Ecnc stem uit <Ie Vcluwc. Ecnc echo nit tie Vcluwc. Capiltcl 1. (II fil da Irisles reflexions sur les vanilés humaines. P. de Mussel.) oeifoci, mijnlieei' A. Z. (gij zijt toch niet de Alpha en mega) wat hebt gij toch onzen goeden oud-burgemeester esje hard gevallen; ik verzeker u, .dat door uw taal »onzc W] d cn bijster lanl" geheel ontroerd is, icnde in een bcwe- gelijken staat gebragt." Weet gij dan niet, dat de man ons l uiui dertig jaartjes geburgcmcestcrdcn gedurende al dien tijd, o zoo veel van onze spullegies geverintariseerd heeft? Is t dan zoo verkeerd, dat hij er een man bij geworden is? Gij weet zeker niet, dat drie koningen hem burgemeester hebben gemaakt, No. 1, 2 en 3, dal is: gemaakt, bevestigd en verlengd; dit zeidc hij zelf, toen hij (de man) de nieuwe gemeenteraad bevestigde; ik was er aanwezig, en luisterde aandachtig, want het was o zoo plegtig en had veel van een boetpreek, cn ik werd zoo akelig, toen hij van die drie ko ningen sprak, (No. 1, 2 cn 3) en ik zag ze al staan, alle drie op cene rei, zeggende: jonkherc, gij zijt door ons ge creëerd. gehomologeerd, geconfirmeerd, en nog meer zulke mooijc woorden." En daarop volgde een heele stilte, cn daar was, dit zeg ik naar waarheid, daar was er niet één dnder de aanwezigen, die niet verzette cn veraltcreerdccn die niet met een begreep dat als hij (de man) (die zoo be kend was met drie koningen) sprak, het goed zou zijn, te doen als het vee; dat is, te horhaauwen of op te vre- *ent.° a's °uderwctschc Veluwcrs - mest Ic maken. Niet zelf, maar 't vee! begrijpt gij dit A. Z. (Alnha cn Omega). Ik voor mij gevoel mij geroepen hem, (de man) die ons gedurende 30 jaren geburgemccstecrd heeft, cn geïnventari seerd te helpen regtvaardigen. Doch niet te veel ruimte mogende vergen, zal ik beginnen in het II Capittel, 's mans nederigheid te betoogen door de lezers in 't oude gemeente- hok (van zijn ('s mans) stal afgetimmerd) binnen te leiden. Och, beve mcnschen, cn gij ook booze A. Z. (Alpha en Omega) al es ware goed gegaan wij waren eens geburgcmces- terd altijd gebeburgeraeesterd gebleven, indien onze Koning Z- M. Willem IJl geen Thorbecke (Monsieur torbek zeggen de aristocraten torrende bek de groenianen) tol minister ge nomen had! Niet dat hij (de man) niet heeft getracht te schipperen, maar, helaas! hij is 't huis gekeerd van den Waag met een langen neus. (fl'ol nader.) ik wilde morgen wel eens mede naar Zwolle- ik ben cr nog nooit geweest, de docter heeft mij beweging aan geradenen gij weet ik moet het een ander koopen voor de buishouding!" Zoo sprak mijne overigens (misselijke weder helft op zekeren Donderdagavond der maand Junij van het jaar 1839; cr was niet veel tegen te zeggen, ik ging toch ter markt cn spande dus mijne vossen voor de boerenwagen- die vossen waren sterke dieren, even als hun baas, vroeg en laat bij de werken, bovendien mak, gewillig cn vlug. Dat kwam ons goed te stade, want,de weg tusschen lieerde cn Hattem was nog in zijnen natuurstaat; zand, altoos zand ge lijk men slechts in >onze wild cn bvster lant" kan aantref fen. Aan het Musschcnnest te YVapenveldc moesten wij halt maken, cn ruim een uur later dan wij berekend hadden zette ik mijne vossen voor de Ilomoedspoort der goede stad llattcm in den draf, tot grootc verwondering van vader Kei- der cn cenige andere Hattemcrs, die nog nooit op het denk beeld gekomen waren dat men de Ilomoedspoort kon binnen draven. Wie Kelder is weet een ieder; een gezonde vier kante boer, met de handen in de broekzakken, den hoed diep in de oogende type van Hattem; van de negen koeren dat gij de stad binnen gaat, vindt ge hem minsten ticnmalen bij de Ilomoedspoort, vergezeld van een troepje andere nieuwsgierigensteeds pratende cn turende over cn op de merkwaardigheden van den dag. Die poort zelve is cene merkwaardigheid; een stecncn boog van ongeveer vijf ellen hoogte) waarop te lezen staat, als ik het wel heb: Wat tl' oorlog wicrj> ter neer, Douwt vreüe schooner weer." Ik had wel tijd het een cn ander op te merkende wagen naauwelijks op de straalkcijcn gekomen deed vervaarlijk wilde sprongen, de vandchandschc vos schrikte, mijne vrouw gaf een gil van angst, kromp ineen en klemde de hand, bij ge brek van wat anders, aan zich zeiven vast, ten gevolge waar van mijn vierde zoon teekenen op het regter dijbeen heeft gekregen, gelijkende net een keijenstraat! Bij al deze omstandigheden vonden wij het geraden van den wagen te klimmen, een poosje adem te scheppen cn daarna de paarden bij den toom nemende, naar het vosje te slappenpruttelende over, en vcrwenschende de Ilaltcmer keijenstraat. «Een dubbeltje straatgeld, baas!" schreeuwde la,,Se uit het hoekhuis, gelijk vele Ilaltcmer scnooncnmet een Vierkante lap katoen over de borst; was ra niet vrccscüjk? ik m'cen, noch de lange vrouw, noch e atoencn lap, maar peld te moeten geven om over zulke straten te rijden, turende waar ik telkens den voet zon- i er vices zetten kon, dan naar de poolen der paarden, dan naai mijne onthutste vrouw, cn zoo gebeurde het dat wij "iet juist voor het logement, maar iels meer links voor een uc ei wclsch gebouw teregt kwamen, cn opziende, las ik op een in den gevel gcmelsclden steen, onder het jaartal 1536, de uitgebeitelde woorden «Wie kan maken zegget mi Dat alle man ie danckcn si?" Vermoedelijk woonde voor ruim 300 jaren de Magistraat van ilattcm in dit huis, cn wees een ieder op den steen in den voorgevel, die over de ellendige bestrating kwam klagen; het zelfde lot vreezende, beproefden wij ons te troostenzelfs te verheugen in het denkbeeld, dat ons verblijf slechts van korten duur behoefde te wezen. Zoo was Ilattem in 1839 cn zoo is Hattem grootendeels nog in bewijzen van leven en vooruitgang zijn er schaars te vindenik ben sedert meermalendoch nooit weer op een boerenwagen door llattcm gekomen, de zandba an naar lieerde is veranderd in een gemakkelijkeu grindweg, afzigtige wallen, belten cn gateiv buiten de muren zijn door wande lingen vervangen maar over bet geheel genomen is Ilattem somber cn droef, bet Nazcrclh der Vcluwe, cn toch was het eenmaal haar pronkjuweel. Alianora van Engeland wc- dnwc van Reinald II van Gclrc, de Yeluwc als leen- cn we- duwengoed bezittende, vestigde zich omstreeks 1350 te Ilat tem bragt er leven cn welvaart, stichtte cr liefdadige ïmigtingcn, won de genegenheid der Hattemcrs cn wist in hunne harten te ontsteken een vuur van liefde cn trouw voor de. regerende hertogen en vorsten dat niet op gehouden heelt te glocijcn tot op dezen dag. Van daar vrij heden en voorregten zonder einde, Hattem werd het troetel kind, het werd bedorven. De Jïomocd of Ilocnwaard was de rijke gift van een der Gelderschc hertogenthans cene waarde hebbende van misschien 3 tonnen gouds; die gift was Hattem ten verderve5, 8 tot 10 scharen wcidcns°op een huis, daarvan kon iemand leven! werkzaamheid ging verlorenondernemingsgeest werd uitgedoofd. Buiten de Ilomoedspoort ziet gij nog altoos Kelder cn verscheiden an dere Hattcmers als planten voortleven; vlak buiten de Dijk— poort groote mesthoopenterwijl de echte Ilaltcmer steeds bedaard en rustig zich voortbeweegt over zeker de allerel lendigste keijenstraat der beschaafde Wereld terwijl liet klok kenspel op den toren jaar in jaar uit klingelt: «Wij leven vrij cn YVicn Ncörlands bloed." Wordt cr dan niets verrigt om Hattem weer te brengen cn te houden op de hoogte des lijds? Voorzeker, de vroe gere burgemeester van Braam had daartoe ijver en goeden wil genoeg; maar besteedde dien ijver aan onbezielde ligcha- men cn ging de inwoners voorbijhij verbeterde cn ver fraaide, maar liet het volk dommelen; greep niet de wcimees- ters aan, maar stelde zich tegen hen over, klagende over eene regering in de regering. 'Zijn opvolger Pennink was een goede cn echte pennink maar buiten koers! Doch de nieuwe burgervader! 'Zijne proclamatie voorspelt cene betere toekomst; wien lacht die toekomst niet tegen? hij, eindelijk hij, zal met de Hattemcrs «band aan hand gaan;" ik sluit hier cene halve minuut de oogen, cn dan ziet mijne verbeel ding klaar cn duidelijk zijn edel achtbare vader Kelder de regterhand uit den broekzak trekken cn deze beiden hand aan hand" Hattcms stralen doorwandelen, gevolgd door de overige gewone wachters buiten de Ilomoedspoort; Ja Ilattem svordt eens Ilattem weer Gelouterd door de tegenheden Vcluwe, Febr. 1852. A. Z. De Middelburgsehc Courant meldt, dat in de laatste dagen der vorige maand door don Commissaris des Konings in Zee land aan den Minister van Binnenlandschc Zaken rapport is gedaan, omtrent de ontwerpen tot daarstelling van een scheep vaart-kanaal door het eiland Walcheren, cn van een dergelijk1 kanaal voor het vierde districtcn dat reeds in 't laatst van November jl. rapport was uitgebragt, nopens een ontwerp tot daarstelling van een uitwatcringskanaalvoor de in dat district gelegen landen. Het Hoog Bewind in Pruissen heeft de instelling goedgekeurd van een Rijkstoel voor Kranenburg, Zijflik cn bijgelegene plaatsen, voor het aanleggen van dijken legen overstroomin gen van de zijde van het Ncdcrlandschq grondgebied.

Periodiekenviewer van Erfgoedcentrum Zutphen

De IJsselbode (1852) | 1852 | | pagina 3