Zalurdag 51 Januarij 1852. IV0. 9.
NIEUWS- EN ADVERTENTIE-BLAD.
ijMeïbode.
ZWOLLE, DEVENTER, ZETPOEN, APELDOORN.
Dlt blad verschijnt geregeld iedereo DINGSDAG en ZATÜRDAG.
Da prijs van belde U voor Zwolle Deventer Zutphcn en Apeldoorn
f 1.25 in de drie maandenoveral elders franko per post f 1.50de
DinqidaQ- of Zaturdag-edilie afzonderlijk voor genoemde plaatsen 75
•entelders ÖT1/^ cent. Alle postkantoren nemen bestellingon aan.
De ptijs dcr AdvertentiGn ia van één tot vijf regels 50 centen f#
eect voor eiken meerderen regel behalve 35 coot zegoiregt bij iedere
plaatsing.
Ecu paar artikel» a la renaissance
In de voorgedragen regterlijkc organisatie luidt art. 2:
Bijzondere wetten regelen de regtsmagt ten aanzien van
burgerschapsregten en wijzen de uitzonderingen aan waarin
>de kennisneming van de deswege ontstaande geschillen aan
«andere collegien buiten de regterlijke magtis opgedragen."
Waarom bijzondere wetten? 't Is immers genoeg, als het
door wetten geschiedt. Een excipient of chicaneur moet
zich niet aan de wetten onttrekken kunnen door te bewe
rendat het maar gewone, geene bijzondere wetten zijn.
Voorts ziet het voorgedragene er uit alsof er iets achter
schuilt wanneer het vergeleken wordt bij art. 148 der
Grondwet; waar het tweede lid zegt: «Aan haar" (de reg
terlijke magt) «behoort insgelijks, behoudens de uitzonderin-
«gen door de wet te bepalen, de beslissing over burger-
«schapsregten." Men schijnt bijzonder veel met die uitzonde
ringen op te hebben vooral met beslissingen door collegien
builen de regterlijkc magt, en zulks niet alleen over twijfel
achtige vragenmaar ook over ontstaande geschillen. Die
woorden der Grondwet konden reeds gerangschikt worden
onder het ingcsmokkclde, op ééne lijn met de lieve woordjes
over onderwijs cn inquartiering; terwijl den volke werd wijs
gemaakt, dat nu alles eens extra mooi gezuiverd zou wor
den. Het voorgedragene blijft zeker niet bij de Grondwet
achter, op dat spiraalpad naar nicuwermoodsche conflicten.
Art. 5 in die voordragt luidt: «De ambtenaren van het
«Openbaar Ministerie zijn verpligt de bevelen ria te komen,
«welke hun in hunne ambtsbetrekking van wege den Koning
«worden gegeven." Zoo leert men aan. Art. 5 der thans
no" bestaande regterlijke organisatie is daarmede zakelijk en
bijna letterlijk, gelijkluidend, doch met dit onderscheid, dat
de nieuwe voordragt niet meer verlangt bevelen, gegeven
«door de daartoe bevoegde magt." Naar ons begripmag
het openbaar ministerie alleen gevolg geven aan bevelen die
niet de wetten strooken. Neen, zal men zeggen, het open
baar ministerie moet niet redeneren; bet moet niet tegen
werpen, dat een bevel zou zijn onwettig, of gegeven door
eenc onbevoegde magt; het moet gehoorzamen, even als een
aangeloot soldaat in 't gelid; het moest eigenlijk evenmin
cencn eed op dc Grondwet afleggen.
Zulke artikels durft men voordragen na 1848! 't Is waar,
Napoleon heeft nog méér gedurfd.
Redeuitgesproken door den lieer van dcr Veenbij gele
genheid van de discussion over de wel op de middelen.
De heer Minister van Financien schijnt nog te betwijfelen
dat ons belastingstelsel de voorname oorzaak is dcr vermeer
dering van armoede. Daar dit echter ook door mij als cene
daadzaak is beschouwd en gebezigd als een argument voor
de noodzakelijkheid eencr hervorming, vind ik mij verpligt
bij deze gelegenheid met een enkel woord daarop terug te
komen, ofschoon deze mijne taak door den eersten spreker
over de middelen zeer is verkort.
Mijne Heeren doorwandelt met mij de steden onzes Ya:
dcrlands vooral die dcr zoogenaamde landprovinciën cn
hoort hethoc u verhaald wordtdat vroeger hier vele
bierbrouwerijen elders menige zeépzicderijen cn op andere
plaalscn zoutziederijen of andere bedrijven, bestonden, die
sedert het accijnsstelsel zijn verdwenen. Ik vraag of daar
door geene vermindering van arbeid is ontstaan
Do Advertontien moeten vóér Dinggdag middag 11 uuren Vrijdag
namiddag 4 uur ter Drukkerij te Deventer sljn ingezonden.
Allo toezendingen toot dit blad bestemd moeten franko geschieden
betzij door bemiddeling der Postkantoren, of te Zwolle bij W. E. J..
TJEENK WILLINKDeventer A. TER GUNNEZutplien i. II. MEL.
LINK Apeldoorn A. M. DE JONG.
Mijne Heerengaat met mij naar onze grenzen en aan
schouwt dat licirleger van ambtenaren, belast met de zorg
voor de sluikerijcn denkthoeveel nuttiger en produc-
tivcr arbeid diezelfde mannen konden verrigten die nu
mede moeten worden onderhouden door koophandel en nij
verheid, dikwerf gedrukt door diezelfde belastingen, voor
wier instandhouding genen zijn gesteld te waken.
Ik vraag is dat geen dubbel verlies van het volkskapitaal?
Mijne Heeren, ziet het hoe op diezelfde grenzen, ten
gevolge van dat belastingstelselduizenden kinderen worden
onttrokken aan het onderwijs om van de teederste jeugd af
te worden geoefend in sluikerij dat isdiefstal
Ik vraag is dat geene bevordering van onzedelijkheid?
Of is daar geen andere geen betere arbeid te verrigten
O ja, Mijne Heeren, gij betreedt daar urenlange veenen
heidevelden, wier eenzaamheid cn onvruchtbaarheid u doen
huiveren cn die slechts op ontginning wachten om her
schapen te worden in bronnen van arbeid cn voedsel voor het
volk, in bronnen van duurzamen rijkdom voor de schatkist.
Ik vraag wat weerhoudt de kapitalen om daarheen te
vloeijcn?
Mijne Heeren, treedt met mij dat huisgezin binnen. De
ouders moeten gedurende het gansche jaar arbeid kunnen
vinden en; arbeiden kunnen oin ruim tweehonderd gulden
te verdienen. Ruim tweehonderd gulden voor huishuur
voedsel, kleeding van hen cn hunne kinderen!
Ik zal mij onthouden van alle vergelijking, maar ik wil
u alleen daarop wijzen dat iedere cent belasting (want hunne
uit"avcn worden berekend bij centen), dat iedere cent be
lasting voor dit huisgezin vertegenwoordigt het gemis van
eene cci'sto levensbehoefte cn dat voor hen derhalve die be
lastin" te zwaarder druktomdat ze geene weeldevermindc-
ri n gm aa rJ n ood j maar gebrek, en armoede, kan ten gevolge
hebben want die belasting wordt betaald ten koste van
meer of beter voedsel, dat is ten koste van gezondheid en
kracht, en zonder deze geen. arbeid, geen loon. En bij,
ziekte zoowel als bij ouderdom staat dat gebrek dadelijk
voor de deur het is het spook dat hen onophoudelijk ver-
vervolgt en iedere levensvreugde moet vergallendie hun
nog gegeven is te genieten.
Alen zegt armoede is geen gevolg van het belastingstelsel.
Alaar vanwaar dan dat dreigend pauperisme? Is het een
gevolg van de groote concurrentie?
Maar wat maakt de concurrentie moeijclijkcr dan belas
tingen op bare handelswaren.
Is het een gevolg van overbevolking
Wat staat de daarmede voortschrijdende vermeerdering
van arbeid meer in den weg dan de belasting die de fa
brieken sluit'? 1 Wat vertraagt de ontginning onzer vvoeste
gronden meer dan dé gepriviligieerde rente der schuldb'ric-
ven waardoor dc kapitalen worden teruggehouden van hunne
natuurlijke bestemming,! om te zijn de beweegkracht der
ontwikkeling van meerdere werkzaamheid.
Is het- een gevolg van onzedelijkheid?
Alaar wat bevordert de onzedelijkheid sterker dan sluikerij
dan gebrek, dat gretig doet grijpen naar den zwijmeldrank
dcr vergetelheid den beker met vergif gevuldvergif voor
ligchaam en iiel.
En al waren deze de oorzaken dcr vermeerderde armoede
