Dingsdag* 27 Julij 1852.
Het verdrag met Frankrijk.
3
APELDOORN
ZWOLLE, DEVENTER, ZI>PREN
DU blad verscbijnl geregeld lederen DINGSDAG en ZATURDAG.
De piy» van belde is voor Zwolle Devenler Zutphen en Apeldoorn
f 1,25 in de drie maandenoveral elders franko per post f 1.50de
Dingsdag- of Zalurdag-editie afzonderlijk, voor genoemde plaatsen 75
cent elders 87'/2 cent. Alle postkantoren nemen bestellingen aan.
De pi ijs der Advertentién is van één tol vijf regels 50 centen 10
ceat voor eiken meerderen regel behalve 35 cent xegelregt by iedere
plaatsing.
De Adverteotien moeten vóór Dingsdag mid log 12 uur, en Vrijdag
namiddag 4 uur ter Drukkerij te Deventer zijn ingezonden.
Alle toezendingen voor dit blad bestemd moeten franko geschieden
Ihetzij door bemiddeling der Postkantoren, of te Zwolle bij W. E. J.
•TJEENK WILLI Mi; Deventer A. TER GUNNEZutphen J. II. WEL
LINK Apeldoorn A. H. DE JONG.
Men kan de zitting van de Tweede Kamer der Statcn-Ge-
neraal voor dit jaar als geëiudigd beschouwen. Hoezeer eene
nadere bijeenroeping is aangekondigd ten einde het verdrag
met Frankrijkover den letterkundigen eigendom gesloten
in behandeling te nemenzoo zouden wij ons bijkans sterk
durven maken; dat «van die behandeling niets komen zal.
De leden der Tweede Kamer, thans de genoeglijke rust hun
ner haardsteden smakende, sommigen zich verlustigende in de
schoone natuur, anderen met vrienden en betrekkingen op
reis zullen zich zoo gemakkelijk in die genoegens niet laten
storen alleen omdat de fransche Regering aandringt op eene
spoedige beëindiging eener zaakwaarbij wij niet het minste
belang hebben. Onze minister van Buitenlandsche Zakendie
trouwens allengs gewoon begint te geraken aan het over
brengen van onaangename boodschappenzal aan den Fra'.i-
schen eezant moeten berigten dat hij zich in de onmogelijk-
J Kun.ll.— I.,. o-r
de* ratihcatie van net gesloten verdrag vit te leveren, dewijl
hii de toestemming van de staten niet heeft kunnen verkrij
gen Dan zal de fransche gezant, in iXapoleontischen ijver,
ongetwijfeld een zuur gezigt zetten weliigt zelfs ecnige harde
woorden laten vallen; maar daarmede zal de zaak dan
ook afgeloopen zijn. Wij zullen nog eenigen tijd in het genot
blijven van tegen goedkoope prijzen ons nadrukken van fran
sche werken te kunnen aanschaffen, en wij kunnen er dus
niets bij verliezen maar wel bij winnen zoo het verdrag wordt
verdaagd ol zelfs ten ecnenmale achterwege blijft. Trouwens
het moet gezegd wordendat in Nederland weinig of geen
inbreuk wordt gemaakt op het zoogenaamd regt der oorspron
kelijke schrijvers en uitgevers. Nadrukken van Buitenlandsche
werken zijn hier te lande hoogst zeldzaam. Alleenlijk profi
teren wij van de Belgische en Duitsche uitgavendie lot
oneindig lageren prijs, dan de oorspronkelijke uitgave, wor
den verspreid. Ja, wij aarzelen niet die nadrukken, hoe
zeer uit het oogpunt van moraliteit niet geheel te verdedi
gen eene weldaad te noemen voor de algemcenc bescha
ving' cn voor de wetenschap. Hoe menig verdienstelijk
werk zoude geheel onbekend blijven, indien daarvan niet
anders clan bij de oorspronkelijke uitgeverstegen meestal
buitensporige prijzen, exemplaren verkrijgbaar waren? In
elk geval zouden zij slechts voor weinigen het nut kun
nen opleveren, dat zij onder velen verspreiden. Goed
koope productie is de leus van onzen tijd, 0111 voor de
o,oote menigte verkrijgbaar te stellen wat vroeger siechts
voor enkele gepriviligieerden was weggelegd. De leus moet
vooral van toepassing zijn op het gebied van wetenschap en
kunst; want alleen langs dien weg is het mógelijk beschaving
en verlichting algemeen te maken. Een klein landje als het
onze heeft er belang bijzooveel mogelijk zich aan tc sluiten
aan de algemeene beweging van den geest. Zij die bij ons
producten des gecstes voorlbi engenbehoeven niet bevreesd
te zijn dat elders de vruchten van hunnen arbeid aan hen
zullen 'worden ontwoekerd; want onze taal is zoo weinig
verspreid dat niet anders dan doof eene vertaling de voort-
bren°selen, die in haar zijn ontstaan, kunnen worden ver
spreid. Alleenlijk in een gedeeltt van Belgiewaar het zoo
genaamde yiaauisch de landtaal is, worden Nederduitsche
geschriften gelezen en hoe klein het publiek ook zijheeft
mcn echter daarvoor in Belgie, sommige nadrukken van eenige
oncer voornaamste letterkundigen vervaardigd. Maar daarbij
^'liaalt zich dan ook alle inbreuk die elders op ons eigen regt
va', letterkundigen eigendom gemaakt is, of kan worden. De
fr ;chen hebben echter hel voorregt, dat hunne taal voor
k mu vijftig millioen zielen de gewone landtaal isen nog
^'endien in de beschaafde standen van geheel Europa wordt
SE' nd en gelezen. Het publiek, voor hetwelk eene fransche
schaver produceert is onmetelijk. En nu zou het eene soort
var' onduldbaar monopolie wordenindien niemand ergens
ter ,vereld die producten zou kunnen verkrijgen, dan in den
vo".i en voor den prijs, welken Parijsche uitgevers zouden
6°'dvinden vast te stellen.
■/ij verdedigen op z.ich zelve de nadruk niet; maar gc-
'00 endat een zoo scherp verbod als in het ontworpen
verlrag met Frankrijk is opgenomen, zeer bedenkelijke zijden
^Eet, zoowel uit het oogpunt van onzen boekhandel, als
va' onze beschaving, dus ook uit h£t oogpunt van billijkheid
..i- r t
gel.ju "met iemand die eene uitvinding heeft gedaan, die bij
voorbeeld eene verbetering .11 stoommachines heeft aan"e-
bragt. Die uitvinding is zijn eigendom zoo goed ah het werk
dat van den schrijver. Hij wil van zijne uitvinding partij
trekkendoor ze aan het publiek bekend te maken. Tot
dat einde vraagt hij octrooi. Steldat dit octrooi in Enge
land zij verkregen en nergens anders. Welnu, dan zal
niemand het ten kwade duidendat in Nederland ccnig
fabrijkant zich die uitvinding te nutte maakt, en haar op
de door hem vervaardigde machines toepast. Wil do E11-
gelschmati dat voorkomen cn zich het uitsluitend regt voor
behouden ook hier te lande zijne uitvinding toe te passen
dan staat hem de weg daartoe open. Hij moet hier te lande
domicilie kiezen en ook hier octrooi vragen. Meestal ge
schiedt tiit dan op naam van eenen Nederlander, die met
den uitvinder heelt gecontracteerd. Op dezelfde wijze zou
de zaak naar billijkheid ten opzigte van letterkundigen eigen
dom zijn te regelen. Een Iran se h schrijver, die zich in
Nederland den uitsluitenden verkoop zijner werken voor een
bepaalden tijd wil voorbehouden, contractere met een Ne-
dcrlaiuischen uitgever. Deze heeft dan, uit onze wctgeviiv,
het regt 0111 de verspreiding van nadrukken van datzelfde
werk door anderen hier te lande te weren, op gelijke wijze
als hijdie hier te lande een octrooi heeft erlangd voor eene
buitenlandsche uitvinding het namaken dier uitvinding kan
beletten.
Zoodanige regeling, die inderdaad meer billijk is, dan het
onbepaalde verbod in het ontworpen verdrag opgenomen
zou onzen Boekhandel onafhankelijk maken van het monopolie
der Parijsche en andere fransche uitgevers. Is het inderdaad
niet regtmalig, dat de voordeeleri uit het binncnlandsche
vertier van boeken ontspruitende ten decle althans aan Neder-
landsch uitgevers te goede komt? Vooral als men tc doen
heeft met eene Regering als die van Frankrijk, waar het
beschermende en monopoliestelsel in eiken tuk van handel
en nijverheid op de meest bekrompene wijze wordt gehand
haafd. Bestond er tusschen ons land en Frankrijk een alge
meen vrijgevig stelsel van ruil, men zou op een enkel
punt in het belang van andere punten kunnen toegeven.
iVlaar het tegendeel is waar. Er bestaat geenerlei'.vrijheid
van invoer voor onze handelarennoch in de fransche zee-
