Dingsdag1 5 Februarij 1882.
N*. 10.
NIEUWS- EN ADVERTENTIE-BLAD.
ZWOELE j OEVENTERZCTPHENAJPELDOORIV.
Dit blad verschijnt geregeld lederen DINGSDAG en ZATUP»DAG.
De pr^js van beide is voor Zwolle Deventer Zutphcn en Apeldoorn
f 1.25 in de drio maandenoveral elders franko per post f 1.50do
Dingsdag- of Zaturdag-cditie afzonderlijk voor genoemde plaatsen 7ö
cent elders 87</2 cent. Alle postkantoron nemen bestellingen aan.
Do pi ijs der Ad verton liöo is van óón tot vijf regels 50 centen 10
«eet voor eiken meerderen regel behalve 55 cai^ zegelregt bij iedere
pla&Uing.
en Yrijdag
Do Advertention mooloo i66t Dingdag middag 12 uur
"omiddag 4 uur lor Drukkerij le Deventer rijn ingezonden.
Allo toezendingen voor dit blad bestemd moeten franki geschieden
hetzij door bemiddeling der Postkantoren, of lo Zwolle bij W. E. J
TJEENK WILLINK; Deventer A. TER GUNNEZutphcn 1. H. MEL.
LINK Apeldoorn A. M. DE JONG.
»c qniiitcsscns tier aati-rcTolalioaiiiairc leer.
Ten behoeve onzer Ztvolsche lezers, die zich verheugen of
ook wel bedroeven in bunnen keurigen afgevaardigde, deelen
wij thans den kortelijk zaamgevatten inhoud der anti-re-
volutionnaire leer mede, zoo als wij die onlangs in de
Nederlander vonden opgeteekend. Dit nu komt ons niet
overbodig; want daar tot dus ver nog geen verstandig man
er in geslaagd is die leer te begrijpen, zoo moge dit eene
nieuwe poging zijn om haar begrijpelijk te maken. De
Zwolsche kiezers kunnen dan oordeelen of het raadzaam zal
zijn in de maand Julij op nieuw hunne stemmen aan mijn
heer Groen te geven, en te gelijker tijd kunnen ook de kie
zers van het district Arnhem overwegen onze buren van
over den IJssel of het doelmatig is des profeten groot-vizier
Mackay (pius Aeneas) met hunne stemmen te vereeren. Het
lot is aan de anti-revolutionnaire leer vijandig geweest.
Groen en Mackay treden in dit jaar af; werd geen van
'beide herkozen, mijnheer van Lijnden zou alléén overschieten
en hoewel nu die man een baron is, is hij toch zeer on
schadelijk ja de onbeduidendheid zelve. Hij bestaat slechts
in en door Groen verdwijnt deze van het looneelook
ODze goede van Lijnden zal niet meer bemerkt wortlen even
als de schaduw verdwijnt, wanneer het voorwerp, dat de
schaduw afwierp is weggenomen.
Maar ter zake. In de Nederlandereen blad, dat openlijk
door den profeet als zijn orgaan is erkend van 5 Januarij
laatstleden leest men
»De groote waarheden van ons allcrgeheiligst geloof, zoo
als die in het onvergetelijke tijdperk der gezegende kerk
hervorming op nieuw zijn aan het licht gebragtde zelf
standigheid en onafhankelijkheid der kerk onder haar eenig
en algenoegzaam hoofd, Jesus Christus, in verband met het
vrij beheer van hare goederen en aalmoezen, de noodzakelijk
heid en onmisbaarheid van christelijke opvoeding en heilzaam
onderwijs voor het opkomend geslacht, de vrijheid van
openbare en bijzondere godsdienstoefening en godsdienstige
scholen; de leer van den goddelijken grondslag en het ge
heiligd gezag der overheid in het algemeen, en van de roeping
van het huis van Oranje tot een' van den wispelturigen
volkswil en de afwisselende openbare meening onafhankelij-
ken troon te midden der Nederlandsche natie; deze. zoo kost
bare en in ons oog alleen heil brengende onderpanden beschou
wen wij als het palladium van ons volksbestaan en van het
behoud onzes dierbaren vaderlands.''
De woorden zijn zalvend, hier en daar zelfs schijnbaar
onschuldig, maar om den zin is het te doen; en dan zal
het, bij eenig onderzoek, blijken, dat het juist stellingen^
zijn waarmede Lodewijk Napoleon zijne gewelddadige; aan
landing der vrijheid en zijnen meineed niet enkel vergoelijkt
inaar verdedigt.
Als onderpanden van-ons volksbestaan worden beschouwd,
piet het gezag der wetniet de regelmatige werking der
constitutie, maar een troon, geheel onafhankelijk van dón
volkswil en de openbare meening. Het is waarin hét pro
gramma staat geschreven-: wispelturige volkswil ert afwisselende
openbare meening; maar men gevoeltdat dre-bijvoegelijke
^naamwoorden (epitheta ornantia, zouden de geleerden zeggen)
er slechts voor het1 effect zijn bijgevoegde En nu moge het;
waarheid zijn -dat dé'volkswil' soms wispelturig., de openbare'
meening soms weifelende is in den grond der zaak verlanet
men een troon op te rigten buiten én boven den volkswil
buiten en boven de openbare meening, builen en boven dè
grondwet. Want vraagt men, hoe openbaart zich in con-
stitutionnelen staat, langs regelmatigcn en wettigen wede
volkswil cn de openbare meening, dan ligt het antwoord
voor de hand: door middel van de wetgevende ligchamen
De wil van het volk wordt uitgedrukt in de wet, tot wier
uttvoering de koning in de eerste plaats is geroepen. De
Grondwet zelve, wat is zij anders dan de uitdrukking van
den volkswil, van de openbare meening, op regel matigen wee
in 1848 tot stand gebragt? Die dus een troon wil, onafhan
kelijk van den volkswil en de openbare mecning de eerste
zij dan wispelturig cn de laatste afwisselend of niet stelt
de heerschappij van den persoonlijken wil van een mcnsch
in de plaats van de heerschappij der wet. Hoeveel blocds
en hoe vele tranen hooft het der uienschheltl gekost het
beginsel der autocratie, het beginsel van persoonlijke 'willeb
keur, ten onder te brengen en de vrijheid te stichten op
het beginsel van de heerschappij der wet dat is, de door
onderlinge cn geregelde zamenwerking van alle leden der
natie, van alle magten in den staat tot stand gebra"te ver
klaring van den volkswil. Laag en met minachting op dien
volkswil en de openbare mecning neer te zien dat is het gezag
der wetten aan te randen dat is te handelen als Lodewijk
Napoleon, die den degen in plaats der wet stelt, eene daad
alleen cenigermate verschoonbaar omdat in het rampzali°e
en verdeelde Frankrijk de volkswil zich niet langer op regel
matige wijze wist te openbaren en de openbare meening op
geen onkel wezenlijk punt vast stond. Maar in ons vader
land waar orde en eendragt den regelniatigen gang der
zaken bestendigen; waar de openbare meening, omtrent de
hoofdpunten althans, gevestigd is, en er niets in den weg
staat dat eene wettelijke uiting van den volkswil zou belem
meren, waar niets de: toepassing en de onverdeelde heerschappij
van de wet in den weg staat in een zoodanig land
plotseling met verwoestende leerstellingen op te komen,
gelijk mijnheer Groen, de bestaande orde aan te vallen, en
de leer der autocratie te prediken in kerk en in staat,
dit is een: vandalisme, erger, dan waaraan zich de hevigste
communisten hebben schuldig gemaakt. Die leer is rootlec
dan het roodste republicanisme.
Geheel consequent is het dan ook zoo een-ander orgaan
van de anti-revolutionnaire leer, het Goudsch Kronijkskc
als toppunt van staatkundige wijsheidaan onzen koning
onbewimpeld den raad geeft, het voorbeeld van Lodewijk
Napoleon na. té volgen,, de grondwet met zijnen degen te
verscheuren, de wetten op te heffen, het gansche land in
staat van beleg te verklaren natuurlijk ter eerc Gods
cn verder elk die tegenpruttelt naar een of ander afgelegen
oord, naar kerker en schavot te zenden.
De hoeren Groen en Mackay zijn slimmer wij wéten
hetwel dan; het Goudsch Kronijkske. Zij onthouden er
zich van - om de regtstrceksche gevolgen hunner leerstellingen
zoo ruwelijfci aan, hunne lezers voor oogen te stellen ais hct:
Gpudsch KronijkskeL, Maar in principe zijn zij het geheel
eens., en;hunne intime convictie; drijft hen lot dezelfde uiter
sten. Van tijd tot tijd komen hunne innigste- neigingen aan'
den dag. Bij vporbeeld- als de heer Groen. Lodewijk Napoleon -