advertentie-blad.
NIEUWS- El
5 Julij I h 7
27.
KALEIDOlSKOOP.
ÏW611E BETEXfEU
Dit blad verschijnt geregeld alle Zatordagen. De
prijs van het abonnement is voor Zwollet Deventer,
Zutphen en Apeldoorn 75 cent in de drie maanden;
overal elder» franco per pöitST/jeent. Alle post
kantoren nemen bestellingen aan.
De prijs der Adverlenllën is van é£n tot vijf regels
50 cent, en 10 cent voor eiken meerderen regel, be
halve 55 cent zegelregt bij iedere plaatsing.
gB
ZITPHEX, APELDOORX.
De AdTertenliëo moeten vfiir Vrijdag miilJttg i tot
uur ter Drukkerij te Deventer rijo ingezonden.
Alle toezendingen voor dit blad bestemd moeten
franco geschieden, hetzij door bemiddeling der l'osl-
kantoreD, of te Zwolle bij G. J. Schutte t eren-
ter, A. Ter Oct.te Zutphen, J. II. Melu.te;
ApeldoornB. GuitHtao.
Reeds voor eenige jaren heeft een ministeriële neus op
gemerkt, dat er malaise bij het volk bestond. Daar onze
Ministers nu het kruid niet uitgevonden hebben, noch be
roemd zijn om hunne scherpzinnigheid is het duidelijk dat
die malaise nog al hevig moest zijn. Wij willen nu niet on
derzoeken of aantoonen, waardoor die al gedurig versterkt is;
maar dit schijnt zeker, dat ze thans den hoogstel) graad be
reikt heeft en slechts de geringste aanleiding behoeft om in
openbare woede uit te barslen.
Daar komt nu de ongelukkige duurte der noodzakelijkste
levensbehoeften, en de lang bedwongen wrevel breekt los en
zoekj. zich op cene even doellooze als berispelijke wijze te
koelen. De uitvoer van levensmiddelen te Harlingen gaf het
sein tot oproerigheden, die te Leeuwarden, Franeker, Bols-
wardDokkuoiMakkum, Groningen, Zwolle, Deventer na
volging of weerklank vonden.
Wij herhalen het, de slof tot ontevredenheid en wrevel is
algemeen en overal dezelfde; en »gcene aanstekende ziekte,"
zegt Overijssel te regtovert) eft volksbewegingen in de snel
heid waarmede zij zich verspreiden." liet is dan nok be
spottelijk van andere redenen te droomen zoo als sommigen
in hun vermeend belang, dit gaarne zouden willen doen
voorkomen.
In ons vorig nommcr nu hebben wij liet onverstandige
reeds aangetoond van de toenemende armoede en gebrek aan
den vrijen uitvoer van levensmiddelen toe te schrijven. Mo
gen de prijzen daardoor cene oogenblikkelijke rijzing onder
gaan-, deze wordt op duizenden andere wijzen vergoed, en in
een wclbcstuurd land zal niemand hierom honger behoeven
te lijden.
Wij willen nu met een enkel woord de zaak van de zijde
des volks beschouwen.
Het is zeer natuurlijk, dat, als er geen of weinig verdien
ste is, en de levensmiddelen, daarentegen duurder zijn, het
leven moeijelijk ja ondragelijk Wordt, en dat het volk hun
kerend en smachtend naar het oogenblik dorst, dat de zaken
cene andere wending zullen nemen co gretig naar middelen
omziet, om dat oogenblik te verhaasten.
Maar welke middelen heeft het thans aangewend om tot
een beteren staat te geraken? Dc dwaaste, de heillooste,
de misdadigste :-oproerverzet tegen dc openbare ruagten
plunderen, vernielen
Wij hebben steeds zulke verregaande misdadige ongeregeld
heden ten sterkste afgekeurd; als o. a. tijdens het Haagscbe
en Delftsche oproer. Wij zwegen voorzigtigheidshalvê van de
ergerlijke onlusten, welke dit jaar in Duitsehland, en bijzoo-
der te Berlijn en te Stettin zijn voorgevallen.
Wij hebben altijd beweerd, dat zulke onwettige en mis
dadige middelen liet Int van het volk uict kunnen verbeteren,
maar wel verergeren en geheel verderven.
Wat kan hel den baldadigen hongerlijder helpen, ais li ij
iemand, gelijk te Harlingen gebeurd is, het huis en de geld
kist openbreekt, zijne papieren verscheurt, zijn huisraad ver
nielt? Wordt daardoor de honger gestild? Neen, maar daar
entegen, heeft hij een weldoener minder, die anders zijnen
honger zou helpen stillen. Wat kan het hem helpen, dal
hij heden een bakkers- of grutters-winkel beronft l Heeft hij
misschien zich heden met het geroofde verzadigd, morgen
vindt hij in dien winkel niets van zijne gading voorhanden
want niemand wil werken om door een ander de vruchten
van zijnen arbeid te laten plukken en daarbij nog gruwelijke
overlast en mishandeling te lijden. Kan hij nu van de stccncu
brood maken?
Zij, die deel nemen aan zoodanige schandelijke ongcregehi-
heden, bedenken niet, dat de bemiddelde stadgenoot
(ziende, dat, na al het geen hij voor hen deed, niet gillen b'j
elke gelegenheid, met uitdeeling van kleederen en warm»
spijsdie altemaal toonden, dat het lot van den arme hem
ganseh riet onverschillig was. dat slechts ondank zijn loon
is geworden) ophoudt hen een goed hart toe te dragen
hen van het zijne mede te deeienvoor hen te spreken en
hunne reg.ten te handhaven.
Zij moesten bedenken dat zno men begint de orde te vei
storen het eigenbelang van den rijke ep den gezeten burget
medebrengt, de regering en de gewapende magt, met wapens
in de hand te ondersteunen en in de plaats van brood
straf uit te deeien. En 't is niet alleen den meer bemiddelde
dien eene woeste hoop in 't harpas jaagt, ook de arbeidzame
werkman, de man, die niet te lui is, om daar, waar hij
werk kan vinden, zijne hand vergenoegd er toe te lecr.cn er
eergevoel genoeg bezit, om zelf voor zich cn de zijnen bezor
gen, en begrip genoeg heeft om te z'cn, dat ook hij in zij
ncn staiid een nuttig en onontbeerlijk lid van de maatschappij
is, ook deze keurt die oproerigheden af, Is een misdrijf,
dat den bedrijver verlaagt en hemzelven en anderen nog on
gelukkiger maakt.
De groote vraag bij deze treurige verschijnselen is: wat
moet onder zulke droevige omstandigheden door volk en re
gering gedaan Worden? Het volk moet zich, in zijn eigen
belang en in dat des vaderlands, rustig houden, cn alleen van
wettige en geoorloofde middelen eene betere toekomst verwach
ten. De Regering moet door wijze, doelmatige mid leien zijn
int verbeteren, zoo door een geheel andere, betere regeer
wijze in 't algemeen, als door een geheel anderen regtvaardig
belastingstelsel, waardoor de burgers minder worden gedrukt
en de armoede niet zoo verbazen.^'toeneemt op lat het schrik
beeld, zich in 't verschiet vertonnende; It men sjcchls rijken
en armen zal tellen, zich niet vcrw.czeulijke I
Wij achten het aan den nnrfêrèit kant verkeerd, wanneer
de niagtlubbendende opcnbaf&.'rfiiitoriie.it^pgelijk te Her
lijn en Stettin, en thans ook sniiiniigKlJsfeMefipke Dcsl uren in Fries
land cn te Groningen na het iiifturtikeif der onlusten jtkrtté-
lijk maatregelen nemen, tot aanmcrbedijUi-^rmiWcurNg dei;
hoogc prijzen, die aanleiding tot het oproer hebben gégcvciv,-
waarniè het gepeupel de gevaarlijke ge\optrekking niaakt'j-.
dat bang taken lie'pt
