Dingsdag1 5 Februarij 1882. N*. 10. NIEUWS- EN ADVERTENTIE-BLAD. ZWOELE j OEVENTERZCTPHENAJPELDOORIV. Dit blad verschijnt geregeld lederen DINGSDAG en ZATUP»DAG. De pr^js van beide is voor Zwolle Deventer Zutphcn en Apeldoorn f 1.25 in de drio maandenoveral elders franko per post f 1.50do Dingsdag- of Zaturdag-cditie afzonderlijk voor genoemde plaatsen 7ö cent elders 87</2 cent. Alle postkantoron nemen bestellingen aan. Do pi ijs der Ad verton liöo is van óón tot vijf regels 50 centen 10 «eet voor eiken meerderen regel behalve 55 cai^ zegelregt bij iedere pla&Uing. en Yrijdag Do Advertention mooloo i66t Dingdag middag 12 uur "omiddag 4 uur lor Drukkerij le Deventer rijn ingezonden. Allo toezendingen voor dit blad bestemd moeten franki geschieden hetzij door bemiddeling der Postkantoren, of lo Zwolle bij W. E. J TJEENK WILLINK; Deventer A. TER GUNNEZutphcn 1. H. MEL. LINK Apeldoorn A. M. DE JONG. »c qniiitcsscns tier aati-rcTolalioaiiiairc leer. Ten behoeve onzer Ztvolsche lezers, die zich verheugen of ook wel bedroeven in bunnen keurigen afgevaardigde, deelen wij thans den kortelijk zaamgevatten inhoud der anti-re- volutionnaire leer mede, zoo als wij die onlangs in de Nederlander vonden opgeteekend. Dit nu komt ons niet overbodig; want daar tot dus ver nog geen verstandig man er in geslaagd is die leer te begrijpen, zoo moge dit eene nieuwe poging zijn om haar begrijpelijk te maken. De Zwolsche kiezers kunnen dan oordeelen of het raadzaam zal zijn in de maand Julij op nieuw hunne stemmen aan mijn heer Groen te geven, en te gelijker tijd kunnen ook de kie zers van het district Arnhem overwegen onze buren van over den IJssel of het doelmatig is des profeten groot-vizier Mackay (pius Aeneas) met hunne stemmen te vereeren. Het lot is aan de anti-revolutionnaire leer vijandig geweest. Groen en Mackay treden in dit jaar af; werd geen van 'beide herkozen, mijnheer van Lijnden zou alléén overschieten en hoewel nu die man een baron is, is hij toch zeer on schadelijk ja de onbeduidendheid zelve. Hij bestaat slechts in en door Groen verdwijnt deze van het looneelook ODze goede van Lijnden zal niet meer bemerkt wortlen even als de schaduw verdwijnt, wanneer het voorwerp, dat de schaduw afwierp is weggenomen. Maar ter zake. In de Nederlandereen blad, dat openlijk door den profeet als zijn orgaan is erkend van 5 Januarij laatstleden leest men »De groote waarheden van ons allcrgeheiligst geloof, zoo als die in het onvergetelijke tijdperk der gezegende kerk hervorming op nieuw zijn aan het licht gebragtde zelf standigheid en onafhankelijkheid der kerk onder haar eenig en algenoegzaam hoofd, Jesus Christus, in verband met het vrij beheer van hare goederen en aalmoezen, de noodzakelijk heid en onmisbaarheid van christelijke opvoeding en heilzaam onderwijs voor het opkomend geslacht, de vrijheid van openbare en bijzondere godsdienstoefening en godsdienstige scholen; de leer van den goddelijken grondslag en het ge heiligd gezag der overheid in het algemeen, en van de roeping van het huis van Oranje tot een' van den wispelturigen volkswil en de afwisselende openbare meening onafhankelij- ken troon te midden der Nederlandsche natie; deze. zoo kost bare en in ons oog alleen heil brengende onderpanden beschou wen wij als het palladium van ons volksbestaan en van het behoud onzes dierbaren vaderlands.'' De woorden zijn zalvend, hier en daar zelfs schijnbaar onschuldig, maar om den zin is het te doen; en dan zal het, bij eenig onderzoek, blijken, dat het juist stellingen^ zijn waarmede Lodewijk Napoleon zijne gewelddadige; aan landing der vrijheid en zijnen meineed niet enkel vergoelijkt inaar verdedigt. Als onderpanden van-ons volksbestaan worden beschouwd, piet het gezag der wetniet de regelmatige werking der constitutie, maar een troon, geheel onafhankelijk van dón volkswil en de openbare meening. Het is waarin hét pro gramma staat geschreven-: wispelturige volkswil ert afwisselende openbare meening; maar men gevoeltdat dre-bijvoegelijke ^naamwoorden (epitheta ornantia, zouden de geleerden zeggen) er slechts voor het1 effect zijn bijgevoegde En nu moge het; waarheid zijn -dat dé'volkswil' soms wispelturig., de openbare' meening soms weifelende is in den grond der zaak verlanet men een troon op te rigten buiten én boven den volkswil buiten en boven de openbare meening, builen en boven dè grondwet. Want vraagt men, hoe openbaart zich in con- stitutionnelen staat, langs regelmatigcn en wettigen wede volkswil cn de openbare meening, dan ligt het antwoord voor de hand: door middel van de wetgevende ligchamen De wil van het volk wordt uitgedrukt in de wet, tot wier uttvoering de koning in de eerste plaats is geroepen. De Grondwet zelve, wat is zij anders dan de uitdrukking van den volkswil, van de openbare meening, op regel matigen wee in 1848 tot stand gebragt? Die dus een troon wil, onafhan kelijk van den volkswil en de openbare mecning de eerste zij dan wispelturig cn de laatste afwisselend of niet stelt de heerschappij van den persoonlijken wil van een mcnsch in de plaats van de heerschappij der wet. Hoeveel blocds en hoe vele tranen hooft het der uienschheltl gekost het beginsel der autocratie, het beginsel van persoonlijke 'willeb keur, ten onder te brengen en de vrijheid te stichten op het beginsel van de heerschappij der wet dat is, de door onderlinge cn geregelde zamenwerking van alle leden der natie, van alle magten in den staat tot stand gebra"te ver klaring van den volkswil. Laag en met minachting op dien volkswil en de openbare mecning neer te zien dat is het gezag der wetten aan te randen dat is te handelen als Lodewijk Napoleon, die den degen in plaats der wet stelt, eene daad alleen cenigermate verschoonbaar omdat in het rampzali°e en verdeelde Frankrijk de volkswil zich niet langer op regel matige wijze wist te openbaren en de openbare meening op geen onkel wezenlijk punt vast stond. Maar in ons vader land waar orde en eendragt den regelniatigen gang der zaken bestendigen; waar de openbare meening, omtrent de hoofdpunten althans, gevestigd is, en er niets in den weg staat dat eene wettelijke uiting van den volkswil zou belem meren, waar niets de: toepassing en de onverdeelde heerschappij van de wet in den weg staat in een zoodanig land plotseling met verwoestende leerstellingen op te komen, gelijk mijnheer Groen, de bestaande orde aan te vallen, en de leer der autocratie te prediken in kerk en in staat, dit is een: vandalisme, erger, dan waaraan zich de hevigste communisten hebben schuldig gemaakt. Die leer is rootlec dan het roodste republicanisme. Geheel consequent is het dan ook zoo een-ander orgaan van de anti-revolutionnaire leer, het Goudsch Kronijkskc als toppunt van staatkundige wijsheidaan onzen koning onbewimpeld den raad geeft, het voorbeeld van Lodewijk Napoleon na. té volgen,, de grondwet met zijnen degen te verscheuren, de wetten op te heffen, het gansche land in staat van beleg te verklaren natuurlijk ter eerc Gods cn verder elk die tegenpruttelt naar een of ander afgelegen oord, naar kerker en schavot te zenden. De hoeren Groen en Mackay zijn slimmer wij wéten hetwel dan; het Goudsch Kronijkske. Zij onthouden er zich van - om de regtstrceksche gevolgen hunner leerstellingen zoo ruwelijfci aan, hunne lezers voor oogen te stellen ais hct: Gpudsch KronijkskeL, Maar in principe zijn zij het geheel eens., en;hunne intime convictie; drijft hen lot dezelfde uiter sten. Van tijd tot tijd komen hunne innigste- neigingen aan' den dag. Bij vporbeeld- als de heer Groen. Lodewijk Napoleon -

Periodiekenviewer van Erfgoedcentrum Zutphen

De IJsselbode (1852) | 1852 | | pagina 1