aangekomen beschermelingen van den heer Baud,
behoorende tot zijne magen en vrienden, die bezit nemen van
bestaande of opzettelijk gecreëerde posten, waarop anderen regt-
matige aanspraak hadden. 01 dat er vergunningen tot het
opzetten van ondernemingen aan zoodanige magen cn vrienden
zijn toegestaan, die alleen konden gelukken ten koste van
het bestaan van den soberen inlander.
Op de kunde van den heer Baud of liever op zijne be
kwaamheid als regent wordt eene duistere schaduw geworpen
door zijne vrees voor openbaarheidwelke zoo verre gaat
dat hij, al wat het wezen der koloniën raakt onder een huis
zou willen zetten, ten einde er niemand ongenoodigd een
blik in zou kunnen werpen. In deze worsteling van den
duisterheidszin van den heer Baud met den tijdgeest, die
openbaarheid verlangt, ligt hij, zoo als het gaat, nu eens
onder, dan weer boven; maar zeker is het, dat hij, hoe
meer het hem gelukt geheim te houden des te meer doet
zien dat hij niet genoeg met den tijd is meegegaan om lid
van een ministerie te worden'twelk volledige openbaarheid
tot beginsel hebben zal.
liet kenmerk van het bestuur van den lieer Baud is partij
te trekken van de iorigtingen en het stelsel van den heer du
Bus de Gisignies en van den Bosch; deze, wat de grondslagen
aangaat, onveranderd eo onverbeterd bij te houden, maar ze
eenig en alleen in de rigtïng van «lirekt geldelijk voordeel,
piet te ontwikkelen, maar te persen; de koloniën, neen,
Java, waar hij genoemd stelsel ingevoerd vond, productief te
maken, zoo als.de heer van Hall de belastingen productief
maakte. Yerdrooge er ook de bion om, er uit scheppen,
wat er in is; versterve er ook de plant om, drijven om de
meest mogelijke vrucht te krijgen. Opofferingen om ergens
iets te verbeteren of vooruitzigten op nieuwe voordeden te
openen, daar niet het minste van; zelis voor eene behoorlijke
bescherming der kusten tegen de zeel'oovers niets over hebben
de andere bezittingen verwaarloozen wijl zij voor 't oogenblik
zoo veel niet afwerpen alle zorg tot Java bepalen. Eenmaal
ga de boel te gronde, of mogen er schatten noodig zijn om
het kwaad, 't welk men moedwillig veroorzaakte of liet voort-
kankeren, te sluiten en te herstellen; «lie dan leeft, die dan
zorgt, als Java nu maar batige saldo s oplevert.
Daartoe de bescherming cn uitsluitende handhaving der Han
delmaatschappij in al hare misbruiken, er» tot zulk eene mate,
dat men haar monopolie op monopolie schenkt, haai de kust
vaart door particulieren en de Indische koopvaardijvloot laat
vernietigen en allen ondernemingsgeest laat verstikken.
De cenige bestemming van Neerlandsch lndië onder het
beheer van den heer Baud, moet zijn te produceren voor de
schatkist cn de Handelmaatschappij. Van hier een kinderlijke
angst en ingenomenheid tegen elke particuliere onderneming.
Geen grondbezit van Europeanen op Java, geene kolonisatie
in lndië. De heer Baud wilde eens het nemen eener proeve
toestaan op Obie cn Howamohelklaarblijkelijk wijl hij dacht,
dat zijn toch verloren posten. Staatseigendom zijn de kolo
niën en alleen te exploiteren ten bate der schatkist. Den