SKtr -AZZ KT/K*
WSMSRKEX
I
onderwijs zijn wetenschappelijke en zedelijke vorming. Mag
daarover beschikt worden naar willekeur, naar beregening van
olitiek'en buiten de wel? Oi zijn misschien, volgens art.
43 der Grondwet, de provinciale staten belast met de uit
voering del wellen opzigtclijfc het openbaar onderwijs, zoover
die bestaan uioglén, en de regering met de uitvoering v-au
besluiten op dat stuk? Twee zulke competentie., van uitvoe
ring zouden moeilijk te rijmen en uit elkander te houden zijn.
De Haagsche; zorg daaromtrent moet allereerst bestaan in voor-
dragt van goede wellen.
Een kort vci'hnni vuu de bedreigde inpepcriug.
Bravo, bravo!
Sin le Steffen
Maakt alles effen
Of anders
Met nieuwjaar
Li<jl üe rekeniu# klaar.
De dagbladen dezer week deelen het berigt van een
Haagsch correspondent roede ,*dat het Openbaar Alimsterie bij de
Regtbank te 's Hage eene nieuwe regtsvordenng heelt inge
steld legen den verantwoordelijken directeur en uitgever van
het weekblad De Bury erden Heer A. J. L. van Bevervoorde,
ter zake van een artikel in het nommer der vorige week ge
plaatst en getiteld: »De aflrediny van den minister van Hall."
Zoo iets kan men zich van 'eene vervolgzieke regering voor-
Stellen; maar hetgeen in het berigt volgt, dat er te's ilage
verzekerd wordt, «dat gelijke regtsvervolging is. of zal wor
den ingesteld tegen den Zwartstuizer Bodede Blissingsche
Courantden Kaleidoskoop en andere nieuwsbladen (de Hydra
en de Ziefikzeesche Nieuwsbode)die hetzelve geheel of gedeel
telijk (dit slaat alleen op ons blad] hebben overgenomendit
komt ons zeer apocrijf voor. JNota bene, men zou gestraft
worden voor het letterlijk overnemen van een artikel uit een
inlandsch blad, waarvan de verantwoordelijke Redacteur en
Uitgever bekend is en vervolgd kan worden! L>e Zferikzeesche
Regtbank heeft bij vonnis van 24 Sept. jl. dan ook reeds het
ongerijmde daarvan bewezen, in de zaak des Uitgevers van
den Zferikzeesche Nieuwsbodedie vervolgd werd over het
vertaald overnemen uit den Asmodèe van een artikel, hande
lende over het beruchte offcivan van Hall, (de afschutting
van den Rogge-accijcs). De Regtbank heelt den Uitgever vrij
gesproken en van alle verdere regtsvervolging te dier zake ont
slagenomdat die overneming noch misdaadnoch wanbedrijf
noch overtreding daarstelde. Wij herhalen het, dat de vervol
ging van bovengenoemde bladen, die geheel ol' slechts gedeel
telijk het bewuste artikel uit De Burger hebben overgeno
men, hoogst ongerijmd zou zijn. Wat ons in 't bijzonder betreft,
hebben wij, evenmin als onze Confraters, te kennen gegeven
ons met den inhoud van dat stuk te vereenigen; en wij heb
ben slechts eenige regelen er uit overgenomen t>m aan te loo-
nendat het stuk nniet malsch was;" hetgeen elk wel toe
stemmen zal. Zou men de slechte pers bang hebben w illen maken?
Zoo ja, dan heeft men bij ons ten minste geen doel getroffen.
Wij zullen de contravisite afwachten. Slechts een ding
weten wij nog niet op te helderen. Als het ministerie pu
bliek het lechjke artikel aan den regter vertoont, als het mi
nisterie publiek of de griffier ter openbare zitting tiet leelijke
artikel opleest; is dat dan geen verbreiding van laster?
Maar hoe zal de regter het leelijke artikel kennen en beoor-
deelenzoo het hem niet wordt voorgelegd?
Hoe zal het volk dat artikel beoojdeelen en rondjubelen
dat de regering er alletönlaiuUkindcrlijkst in is miskend, zoo
het artikel niet aan het volk waie voorgelegd?
Om dat arUkel zal 't wel niet te doen zijn.
Een móói begin bij een uitgestukt en ingelapt ministerie!
Men verneemt met bijzonder genoegen dat voor eenip
gen tijd door een voornaam ingezeten alhier ter stede, de
Heer J. H. A. Schimmelpenninck, een voorstel aan de Stedelijke
Regering is gedaan om de stad door &U&2 te verlichten.
Vroeger is een dergelijk voorstel reeds gedaan door de Heeren
de Brqijn en Zonen te Amsterdam. Gebrek aan geschikte
localiteit „was toen de voornaamste reden waarom het plan
geen 'gevolg had.
Deze reden bestaat thans niet meer, daar de tegenwoordige
Voorsteller doelmatig terrein genoeg ter beschikking heeft,
om zoodanige fa brij k fe kunnen daarstellen.
Men weet, dat het Ministerie van Oorlog aan de Stedelijke
Regering van Groningen het verzoek, om de stad niet gaz te
veihchlen, heeft algewezen; op grond, dat deze stad eene
vesting is. Ook moet met Zufphen zulks het geval zijn ge
weest. Hoe dit geweigerd kan worden, verklaren wij vol
strekt met te begrijpen; immers Art. 153 der Grondwet be
paalt uitdrukkelijk »dut de Plaatselijke besturen, overeenkom
stig den inhoud hunner reglementen, vrije beschikking hebben j
over huyiie huishoudelijke belangen rn
men, om ..lam omtrent de vereischté plaat Jrj 1
te maken." 1 "alse/'jhe verordeningen
De Stedelijke besturen van Groningen Pn 7,1.
misschien onverziglig genoeg geweest utptien zullen
ben gevraagd; terne,,1 .luarcntSL, d[en„' 'B he<"
wegen, in welke beide vestingen ./«-verl e" Wym-
wijzer gei^ndeld .schijnen tc hebben: door r V'8^ bl's,aaD.
vragen, die tij niet rioödlg hadden onapvr, "i CCne HMHSt le
betreft het eene guz-verliehtiim on rijks,,,? !s «"'geweigerd,
tuuriijk het Ministerie van Oorlog dezehe beletten" d''n kan na"
Z1I1S op plaatsen, hel eigendom van steden en '"aar geeos-
Het Gouvernement denkt hierom I rent -l '""lieren,
tot de bevoegdheid der Plaatselijke be'stureu bet'tkking
verbalen van de benoemingen tot ti,,,.,- proces-
bej.roolinj.cn, openbaar te maken. Het betwist bun''li/ksc.he
voegdheiden daarom achtte de itooge Re"erin« het I
nm by speciale besluiten, als eene-vade,Tit6 j d'S'
een bhjk te geven van überaUtiï d°'Q
te autoriserenzieh van eene vrijheid een tt l h
bun reeds bij het bovenstaande artikel der Grondwet tol Xn'
Hij hopen en vertrouwen, dat onze Stedeliik* 9*cstaan-
zelfstandigheid en moed genoeg zal bezitten, zich nleT'in
te Juten met het, voor e ke vaci,,,,, ec ln
i vesting zoo noodlottiee ih-m.r»
ment van Oorlog, in eene 7,ik r 1 «epaite-
opziglcns de eleel ruche telegrafen. Onzes achtens heeft de Graaf
dti toevallige kinderen daarbij weder zijne geringe aehtiiw voor
weligheid getoond. iVIet welk regt toch wil de bXgd
held des burgers om op zijn eigendom een telegraaf on te
II k'ia t i"'t Va" ee,)e concessie der Regen „J't
De koninklijke magtmen bedenke zulks wel - heeft' «een
verder bereik dan „aar bij de Grondwet is aangewezenofZ
nadere wellen u toegekend. Welk artikel der Grondwet Cett
den Koning de bevoegdheid om den burger te beperken n, de
uitoefening van zijneigendoinsregt door hem te beletten eenen
eleclrzschentelegraaf op zijnen eigenen grond op te rigten'-
Uf bij welke wet is de Regering het bezit gesteld van zoo
danig monopolie? Jammer, dat de Graaf van Randwijck
met vrocgei op dezen inval van concessie is gekomen Waarom
J IJK;t v 1 neger bij besluit doen voorschrijven, dat men
0111 /vaiicr van een zevende kind te worden (|Ha,.jnp
1 tv j vyuiuen, uaaitoe concessie
\an de lUgermg moest vragen
Wij zijn zeer nieuwsgierig naar hetgeen gebeuren zal wm
neer een onzer ingezetenen eens onlandskinderlijk geii0Pir
om zich over het besluit met te bekommeren, en zond.Aon
oprmt? Vrayen' °J' I1J"' e,8eudoo> eenen eleclrischen telegraaf
Dr Zijn gelukkig nog regters. in ons land, die den bui-er
in Zijn regt weten te Handhavenook tegen de autocratische
invallen van het bestuur. ciatiscne
In eene recensie eener brochure over de landverhui
zing (Ij voorkomende in de faderlandsehe Letteroefeningen,
voor December 134?, No. AVI, leest men de volgende merk-
waardige woorden:
nintusschen lette het Bestuur er op, hoe men van alle zijden
naai uitkomst zoekt, hoe de lagere standen behoeftig worden
en de middelstand kwijnt. Ook de btatcn-Gcncra.il en de
irovinciale Staten mogen d,t wel ter harte nemen; want zonder
hen kan de Regering, al wilde zij het beste, niets, omdat,
gelijk de belli ij vei zegt, bl. de Vertegenwoordiging beperkt
is tot hen, die door eigenbelang gedwongen worden (men leze
hiervoor liever, zich gtragligd achten) allb verandering te ver
hinderen. Wij voegen er bij: indien de aanzienlijken hun waar
belang leeren kennen, zullen zij ophouden zich als een scheids
muur te stellen tussehen den Koning en zij 11 Volk. Immers
indien er een onweder losbarstte, zij zeiven zouden de eerste
giaglollers zijn.
Dezer dagen hebben de Couranten een voornemen ge
openbaard, dat elk met rcgtmatigen schrik vervuilen moet,
die prijs op zijne darmen stelt. Een Amslerdamsch doctor
me name bARMATi, heeft eene maatschappij tont worpende
welke, met een groot kapitaal (een m,II,oen), onze heivelden
van genoegzame mest uit de steden voorzien moet. Men twij
felt er aan of het ontwerp op goede gronden rust, dewijl de
Heer van Randwijck hetzelve met zijnen naam schraagt en
(Ij IIat moei hel zwaarste wegen0/ wat is de Nederlandse!,e bur
ger verptvjt aan zijn vaderland, zijn huisgezin en zich zeken omtrent
Tc r? c"T bt /gegeven lot nul en voorlichting van t Algemeen
Ic Deventerbij A. ter Gunne. In gr, 8 vo. 15 bl. f O20 J
