Diiigsdag' 15 Januarij 1852.
N°. 4.
NIEUWS- EN ADVERTENTIE-BLAD.
Het volkselement iu de rcgterlijke inagt.
Moraal a Ia NfajpoSeoM.
IJ >VS El. B 0 BE.
ZWOLLE, DEVENTER, ZETPHEN, APELDOORN.
Dit blad verschijnt geregeld lederen DINGSDAG en ZATURDAG.
De prijs van belde is voor Zwolle Deventer Zulphen en Apeldoorn
f 1.25 in de drie maanden; overal elders franko per post f 1.50de
Dingsdag- of Zaturdag-editic afzonderlijk, voor genaemde plaatsen i5
centelders 87'/2 «nt. Alle postkantoren nemen bestellingen aan.
De ptijs der AdvertentiC-n is van óóo tot vijf regels 50 centen 10
eent voor eiken meerderen regel behalve 35 cent legelrogt bij iedere
plaatsing. 1
■juj i
Zeer spoedig zal het door de Regering aangeboden ontwerp
van wet op de regterlijlTe organisatie in beraadslaging komen.
Of het zal worden aangenomen is eene andere vraagop
welke wij niet willen vooruitloopen. Wij willen voor het
oogenblik alleen opmerkzaaam maken op het volslagen gemis
daarin van cenig democratisch element; of met andere woor
den dat allen invloed op de benoeming en aanstelling zijner
regters aan het volk is ontnomen.
Het is met name de heer Jongstra, die in eene belangrijke
nota, in druk aan zijne medeleden rondgedeeldop dit gebrek
de opmerkzaamheid heeft gevestigd. Naar onze meening niet
ten onregle.
Elders zien wij een zeer ruim aandeel aan het volk toe
gekend in de zamenstelling zijner regterlijke collegien dooi
de instelling der Jury. In Engeland, Amerika, Belgie
Frankrijk en andere rijken welke de fransche wetboeken
i hebben nagevolgd of aangenomen ziet men in meer of min
uitgebreiden kring de instelling der Jury gevestigd. Hoe
gegrond nu ook de velerlei grieven zijn mogendie legen
deze instelling worden aangevoerd, zoo springen van de
andere zijde hare groote voordeelen zoo zeer in het oog
dat men haar, over 't algemeentot geencn prijs wil missen.
De geleerde Mittermaier zeide daarom teregt op het congres der
Germanisten te Lubeck in 1847 gehouden(zie Revue de
legislation et de jurisprudence, de YVolowski, novcmbre 1847,
pag. 279) «wat daar ook aan zij, het is een opmerkelijk
feit, dat alle volken welke de Jury bezitten, daaraan zeer
gehecht zijn, en dat zij, die deze instelling niet bezilten,
er naar haken. Niet te min is dit eene hervorming; die niet
eensklaps kan worden verkregen; het volk zelf moet geleerd
hebben dc wet'en het regt te eerbiedigen, en de Regering
moet sterk zijn. Overigens, dat in de regtspleging een na
tionaal cn populair element worde ingevoerd, dit is niet
meer dan toe te geven aan een der dringendste en billijkste
cischen van den tijd waarin wij leven.J
Met deze uitspraak van den geleerden Mittermaier kunnen
wij ons volkomen vcreenigen cn zouden wij voor als nog
de invoering der Jury ten onzent meenen te moeten airaden
zoo achten wij het toch wenschelijk door het brengen dei-
volkskeuze in de zamenstelling der rcgterlijke magtallengs de
natie voor die instelling op te voeden.
Onze vorige grondwet huldigde cenigermate dit beginsel
in zoo verre de benoeming van do leden der provinciale
hoven niet regtstreeks door den koning geschiedde, maar
slechts op voordragt der provinciale Stalcn-vcrgaderingen
en de leden van den Hoogcn Raad op voordragt van de Tweede
Kamer. Onze tegenwoordige grondwet heeft die wijze van
benoeming alleen voor den Iioogcn Raad behoudenmaar
zwijgt geheel ten aanzien van de benoeming der overige
rcgterlijke collegien. Dc wet is in dit opzigt dus volkomen
Wrij.
De heer Jongstra schrijft in zijne gemelde nota: »Men
mag en behoort zelf, meen ik dan, te vorderen:
1°. Dat den Staatsburger het regt blijve of worde toe
gekend, om mede te werken tot de benoeming der strafrec
hters, althans in zake van misdaad en staatkundige en druk-
i persmisdrijvcn en 2° dat het regterambt voor die zaken
(gelijk het lidmaatschap der Jury) noch cenc vaste, noch
eene bezoldigde betrekking zij.
De Advorlentien moeien vóór Dinggdag middag 12 uuren Vrijdag
namiddag 4 uur Ier Drukkerij te Deventer rijn ingoiondon.
Alle toezendingen voor dit blad bestemd moeten franko geschieden
hetzij door bemiddeling dor Postkantoren, of te Zwolle bij W. E. J-
TJEENK WILLINKDeventer A. TER GUNNEZulphen J. II. MEL-
LIN'K Apeldoorn A. M. DE JONG.
De medewerking der Staatsburgers tot de benoeming des ref
ters in criminele zaken is in den geest onzer staatsinstellingen.
De grondwet van 1814 en elke harer wijzigingen, vóór
die van 1848huldigden uitdrukkelijk het regt daartoe
ofschoon dan ook die medewerking slechts trapsgewijze moet
geschieden. De grondwet van 1848 zwijgt er van. Zij heeft
meer aan den gewonen wetgever willen overlaten.
iqIo^ mCn nu ^anc^e^en den geest der hervorming van
1848 dan mag men voorzeker die medewerking der Staats
burgers [niet vernietigen[gelijk bij het tegenwoordig wets
ontwerp op de rcgterlijke organisatie geschiedt; men moet
haar een verhoogd leven gevenzij moet van eene trapsgewijze
eene regtslreeksche worden.
Die medewerking heeft de geheele geschiedenis, zoowel des
Romeinschen als des Germaanschen regts, voor zich."
Deze denkbeelden kunnen wij zeer wel beamen, hoezeer
wij moeijelijk zouden kunnen instemmen met de wijze van
toepassing door den heer Jongstra voorgesteld.
taak ecner goede Regering, zeide eenmaal de hoog-
leeraar Thorbecke, is niet alleen in de behoeften van het
oogenblik te voorzienmaar vooral om op te voeden voor
de toekomst. En zoo dit waar is waaraan zeker niemand
zal twijfelen dan ligt het op den weg eener goede Regering
om de natie allengs op le voeden voor de geheele invoering
van dc instelling der Jurywelke in den boezem van het
volk zelf zulk een levendig begrip van wet en regt opwekt
en bestendigt.
Voor alsnog gelooven wij niet dat de Jury hier te lande ge-
noegzamen bijval zou vinden; voor alsnog gelooven wij ni.et, dat
zij hier regelmatig en nuttig zou werken. Dergelijk instituut
toch heeft alleen kracht, wanneer het steunt op de open
bare meening, cn zoolang de openbare mecning zich niet
met kracht de regtspleging dat is in 't algemeen de on
partijdige bcdecling van het regt cn de handhaving der wet,
heeft aangetrokken zoo lang doen wij beter aan het volk
zelf die waarborgen der maatschappij niet toe te vertrouwen.
Maar de tijd zal weldra komennaar wij hopendat een
zoo levendig besef van het onwaardeerbare der regtsveiligheid
en van de middelen om die te verkrijgenallerwegc zij
doorgedrongen dat men veiliglijk aan het volk zelf de hand
having der wet cn dc bedeeling van het regt kunne toe
vertrouwen. Dc natie daarvoor op te kweckcn schijnt ons
eene schoone roeping der Regeringwelke echter in het
aangeboden wetsontwerp op de rcgterlijke organisatie geheel
is voorbijgezien. R» R.
Wij beweren dat dc moraal even algemeen ongeschapen
cn onvcrdelgbaar is als het tweemaal twee vier, en dat zij hecr-
schen moet over alle stelsels of begrippen van mordalover
alle omkleedingenvervormingen cn verdraaijingen van mo
raal. Wij meenen ook, dat allerlei mcnschcn dit meer rnct
ons eens zijn, dan zij doorgaans weten of erkennen. Want
ieder die zijne lijdelijke, plaatselijke of eigene begrippen van
moraal of bijmoraal "verdedigt of verheft, ieder die ze bij
andermans begrippen vergelijkt, beroept zich doorgaans daarbij
Alle hoofdarlikkelen, van dezelfde hand afkomstig, zullen voor
taan niet dc letters.R. R: gcleckend worden, slcllende de schrijver zich
niet verantwoordelijk voor andere in den IJtsrlOode voorkomende stuk
ken, welke niet op die wijze gclcekend zijn.