Oorza&eia dea' Etaodveiiraizhig*
'het op 't gebied der Staatshuishoudkunde neemt, door zoo
vélen mogelijk op priji-gesteld te zien. Zulke Gouvernemen
ten toch meenen. ^et ajKd, goed, ook waar zij dwalen; zij
móeten het er hunne maatregelen den
tóets des onderzoetsdoorstaan. Zoo is het geval,
zeggen wij, met elk GoöveVnementdat ter goeder trouw
handelt: d: i. zijne belangfn met die des volks vereenzelvigt.
Alleen eene hegeringje/ kwader trouw belemmert de stu
die der Staatshuishoudkunde; alleen zulk eene regering heeft
goede redenen die studie te belemmeren, daar hare eigenba-
tjce bedoelingen, ten koste van het volk, door deze weten
schap worden aan t licht gebragt.
Wat dunkt u dus, lezers! ^ou onze Regering wel zeer ge
negen zijndeze studie te bevorderen? Zou het wel in haar
belang zijn, het volk als 't ware eene controle harer hande
lingen en bedoelingen in handen te geven?
De IJsselbode heft een noodkreet aan over de moeijelijk-
heid om sprekers telken jare op nieuw le bewegenin de ver
gaderingen van het Departement Kampen der Maatschappij tot
Nut van 51 Algemeenop te treden, en betoogt het gevaar
voor die Afdeelingwanneer men zich eens geheel aan de ver
vulling van leesbeurten mogt onttrekken, dat te voorzien is;
want: zonder sprekers geen Nutbevat waarheid, en de ge
volgen zijndat bij vermindering van 't getal ledende nut
tige instellingen aan het Departement verbonden allengs moe
ten te gronde gaan.
Te Kampen zijn wel bijna alle spreekbeurten bezet, maar
't schijnt geforceerd te zijn gegaan., terwijl de sprekers bijna
alle oude gedienden zijn, waarop voor 't vervolg niet veel
meer te rekenen valt.
Te Zwolle zijn al de sprekers, die gedurende den winter
zullen optredenop éénen Zwollenaar navreemden. Dit
pleit ook slecht voor de ambitie der Zwolsche leden.
Te Deventer zijn de onvermoeide pogingen der daartoe ex-
presselijk benoemde Commissie, tot aanwerving van sprekers en
regeling van leesbeurten totaal misluktwelke droevige mare
in de vóórlaatste vergadering van het Departement officieel is aan
gekondigd. Geen enkel lid had zich tot spreker laten vinden;
alleen de WelEdele Hooggeleerde Heer, Prof. G. Mees, lid
dier Commissie beloofde, uit consideratie, eene bijdrage te zul
len leveren.
De Zwolsche Courant heeft regt, als ze zegt: »Jn de ge-
heele provincie Overijssel wordt het gebrek aan sprekers knel
lend gevoeld behalve in Rijssen
Het meest is zulks van Deventer te bevreemden, waar men,
wegens een Athenaeum enz. zoo vele geleerden van professie en
andere bekwame mannen aantreft, die met, zoo weinig moeite
wel in een driedubbel aantal spreekbeurten zouden kunnen
voorzien, en desniettemin is hier bij, den grootsten overvloed
het grootste gebrek.
Is dit een bewijsdat de tijd van verhandelen en redevoe
ren voorbijen dit eertijds krach lig vehiculum tot den bloei
der Departementen dus verouderd en versleten is, dan ware
het dunkt ons wel der moeite waardig op andere, meer met
den geest des tijds overeenkomende middelen te denken, ten
einde de Vergaderingen te veraangenamen en daardoor de
Maatschappij in stand te houden. Dat men zich hier dan
ook niet aan het oude vastldemmedat ons voor en na, al
wat wij nog bezitten zal doen verliezen
Ingezonden
Hoe logisch de hoofdartikels der Arnhemsche Courant door
gaande gesteld zijn, vinden wij echter eene uitzondering in
eenige beweringen voorgedragen in haar N. 212 van den
4den dezer.
Wanneer de oorzaken der landverhuizing aangetoond zijn
als bestaande in verval van landbouw, fabriekwezenhan
del, wijst de A. C. de gehuurde pennen teregt, die beweren,
dat de luiheid der natie er alleen schuld aan heeft; en zeg
»wat wij opnoemden was de natuurlijke loop van zaken.
Voor een gedeelte, intusschen, ligt de oorzaak buiten hen:'*
(de ministers). In dit opzigt verschillen wij grootelijks
en geven 't gouvernement wel degelijk de schuld.
Eene regering moet niet alleen zorgen voor 't invorderen
en ophalen en uitgeven van geld dat is bijwerk maar
behoort bovenal de behoeften des tijds te bevredigenen
natuurlijke hulpbronnen te openen: behoort te zorgen voor
den bloei van T haar toevertrouwd volk.
En wat is er gedaan?
Wetten worden in stand gehouden, tegen de algemeene
belangen; de handel is aan banden gelegd; de kolo
niën worden als uit te mergelen wingewesten bestemd;
de landbouw wordt door de Graanwet niet geholpen, maar
geheel ten onder gebragt; fabrieken worden kunstmatig
beschermd, sommige opgerigtwaardoor eenigen zich bevoor-
deelen.
De vrijheid van godsdienst is belemmerd cn gelijk de
eene secte dit heden ervaart, kan zulks morgen de andere te
beurt vallen. De drukpersvrijheid ligt stervende.
De Grondwet moet blijven wat ze is; een kinderbroekje
voor een volwassen knaap! En moet men in dat alles
geene oorzaken vinden den ministers toe te schrijven Jt zij door
hunne onachtzaamheid of dwangbuis-theorie te weeg gebragt?
Wij geloovcn dat de A. C. bij de'toepassing ingedut is:
Quandoque dormitat bonus Homerus. (De goede Homerus
dut wel eens).
Dit alles zoo zijndecn aannemendedat geene volksver
huizingplaats vindt bij een te vreden gelukkig, bloeijend en
vrij volk meenen wij te mogen besluiten dat de Am. C.
dwaalde, zeggende de oorzaak was buiten hen.
De Arnh. Ex. Dl in. C. opsommende, dat op Maandag
den 19 October jl. 1. de Heer de Haas, op zulk eene stuitende
wijze, uit de gevangenis te 's Hage naar Hoorn is getranspor
teerd 2. dat op denzelfden dag de Heer van Bevervoorde te
's Hage is gekerkerd3. dat op denzelfden dag zulks ook met
den Heer van Hulst het geval zoude geweest zijn, had men
hem niet te Zwolle zijn verzoek toegestaan om reeds den vo-
rigen avond de gevangenis te betrekken; (alle drie veroordeeld
wegens drukpers-delicten); terwijl op denzelfdcn 19den Octo
ber 1846 de opening plaats had der Staten-Generaalvraagt
«Mag het gepast heetenom de vonnissen, die geheel niet in
den smaak der Nederlandsche natie vallenjuist bij de ope
ning van de zittingen der kamers harer vertegenwoordigers
ten uitvoer leggen?"Of moest dit voor de Natie in alle
opzigten eeD ongeluksdag zijn?
Wij hebben zonjaren en maanjaren. Wij hebben een
sterrekundig of hemelsch jaar, een burgerlijk of aardsch jaar,
ja zelfs een belastingjaar (van Mei tot Mei) een polderjaar, een
I academiejaar enz. enz. Uit de vóórlaatste Deventer Courant
leeren wij officieeldat de stad Deventer zich ook mag ver
heugen in een pomp jaaralsmede nict-officiëelhoe lang het
jaar is van de nieuw ontdekte planeet. Twee zeer belangrijke
bijdragen tot de menschelijke kennis!
o
ISOOlfBWOË.
Waarschuwing
Behalve de voorzorgen, die genomen worden om het bus
kruid niet ontijdig te doen ontvlammen, zal men nog bijzon
der met het geprepareerde katoen moeten waken dat het niet
verwerkt worde voor verschillende voorwerpen.
De leden eener Tweede Kamer, welke katoenen slaapmutsen
met een pluimpje dragen, moeten vooral op hunne hoede
zijnook die onder hen welke wolletjes in de ooren stoppen
om zich doof te maken. Één vonk kon hun hoofd in stukken
doen bersten! Men zou dus letterlijk zulk een Tweede Kamer
een donder- of bedonderde kamer kunnen noemen.
Ter Boekdrukkerij van TER GUNiNE C°. te Deventer.