desueugde Iterigteu. alles zoo best bij ons, cn moet men er niet onbedachtzaam verandering of reactie in biengen. Ook extraordinair stichtelijk zullen naast elkander staan art. 10 van het ontwerp, waarbij het regt van vereernging (ook voor woelgeesten onder den ruimen hemel) wordt ei kein en art. 291 van den Code^penal, waarmede uien alle vereeni- gingen van meer dan twintig personen des noods op het jak zal zitten. Want hoe zou men art. 291 zoo spoedig de ach terdeur uit krijgen? Er is vooreerst wel wat anders te doen. Hoe vele weldenkende nederlanders (behalve hunne vrouwen cn kinderen) zullen eeist nog duizende spaken in en uit het wiel moeten werken »tot aan de invoering der nieuwe gt'onu- wettige orde"! Komt tijd komt raad, hé? Ondertusschen luidt de consigneom hier en daar tusscben die liberaliteilen welke men toch vooreerst maar moet laten rollen, als het ware bij toeval iets stichtelijks in te vlechten. Wie weet, of zelfs niet de schreeuwers en het volk toevliegen om zulke stichtelijkheden in protectie te nemen, zoo ze maar met eenig beleid zijn ingevlochten Nog iets over vrijheid van Onderwijs. Het schoolonderwijs moet onafhankelijk zijn van alle staat" kundige kleur en kerkelijke sectegeest. Bij het reglement op het lager schoolwezen en onderwijs van 3 April 1806, werd wel uitdrukkelijk bepaald dat het onderwijs in het leerstellige van elk kerkelijk genootschap niet door den schoolmeester ge schieden zou. En met regt. Verder behoeven wij niet te herinneren, dat het doel van 't schoolonderwijs in het op leiden der kinderen, tot alle maatschappelijke en christelijke deugden bestaat. Hieruit volgt dat het christelijk beginsel aangekweekt, en als de grondslag van alle vorming beschouwd moet worden. Wil de onderwijzer dat doel bereiken, dan moet zijn onderwijs vrij zijn van allen staatkundigen en ker kdijken dwang: anders wordt het doel, door 't onderwijs beoogd onmogelijk bereikt. In allen opzigte echter moet het onderwijs vrij zijnd. i. moet de onderwijzer het regt hebben, om die vakken te doceren, waarin hij bewijzen van voldoende bekwaamheden gegeven heelt. Dit is zijn regt en bovendien voor t onderwijs bevorderlijk. Alle onderwijzers te zauien genomen, behooren een lig- chaam op zich zelvcn uit te maken. Vindt een lid van dat ligchaam het dus goed eene school te beginnen of huisonder wijs te geven, hij heeft daartoe het regt, en elke beperking hierin is eene aanmatiging, strijdig met het idee van vrijheid. Doch bovendien is die vrijheid voor de zaak van 't onderwijs bevorderlijk de onderwijzer weet zijne verpligtingen en kent zijne leerlingen en hunne behoeften naar gelang van die be hoeften moet zijn onderwijs geregeld worden, en zulks kan hij niet doen, wanneer hem commissiën of stedelijke besturen voorschrijven al ware het ook niet willekeurig wat hij te doceren, en wat hij na te laten hebbe. Zoo dwingt men, misschien zonder het te bedoelen, somtijds de ouders, om hunne kinderen van een bekwaam en kundig onderwijzer weg te nemen, ten einde ze bij een knoeijer in datgene te laten onderrigten waartoe deze alleen het jus docendi hebben kan. Ieder onbevooroordeelde zal ons het noodlottige van dergelijke bepalingen en beperkingen moeten toestemmen. Ziedaar onze gedachten omtrent tiet onderwijs vlugtig neergesteldhet is ons niet onbewust, dat vele onderwijzers weinig zich met deze gedachten zullen vereenigen, en zich eerder van het te gendeel overtuigd houden; doch zij zullen ons moeten toe stemmen, dat het gezegde «Vrijheid van Onderwijs, het graf van alle ware vrijheid," geenszins door de ondervinding be we zen is, en dat vele menschen dit zeggen napraten, ómdat zij door vrijheid van onderwijs niets anders verstaandan den Weg open te stellen lot kerkelijk onderwijs op de scholen: terwijl juist deze aanmatiging der geestelijkheid, even als elke andere, geheel strijdig is met deze vrijheid. Legden. Zutphen, 8 Junij 1848. Naar men verneemt, zal alhier op Maandag den 19 Junij 1848 eene zeldzame feestviering plaats hebben. De Heer J. Prins, Organist der Groole Kerk, viert alsdan zijn öüjarig jubilé als Organist. Drie en veertig jaren strekte ZijnEd. onzer stad tot sieraad door zijn solide spel. Geen wonder dat het berigt van zulk. eene feestvieringwelke zoo weinig kunstenaars te beurte valt, algemeene deelneming en belangstelling verwekt. Zijn Concert zal worden opgeluis terd door een groot aantal leden der beroemde Zangvereeniging Euterpe, te Arnhem, die bereidwillig hebben aangenomen, Ofschoon wij de plaatsing van dit stuk niet wilden weigeren, be grijpen wij echter niet hoe liet christelijk beginsel, bij uitsluiting, te rijmen is uiet eene Grondwet die alle godsdiensten gelijk steit. lied het genotvolle van het muzijkale feest door hunne talenten te vethoogen. Wanneer men daarbij bedenkt, dat de edele Con certgever zoo belangeloos isdat hij van de geheele opbrengst heeft alstand gedaan ten behoeve der Hervormde Armen dan kan het niet betwijfeld worden, ol' een ieder zal door zijne tegenwoordigheid hulde brengen aan den bekwamen Organist en zijne kunstvrienden, en daardoor tevens bijdragen dat ook de Armen vruchten plukken van het feestgenot der meer gegoeden. Te Leicester is 1.1. Maandagavond in de opene lucht eene groote meeling van vruuwen gehouden uin over de openbare aangelegenheden te spre ken, doch zij werden door eene zware regenbui uiteengedreven.De prins van Pruisen is te Arnhem gepasseerd r/ weder naar zijn land ver trekkende.' De Leeuwarder kermis zal dit jaar weder gehouden wor den. De tentoonstelling aldaar schijnt enkel met de tentoonstelling van den gouverneur te zullen afloopen. Den ex-ministers Lisr cn vis Ztiu.ES va» Nijevelt is ieder een pensioen van /'5.000 toegekend, genoeg om er aü gezinnen van te .doen leven. Eu men vraagt uo^ van waar de armoede komt! Te Zierikzee is een adres aan het bestuur dier stad ingeleverd van 75 handteekeniugen voorzien, alle van menschen «door God en de Nuiuur met gezoudueidkraenten en lust lot allen arbeid toegerust" om werk te verzoeken ten einde voor hun zeiven en liuuhe huisgezinnen door eerlijke werkzaamheid het brood te mogen ver dienen. Er zijn weder eene menigte nieuwe ridders, een nieuwen gouverneur en een nieuwen ün.iiilie-imnister benoemd, overigens blijft nog alles bij l oude. Den 14 e. k. zal de 2de kamer weer bijeenko men; wij hopen om belangrijker zaken dan de vorige keer. Te Bel- lingewolde heeft een minialuur muzijkleest plaats gehad. Volgens sommige berigten zou de Paus van zijn wereldlijk bestuur afstand gedaan hebben, om zich alleen bij liet geestelijke te bepalen. De superin tendent Blücusei. te Berlijn werd onlangs gedrongen aan de burgerwacht deel te nemen, liij verschoonde zich center met te zeggen, dat zoolang niemand voor hem wilde preken, hij ook voor niemand op de wacht behoefde te slaan. Den 0' dezer is le Tiet de derde algemeene Verga dering der Maatschappij van Landbouw gehouden, waartoe door eene dame koot was ingezonden. Op dien dag zijn van daar de eerste ker sen naar Engeland gezonden. Men is niet zeer geslicht over tiet ont haal, dat eene depuUlie van Weener dames naar de keizerlijke familie te lrispruck, om deze te verzoeken weer naar de hoofdstad te komen, ondervunden heelt, bi: keizerin, aartshertogin Supiiia cn aartshertog Joiiakn gaven le kennen dal zij niet eer zouden terugkeeren, alvorens de studenteQ uit elkander gejaagd en de voormalige orde van zaken hersteld zou zijnde keizer echter nam de dames de petitie af, zonder een woord te spreken en ging heen. liet zal nu blijken of liet volk langer zonder een keizer, of een keizer zonder het volk kan. Te Brussel hebben de koekbakkers en wiukclieis in kinderspeelgoed zich bij het lPjarig Nederlaudsch gezanlje wezen recommanderen. In Hanno ver schijnt men niet Z. MErnst August ook niet zeer te vredenen hebben er bewegingen plaats gehad um hein van den hals le schuiven, dat echter nog niet gelukt is. Door Buis en Jouels I. I. DouJerdag ten tooneele gevoerd de Oranjerie ran Versailles. De JNtderl. Oranjerie kost 't volk te veel geld om zich met gene le vermaken. Tot lij der prov. staten is benoemd, in plaats van den lieer \VStolte de Heer A. Fortuijn. Wij nieenen die keuze eene zeer gelukkige te mogen noe men. De Italianen hebben door de inneming van Peschiera een be langrijk voordeel op de Oosleurijkets behaald. Ook te Praag heeft zich eene voörlooplge regering voor Boheine» opgeworpen, om dit land adieu aan Oostenrijk te doen zeggen. 3 preuikanten5 ouderlingen, en 8 diakenen zijn te Leijdcn niet geweld dour burgemeester en welhouderen, bijgestaan door de loffelijke politie, uit hel Uuiszitten- en Diaoouiear- nieugesticht verdreven, leu gevolge daarvan heeft prof. van Oordt voor iiet bevelhebberschap van het corps rustbewaarders van studenten be dankt, cn alle studenten hunne demissie gegeven. Ook van elders verneemt uien dat vele rustbewaarders bedanken, omdat ze meunen te nierkeu dat men een ander doel met tien beeft dan zij aanvankelijk dachten. SitjacSls-Aiteasw» van Bevcnlcr, 1. Publicatie van Burg. cn Welh. Kennisgeving, dat liet laatste Kwartaats-kohier van liet Patéiilregt voor liet dienstjaar 1847/s ten Kan tore van den Ontvanger executoir is verklaard. 2. Kennisgeving, dal de Rekening over het dienstjaar 1S47/s van a' lieden, gedurende 14 dagen des morgeus van 10 lot 1 uur op oe Stads Secretarie ter inzage is gelegd. 3. Ouk in deze stad is thans door vele geachte ingezetenen een adres aan Z. M. geteekend van adhaesie aan de onLwerp-grondwit, en bespoe diging der herziening. WATERHOOGTE te DEVENTER, 's morgens S ure. Junij 21 patin 4 duim. 21 3 21 4 21 5 8 Junij 21 palm 9 duim. 9 22 .3 MARKTPRIJZEN te ZWOLLE, 9 Junij 1848. TARWE 8 10 A 3.60. ROGGE 5.00iA f 5.00. BOEKWEIT f 4.40 a 5.80 GARST ƒ4.00 a 4.40. HAVER ƒ2.70 a ƒ3.60. AARDAPPELEN 1-80 a 2.60- BOONEN ƒ5.30. BOTER n. p. f'O.Ö2'/3. a f 0.70 ton f 15.00 4 f 15.50. GRAANMARKT tf. DEVENTER, 9 Junij 1848. Ofschoon heden, te rekenen naar den lijd van het jaar, veel granen ter markt waren, werd het aanlijnde tot eenige verhooging bij vorige marktdagen vlug opgeruimd. De volgende prijzen werden besteed, alst Voor TARWE 7.25 A 8.25. ROGGE 5.00 a ƒ5.40. BOEKWEIT 5.25 A ƒ6.00. GARST 3.50 a 4.00. HAVER van de zolders

Periodiekenviewer van Erfgoedcentrum Zutphen

De Kaleidoskoop (1846-1851) | 1848 | | pagina 3