ILe^ei'ialeiiws.
Geifiieugde Herigtea.
Gusbebt Kaeee van Hogenoorp cn de groote Staatsman Peel lieclitten
aan dat bestanddeel eener constitutionele Staalsinrigling eene zóó lioo^e
waarde, dat beiden, als bunne meening, verklaarden dal zij dal element,
de oppositie, bijna zouden koopcn voor goud, zoo zij niet in den Staat
aanwezig ware.
Wij juichen daarom het bestaan eener oppositie hier te lande als noodzake
lijken heilzaam grootelijks toe; maar wij kunnen die toejuiching niet onver
deeld niet opziglens alle oppositie-bladen en blaadjes, uitspreken want ge
lijk het altijd gaat, allés-lijdt uitzondering. In den regel worden onze opposi
tie-bladen met kennis van zaken geschreven en dit is blijkbaar eene hoofd
voorwaarde in eene oppositie, want, blijkt liet den lezers dier bladen,
dat deze hoofd voorwaarde ontbreekt, zoo verliezen die bladen hun pu
bliek krediet, zonder hetwelk een oppositie-blad evenmin kan blijven be
staan als de ellectcn-beurs. Eene uitzonderingnu, op den regel stelt
de Tielsche Nieuwsbode daar. Vroeger abonnenten op dal weekblaadje,
lazen wij het met veel genoegende io hetzelve opgenomene stukken
ademden geest, kennis en ervaring; tegenwoordigdaarentegen, is liet
omgekeerde het geval. Geest, ccbt-Attiscli zout en bewijzen van ervaring
zijn lieden ten dage in dat blaadje evenmin te vinden, als in China echte
Arabische knollen. Ook met kennis van zaken is de Tielsche Nieuwsbode
niet meer, zooals vroeger, gezegend, en dit vooral is een hoofdgebrek in
een oppositie-blad. In onderscheidene der laatste nonimcrs van den T. N.
viel ons dat gebrek op, maar vooral in deszelfs noniiner van lSJanuarij
jlhetwelk een artikeltje bevat, iriet het opschrift: «Leze wie het lezen
moet!" welk artikeltje disserteert, of liever delireert, over de Napoleon
tische wet van 29 nivóse, jaar XIII. be T. N. schijnt die wet niet ge
lezen te hebben en ze slechts te kennen bij wijze van gerucht of napra-
terij uit andere bladen. Dc Redactie verbeeldt zich dat alleen die vaders,
die zeven zonen hehben in de termen dier wet zouden vallen, bit is eene
dwaling cn eene ongerijmdheid tevens, want vooreerst heeft Napoleon slechts
bepaald, dat alle vaders, die zeven wettige, nog in leven zijnde, kindeken
hadden van de gunstige bepalingen dier wxct zouden kunnen gebruik maken,
en ten andere ware de gunst, volgens den T. N.door Napoleon toegestaan
voorzeker slechts in zeer weinige gevallen van toepassing geweest, dewijl
het eene zeer grootc zeldzaamheid is, dat een vader zeven zonen zoude
hebben. Reeds hieruit had dc T. N. moeten opmaken, dat zijne be
schouwing der zaak niet riglig ware, en liet had de redactie moeten aan
sporen 0111 eens even die Napoleontische wet op te slaan cn te lezen.
Dit heeft de Redactie nagelaten en van daar haar dwaal-berigt »ilat er
zich nu reeds 250 (1) zevenzonige (2) vaders zou len hebben opgedaan/'
Het nadeel uit deze beschouwing van den T. N. ligt voor de hand, be
boeren in de Betuwe, die op den T. N. geabonneerd, en behalve niet dien
zegen ook nog met dien van zeven kinderen bedeeldz;jn, zullen, zoo zij
den T. N. lezen en gelooven, begrijpen, dat zij niet in de termen dier
wet vallen, omdat zij niet zeven zonen hebben, maar wel zeven kinderen.
Ziedaar, onder anderen, een bewijs voor het nadeelige van oppositie-bla
den wier redactiën een wcinigje poliliek-kwakzalverenmaar aan wie
kennis van zaken, degelijke kennis ontbreekt. Het ontbreekt, iritus-
•scliendat weekblaadje, niet enkel aan kennis van zaken, maar zelfs
•aan taalkennis. Blijkbaar verkeert de T. N. in liet denkbeelddat alleen
vaders, die zeven zonen hebben, in de termen der Napoleontische wet
vallen; maar hoe drukt de 7. N. zich nu daaromtrent uil? Hij zegt,
in len aanhef van zijn arlikellje*. «Het getal rekwestranten, die, len
«gevolge hunner procreatie, in hel bezit van zevende zonen roemen
enz. Wat zijn zevende zonen Hoe kan een vader zevende zonen bezit'
len? Een en zevenden zoon, is mogelijk, maar zevende zonen is eene
onmogelijkheidten ware eene huismoeder het in haar hoofd niogt krij
gen, oin zevenlinrjen van liet mannelijk geslacht ter wereld te brengen,
be T. N. gebruikt de uitdrukking: «vaders, die in het bezit roemen".
I)at is geen Nederduitschmen roemt wel op iets en beroemt zich op
ielsmaar rormt niet in iets. Grappig is liet te zien, boe de T. N.
in zijne wels- en schriftgeleerdheid en eigendunk spreekt van «NiET-Ae/i-
ners dier bewuste wet." Inderdaad, men moet al eene groote dosis
eigenwaan bezitten, om zoo maar, luk of raak., uit de lioo-He te dur
ven redeneren over eene zaak, die men niet kent, over eene Met die
men niet gelezen heeft. De T. N. strijkt alzoo zijn eigen vonnis en
schaart zelf zich in de rijen der «niet-kenners dier bewuste Met."
Wij zien alzoo, dal bet den T. N. aan kennis van zaken, aan kennis
der wetten, aan kennis der taal en zelfs aan naauwkeurigheid in liet
napraten, of naschrijven ontbreekt; zoodat bij niet, eens voor een'
goeden klerk, of omroeper zou kunnen dienen. Maar de T. N. gaat nog
aan een ander euvel mank, liet gebrek aan kennis onzer Regtsvorderin"
In zijne (jemenijde berigtenzeer apotliekersch-kwakzalverachtig «Mixtu
ren" gedoopt, zegt bij, onder anderen: «Kapelaan Gepkens zal den 25
«dezer voor den LJoogcn Raad tereglstaan." Dit is een abuis. Niet per
sonen, in den regel, maar zaken staan voor den II. R. teregt zoo zich
dit laatste van zaken zeggen laat. En die zaken zijn arresten Zoo zal
de II. R. te beslissen hebben, in zake Gepkens, of bij het veroordeelend
arrest soms ook vormen zijn verzuimd; of de wet behoorlijk is loe^D-ist
en of de regter soms ook z.jne regtsmagt heeft overschreden maar Gep
kess niet, alleen zijne wak zal voor den II. R. den 25 dezer compareren.
Wenscl.elijk ware liet, in het belang des publieks, al ziin liet
slechts Betuwsche boeren, hetwelk zich aan den T. N laaft et
minder in het belang van den T. IV. zeiven, dat hij zich een'wë'nWe
meer kennis van zaken, kennis van wetten en taal en naauwkeuriirheid
aanschafte, daarentegen een klein wcinigje veel eigenwaan afschafte cn
zoo liet mogelijk ware, zouden wij den uitgever van liet blaadje aan
raden zich van eene andere redactie te voorzien en daarbij vooral le iet
ten op talent en geest. Anders niogt liet eens komen te gebeuren dit
zijne abonnenten de redacteuren van zijn blaadje, welke de T N
zelf, bijwijze van ironie, .oriingewijden-in d e waters taalkunde" doopt
ill alien ernst begonnen te iiouden voor waterstaatkundige kwakzalvers
En hiermede voor ditmaal genoeg. Uw bestendige lezer
iY.°
(li Eene onnauwkeurigheid; er hebben ziel, reeds 350 zevmzoniae
o uiers aangemeld.
(2) .Zevenzosjge" zou nog ee,der, althans even goed, kunnen betee-
n zevenkinderachliyeof ook wel zeven aardoorddsche
hichtslredcscheenz. enz.
GODSDIENSTIG WEEKBLAD es KERKELIJKE COURANT Te
Amersfoort, bij W. J. van Bommel va» Vlotew Verschijnt
eiken Donderduy en kost per jaarrjany f 5.50 franco p
Wij gelooven dat dit periodiek geschrift in eene lang gevoelde behoefte
zal voorzien, en grootendecls de eerzame Boekzaal der geleerde wereld'
zal vervangen, van welk tijdschrift men in de vorige eeuw nop m t
eenigen grond kon zeggen, dat het op de hoogte des lijds stond C
Het 1ste nouimer van liet bovenstaande blad bevat, onder de rubriek
Mengelwerk, een eerste gedeelte van een fiks gesteld stuk, getiteld*
Over godsdienstige rigtiugen in het algemeenvervolgens onder de Af-
deeling: AdverlentièiiBerigten van Vacaturen, enz.; verder, onder*
Mededeelingen van de Handelingen, enz., ze r belangrijke bijdragen'
0. a. omtrent den Toestand legen de beroeping le Leiden vav Ds
Rutgers van der Loeff, thans Predikant Je Zutpben; alsmede omtrent
de wijze van Predikants-beroepingen te Tielen eindelijk Verslagen en
Annonces.
Bij /.onder opmerkelijk is de mcdedeeling uit Assen die wij bier Ia ten volgen:
«Bij gelegenheid van den bouw eener nieuwe kerk voor de Hervormde
gemeente van Assen, dezer dagen aangevangen, beeft zich de Kerkeraad
dier Gemeente gewend lot het Collcgie van Kerkvoogdenen haar uit
drukkelijk verlangen te kennen gegeven, dat in het nieuw kerkgebouw
geene zoogenaamde gndistingueerde zitplaatsen voor burgerlijke collc^iën
of autoriteiten mogen worden daargesleld.
«Dit verzoek geeft aanleiding, om meer in het algemeen de opmerk
zaamheid daarop te vesligen, en om, behoudens allen verscliuhlioden
eerbied, zooveel mogelijk uit de Godsgebouwen te verwijderen, Mat met
de Christelijke gelijkheid in bet minst slechts mogt strijden."
Mogt liet Hervormd Kerkbestuur bier te Deventer deze zaak, die ook
bier veel aanstoot geeft, eens in ernstige overweging nemen!
Wij voorspellen deze nieuwe Courant een gelukkig succes, te meer
daar de Redactie moeijelijk aan betere handen had kunnen Morden toe
vertrouwd, dan aan die van den ijverigen en hoogst bekwamen WelEerw.
Zcergel. Heer Ds. E. Molr, Tlieol. Doet. te Goes.
Alleen op de wijze van uitgave zouden Mij in bedenking geven of het
niet geschikter geweest ware kl. 8° formaat te kiezen, op dat maande
lijks 4 of 5 nomuiers tot een handelbaar boekje bij elkander konden in
genaaid worden. Vooral voor leeskringen len platten lande zou dit veel
verkieslijker geweest zijn. Ook hadden wij liever den tijd van eene
week niet zoo stipt bepaald, ten einde dit een of twee dagen te kunnen
laten vafiërenom bet zegelregt uit te winnen, 't geen den prijs aan
merkelijk bezwaart.
Apeldoorn, den 4 Febr. 1847.
Wij kunnen met genoegen mededeelendat een Concert, in de verle
den week, ten voordeele der armen gegeven, door den Heer Stelling
werf, Organist Le Beekbergen, na aftrek der vrij aanzienlijke kosten,
zuiver heeft opgebragt, de som van f 1G.15. Overigens wordt alhier
op verschillende wijzen, zoo veel mogelijk in liet lot der armen voor
zien. Door giften van Z M. den Koning, en M'eldadige ingezetenen,
daartoe in staat gesteld, wordt gedurende den tijd, dat de veldarbeid
door de vorst noodwendig is afgebroken, wekelijksch eene hoeveelheid
van 1000 halve Nederl. ponden brood, door dé arm'en-administralie, aan
niet bedeeld wordende personen, uitgereikt. Overigens beeft dezelfde
Commissie, welke zich reeds gedurende twee vorige winters daarmede
onledig hield, de laak op zich genomen, om tweemalen 's weeks voed
zame vleeschsoep voor de armen in gereedheid te brengen en uit te rei
ken. Men verneemt dat ook deze poging door de ingezetenen kracht
dadig woidt ondersteund, en dat het ook aan Z. M. den Koning en H. H.
K. K. H. H. Prinsen van Oranje en Alexander behaagd heeft, daarbij
van hunne deelneming te doen blijken.
Overmorgen zullen de Leden der Tweede Kamer weder bijeenkomen
°ni Murine gewigiigebezigheden te hervatten, zoo als het U.B. zeer
salyriek zegt. (Ja! ja!! ja!!!) 't Is nu eene uitgemaakte zaak,
dat Lubocan door de Lngelschen in bezit is genomen. Men vraagt wat
Nederland bij zoo schandelijk eene handelwijze doen zal? Onnoozele
vraag .bij zulk een stel uitmuntende Ministers, als waarmede wij geze
gend zijn!! Te Alfost zijn proeven genomen om bonden, door liet
duen inademen van ether, voor alles ongevoelig te maken. Zou er in
de nabijheid van den Haag ook zulk eene etherfabriek zijn? Ten ge
volge van liet huwelijk van den Hertog van Montpensier met eene
Spaansche Prinses is hel geslacht de Thouars in den volsten zin ver
maagschapt geworden aan de Spaansehe Kroon, aangezien het geslacht
van Orleans sedert eeuwen niet de familie de Thouars is verbonden ge
weest. (Z. N) H. M. onze Koningin, officieel door de regcrin^ van
den Haag met den bijnaam van Moeder der armen gedoopt zijnde, pro
poneert Asmodf.e om nu den Koning den bijnaam te geven van Vader
der rijkenüe Keizer aller Russen beeft zijne nicht, de Grootvorstin
Trijntje lot Kolonel van een Uhlaneu-regcmcnt benoemd. Verschei
den artillerie-Officieren, in garnizoen te Maastricht, prepareren zich lot
het geven eener dramatische voorstelling in den stads schouwburg, ten
behoeve der armen. In de maand November hebben zich te Londch
900 personen in de Theems verdronken, en 300 door kolendamp gedood.
Een arme Meppeler joodheeft z ch uit wanhoop, op een hooizolder in
de nabijheid van den Hardenberg opgeknoopt. Een Rotterdammer is
van onder bet ijs eener bijt opgevischt, hebbende een zak met zand
aan den lials gebonden on» liet verdrinken te bespoedigen. Te Kam
pen heeft zich een hoogbejaarde weduwe de keel willen afsnijden. Te
Sneek hebben 37 huisvaders de opvoeding van een hunner zoons, op
kosten van den staat, gevorderd. Te Hulst (in Zeeland) is een ex-
Kapitcin-Kommandant der artillerie ad patres gegaan, oud 88 jaren.
Reeds in 1795 gepensioneerd, is bij 52 jaren lang een lastige post voor
de Miris geweest. Het Ministerie in Spanje heeft geabdikeerd, en een
nieuw wordt gecreëerd. Ecnige voorname siga ren-fabij kanten te Berlijn
hebben de Regering der stad verzocht, liet verbod om op straat te roo-
ken, op te beffen, als nadeclig voor bun bedrijf, en bieden een geschenk
van 10,000 Thai. aan voor de armen, wanneer aan liun verzoek voldaan
