NIEUWS- Ei
ADVERTENTIE-BLAD.
22 April 1848.
N0. 17.
ES3 Bij dit No. ontvangen de geabonneerde»,
van den Kaleidoskoop gratis eenebrochure, getiteld:
Ontwerp van Grondwet voor het Ivoningrtjk der
Nederlanden, enz.
mEÊBm
KALEIJHMOOP.
2WOLIE, DEVENTER.
Dit blad verschijnt geregeld alle Zaturdagen. De
prijs van het abonnement is voor Zwolle* Deventer
Zulplien en Apeldoorn 75 cent in de drie maanden;
overal elders franco per poetÖTi/jceDt. Alle post
kantoren nemen bestellingen aan.
De prijs der Advertenliën is van éón tot vijf regels
50 cent, en 10 cent voor eiken meerderen regel, be
halve 55cent zegelregl bij iedere plaalsiug.
ZlTPHtSll'El.DOOii.V
De Advertentién moeten vóór Vrijdag middag vier
uur ter Drukkerij le Deventer zijn ingezonden.
Alle toezendingen voor dit blad bestemd moeten
franco geschieden, hetzij door bemiddeling der Post
kantorenof te Zwolle bij W. E. J. Tjbenk Willink
I'/evenler, ATer Gunne; ZutphenJ. II. Mellink;
Apeldoorn, B. Gunning.
lïi vi VTr.H, Vrijdag 21 April.
A]|e licht heeft zijn schaduw, alle goed zijn kwaad,
alle lusten zijn lasten, dachten wij ook toen wij bij onze ge
zegende staatkundige omwenteling de zee van nonsens in proza
en& poëzijin boeken, pamphlettcn en dagbladen aanschouw
den die daardoor losgebarsten is.
Wij bedoelen niet den nonsens der behoudende partij die
slechts door een ijdel gepruttel en laf gezeur hare spijt kond
geeft, zoo als b.v. Br. nog steeds in de Drentsche Courant;
doch'waarnaar thans niemand meer hoort; wij meenen de
flaauwe, onbeduidende, jammerhartigc uitboezerningen van
zocewilde liberalen zelfs, die denken, dat de zaak niet goed
kan" gaan of zij moeten ook hun woord zeggen.
Van dat allooi zijn, helaas, de meeste der gelegenheidstuk
jes van den dag, als daar zijn Mr. Perk's lessen uit Parijs
Westerman's en Abbink's Hulde aan den KoningHoogeveen
Sterk's Ontboezeming, Mohrman's Fantasie cn honderden an
deren. Of Suringar met zijne scheeve redeneringen en ver
draaide voorstellingen, waarbij hij het volk. van Nederland
al bijster weinig gezond verstand schijnt toe te kennen ook
niet beter gedaan had te zwijgen, zouden wij niet durven
ontkennen.
Te aangenamer is bet daarom het een en ander te vinden
dat zich door geest en strekking aanbeveelt, en ook buiten
bet merite (le l apropos nog andere verdiensten bezit.
Wij rekenen daaronder een werkje van den Heer Mr. J. van
's Graven weert het oogenblik en de toekomst getiteld. Hij
den «an« der regering in Nederland was, sedert eene lange
reeks van jaren, voor hem, die niet ambtshalve tot spreken
geroepen was, het zwijgen de welsprekendste afkeuring,"
zegt hij. Thans echter acht hij zich verpligt voor zijn ge
voelen uit te komen.
Op het laf geteem van zooveel pruiken en schijnheiligen (he
laas, ook bij ons maar al te menigvuldig)dat de tegenwoordige
beroerten cn omwentelingszucht aan zedelijke verbastering van
het mcnschdom en gemis van Christelijkcn geest moeten ge
weten worden, antwoordt bij: Doch men vergeet, dat die
geest vroeger niet zuiverder was en dat die geest niet be
staat in het opvolgen van een aantal kerkplegtigheden en
gebruiken, uit de duistere middeneeuwen herkomstig, noch
in het naleven van dorre, ijskoude formulieren en blind
geloof aan oude Oostersche verhalen en onbegrijpelijke leer
stellingen. Men verliest uit het oog, dat de zuivere Chris
telijke zin gelijk curistus zelf dien in zijne bergpredikatie
verkondigde en door zijn leven en dood bevestigde, reeds
vroeg, gewis twee of drie ecuwen na de kruissiging en toen
de nieuwe leer zich uitbreidde, geheel, en met enkele prijs-
selijke, ja, bjwonderingswaardige uitzonderingen, in kwaad
aardige secte- cn partijgeest ontaarde, enz. enz.... Alle deze
gebeurtenissen getuigen niet voor den meer Christelijkcn zin der
vorsten en der volken in vroegere tijden van de zeden
of de zedelijke beginselen willen wij zelfs niet spreken en
het is dus veroorloofd de meening te bestrijden, dat de oor
zaak der algemeenc gisting in minder godsdienstige gezinnin-
gen of in grooter zedenbederf, dan in die van vroeger eeu
wen, uitsluitend gezocht behoort te worden."
Ook in de losse bladen Europa en Nederland vinden wij veel
goeds. Wij deelen als proeve mede:
IVaartoe heeft het volk eene regering
Wij hebben vaak hooren zeggen: uOindat de Staat, niets
anders dan een uitgestrekt huisgezin zijnde, even als dit, een"
waakzaam' cn werkzaam' huisvader, ter besturing van zijne
din- en uitwendige belangen noodig heeft!" Klinkt dat niet
zeer fraai?.... en evenwel moeten wij u waarschuwen: Hoedt
u zorgvuldig voor eene zoo valsehe vergelijking, die alle ram
pen, waaronder de wereld thans lijdt, heeft voortgebragt, en
de bakermat van een allerschandelijkst despotismus was; en zij
was rlit dadrdoor, omdat de menschen te weinig gewoon zijn
door te denkenomdat zij te weinig gewoon zijn het ware
van het valsehe te onderscheiden, en het t.eeken met de betee-
kende zaak naauwkcurig te vergelijken. Anders zouden zij
spöedig genoeg de dwaalbegrippen dezer onhoudbare vergelij
king doorzien hebben. Ook wij hebben, helaas, eene al te
dure ondervinding van die vaderlijke regering en kinderlijk
vertrouwen, waarover ons cn onze kindskinderen de tranen
nog over de wangen zullen loopen.
Huisvaders zijn de wettige eigenaren van hun vermogen, van
hunne kinderen en van alles, wat zich in hun bezit bevindt,
onverschillig of zij dit door aanerving verkregen, of door-
hunnen ijver verworven hebben. Past dit op den Staat?....
Zijn dit ook de regeringen?.... Behooren land, bewoners en
hunne vermogens aan de regeringen toebestaat hier de be
trekking, dje er tusschen den huisvader en zijn gezin bestaat?
De huisvader kan en mag oppermagtig, zonder iemand der
zijncn te kennen, over zijne goederen, over het aangaan ot
afbreken van verbindtcnisscn cn ondernemingen beschikken;
Want hij is in het beheer van zijn' eigendom, aan niemand
verantwoording schuldig: hij wil, en zijn wil is wet! Past
dit eens op den Staat toe, cn gij zult de tijden van het rmC-
ste despotismus in het aanwezen roepen! Wij behoeven dit
niet verder uiteen te zetten cn gcloovcn het reeds duidelijk
genoe getoond te hebben: deze vergelijking is valsch, en kan,
in hare toepassing, niet. anders dan (le ongerijmclsteen scha
delijkste gevolgen voortbrengen! Zij heeft zich ook niet ver
loochend] zij heeft die in ruime mate woortgebragt. Wat wij